Ćma bukszpanowa, nazywana także ćmą azjatycką, jest jednym z największych gatunków motyli występujących w Europie. Ten szkodnik przybył do nas z Azji, prawdopodobnie wraz z importowanymi sadzonkami bukszpanu. Ćma bukszpanowa to motyl nocny, którego rozpiętość skrzydeł wynosi około 4 centymetrów.
Dorosłe osobniki motyli nie są aż takim zagrożeniem dla bukszpanów, jak larwy ćmy bukszpanowej. Te jasnozielone gąsienice z podłużnymi brązowymi pasami są niezwykle łapczywe. Młode gąsienice często obgryzają brzegi liści, podczas gdy starsze mogą spożywać nie tylko liście, ale także młode pędy. W krótkim czasie szkodniki te mogą spowodować zniszczenie wszystkich bukszpanów w ogrodzie i okolicach.
Rodzaje ćmy bukszpanowej
Ćma bukszpanowa występuje w dwóch odmianach kolorystycznych: białej i brązowej. Najczęstszą odmianą jest forma biała. Są to motyle o białym ubarwieniu, które mają opalizujący połysk z brązowym obrzeżeniem na obu parach skrzydeł.
Forma brązowa jest mniej powszechna. Motyle tej odmiany mają jasnobrązowe ciało z fioletowym połyskiem i białymi, półksiężycowatymi plamami.
Po czym poznać, że mamy ćmę bukszpanową w ogrodzie?
Objawy działania ćmy bukszpanowej są łatwe do zauważenia na liściach bukszpanu. Zwykle można zobaczyć otwory w liściach, których brzegi są nierównomiernie obgryzione. W zaawansowanym stadium inwazji liście bukszpanu mogą być całkowicie zniszczone.
Na roślinie można również zaobserwować białe, puszyste kokony, w których gąsienice przechodzą w stadium poczwarki. Uszkodzone liście tracą swój naturalny zielony kolor, stając się bladoniebieskie lub brązowe, co jest wynikiem żerowania larw. Ten proces postępuje bardzo szybko, dlatego, aby uratować bukszpan, należy jak najszybciej podjąć się procesu leczenia rośliny.
Skuteczne i domowe sposoby na pozbycie się ćmy bukszpanowej
Walkę z ćmą bukszpanową najlepiej prowadzić od kwietnia do października, stosując różne metody. Kluczowe jest regularne kontrolowanie krzewów. Pierwszymi sygnałami obecności motyli są obgryzione młode liście, pajęczynopodobne przędze oraz odchody gąsienic. Bez właściwej ochrony bukszpany nie tylko ulegają zniszczeniu, ale także mogą obumrzeć.
Domowy oprysk
Oto cztery sprawdzone przepisy na opryski na ćmę bukszpanową:
- Roztwór octowy: 1 litr wody zmieszany z 100 ml octu jabłkowego.
- Roztwór czosnkowy: 1 litr wody zmieszany z 5 zgniecionymi ząbkami czosnku.
- Roztwór papryki chili: 1 litr wody zmieszany z 1 łyżką sproszkowanej papryki chili.
- Roztwór mydlany: 1 litr wody zmieszany z 10 ml płynu do mycia naczyń.
Można również wypróbować mieszankę wszystkich wymienionych składników w 1 litrze wody. Dodatkowo pomocne może być mechaniczne usuwanie szkodników poprzez użycie silnego strumienia wody. Dla większej skuteczności wszystkie opryski powinny być stosowane regularnie, najlepiej co 7-10 dni.
Wabiące pułapki
Jedną z metod pozbycia się ćmy bukszpanowej są pułapki wabiące, które przyciągają samce tego szkodnika poprzez substancje feromonowe. Ważne jest jednak to, że tego typu pułapki zastępują innych metod zwalczania, takich jak opryski chemiczne czy ręczne usuwanie gąsienic. Będą natomiast dobrym dodatkiem.
Płyn do naczyń
Jedną z metod domowej walki z ćmą bukszpanową jest wykorzystanie płynu do naczyń, który jest powszechnie dostępny w większości domów. Wystarczy przygotować roztwór wody z płynem do naczyń, tak aby uzyskać silną pianę, a następnie przelać go do butelki ze spryskiwaczem i równomiernie rozpylić na dotkniętą roślinę. Po kilku godzinach larwy powinny opaść z krzewu.
Soda oczyszczona
Skutecznym rozwiązaniem może okazać się także soda oczyszczona. Preparat można przygotować, mieszając pół litra wody z łyżeczką sody oczyszczonej. Niektórzy zalecają dodanie do tej mieszanki trochę płynu do naczyń, co może dodatkowo zwiększyć skuteczność w unieruchomieniu larw ćmy.
Gotowy preparat należy wlać do butelki ze spryskiwaczem i równomiernie rozpylić na dotkniętą roślinę, ze szczególnym skupieniem na jej wnętrzu. W wyniku tego zabiegu larwy powinny opaść na ziemię po kilku godzinach.
Szare mydło
Aby zwalczyć ćmę bukszpanową, można skorzystać z roztworu szarego mydła, które zawiera kwasy tłuszczowe, niszczące gąsienice tego owada. Aby przygotować taki roztwór, należy rozpuścić 100 g startego szarego mydła w 5 litrach gorącej wody. Po ostudzeniu należy przelać go do spryskiwacza i dokładnie opryskać krzewy bukszpanu. Najlepiej przeprowadzić oprysk w momencie zauważenia pierwszych gąsienic żerujących na roślinach.
Ręczne usuwanie gąsienic
Ten sposób powinno się traktować jako dodatkowy do innych technik. Regularne sprawdzanie krzewów, zwłaszcza w ich wnętrzu, gdzie samice zazwyczaj składają jaja, jest kluczowe. Najlepiej jest to robić w rękawicach ogrodowych.
Po wykryciu jaj należy odłamać liść, do którego są one przyklejone, a następnie je zniszczyć. Jeśli jest ich mało, można łapać je palcami lub strząsać na ziemię. W okresie między październikiem a listopadem warto sprawdzić bukszpany pod kątem kokonów zawierających zimujące ćmy bukszpanowe.
Kokony są małe, zazwyczaj nie przekraczają 1 cm długości. Są dość łatwe do zauważenia, ponieważ gąsienice budują je między dwoma liśćmi bukszpanu, owijając je przędzą. Konieczne jest zerwanie i zniszczenie takich kokonów, ponieważ wiosną z nich wyjdą ćmy gotowe do rozmnażania się, jeśli pozostaną nietknięte.
Kiedy wykonać oprysk na ćmę bukszpanową?
Wiosną, już w kwietniu, ćma bukszpanowa zaczyna atakować bukszpany, dlatego już wtedy należy rozpocząć regularną obserwację krzewów. Należy dokładnie przyglądać się roślinom przynajmniej raz w tygodniu. To właśnie w tym czasie warto rozpocząć stosowanie oprysków przeciwko ćmie bukszpanowej.