Bez lilak a bez dziki
Lilak pospolity to krzew lub małe drzewo z rodziny oliwkowatych. Znany jest pod potoczną – chociaż błędną – nazwą bez lilak lub po prostu bez. Tymczasem rzeczywisty bez, znany również jako bez dziki, należy do zupełnie innej rodziny roślin – rodziny piżmaczkowatych.
Bez lilak występuje w południowej i wschodniej Azji oraz południowo-wschodniej Europie. W naturze bzy spotkać można najczęściej w zaroślach i na zboczach gór. Od dawna uprawiane są jako rośliny ozdobne ze względu na swoje obfite – najczęściej wrzosowe lub białe – kwiatostany o pięknym i intensywnym zapachu. To właśnie kwiaty są prawdziwą wizytówką tego krzewu i ozdobą ogródków i miejskich parków. Czasami zdarza się jednak, że się nie pojawiają. Dlaczego bez nie kwitnie?
Źle wybrane stanowisko – to dlatego bez nie kwitnie
Jeśli zastanawiamy się, dlaczego bez nie kwitnie, powinniśmy w pierwszej kolejności uważnie przyjrzeć się stanowisku, na którym rośnie. Krzew musi mieć zapewniony odpowiedni dostęp do światła słonecznego. Najlepsze miejsce dla niego będzie we wschodniej lub zachodniej części ogrodu. Nie powinno sadzić się go w cieniu wysokich drzew czy budynków.
Szczególnie złym towarzystwem będzie dla niego sąsiedztwo starszych sosen i świerków, które dodatkowo prowadzą do zakwaszenia gleby. Tego rodzaju podłoża nie preferuje natomiast bez. Zdecydowanie woli on glebę o odczynie obojętnym lub zasadowym. Bez źle znosi ponadto zbyt wilgotne i gliniaste podłoże.
Dlaczego bez nie kwitnie? Nieprawidłowe przycinanie
Jedną z najczęstszych przyczyn, przez które bez nie kwitnie, jest nieprawidłowo wykonane cięcie. Krzew ten wymaga corocznego przycinania, dzięki któremu pięknie i obficie kwitnie. Nie poddawany temu zabiegowi z roku na rok kwitnie coraz mniej, aż w końcu w ogóle przestaje zawiązywać pąki kwiatowe.
Bardzo ważne jest więc przycinanie, ale równie istotne jest wykonywanie go w odpowiednim terminie. Trzeba to zrobić od razu po przekwitnięciu kwiatów. Bzy – w zależności od odmiany – kwitną od końca kwietnia do początku czerwca. Właściwy termin cięcia wypada więc zazwyczaj pod koniec wiosny lub na początku lata. Najgorszym zaś terminem na przeprowadzenie cięcia jest przełom zimy i wiosny, czyli czas bezpośrednio przed kwitnięciem bzu. Krzew pozbawiony zostanie wówczas pąków kwiatowych – które zawiązują się na nim niedługo po przekwitnięciu – i nie będzie miał szansy zakwitnąć.
W trakcie przycinania należy pozbyć się wszystkich przekwitniętych, brązowiejących kwiatostanów. Tego rodzaju zabieg zaleca się przeprowadzać co roku. Dzięki temu krzew nie będzie niepotrzebnie tracił sił i składników odżywczych na zawiązywanie nasion.
Poza tym raz na kilka lat, kiedy bez zbytnio się zagęści i za mocno wyrośnie, warto przeprowadzić radykalne, odmładzające cięcie i pozbyć się wówczas starych gałęzi. Zapewni to odpowiednie warunki do rozwoju dla młodych pędów. Tego rodzaju cięcie przyniesie więc korzyści roślinie. Jednak należy mieć na uwadze, że może ona w pierwszym sezonie po nim w ogóle nie zakwitnąć. Za to już w kolejnym bujnie obsypie się kwiatami.
Dlaczego bez nie kwitnie? Błędy w nawożeniu lub choroby
Kolejnym zabiegiem, który – niewłaściwie przeprowadzony – może w przypadku bzu przynieść więcej szkody niż pożytku, jest nawożenie. Zasilanie krzewu zbyt dużą ilością nawozów bogatych w azot sprawi, że bujnie urosną jedynie jego zielone części, zaś kwiaty nie zakwitną. Najlepiej więc stosować nawozy przeznaczone do krzewów kwitnących. Zapewnią one roślinie odpowiednią ilość składników odżywczych, wspomogą jej wzrost i rozwój oraz obfite kwitnienie.
Inną przyczyną, z powodu której bez nie kwitnie, może być zaatakowanie go przez szkodniki lub choroby. Warto przyjrzeć się i sprawdzić, czy nie występują objawy, które o tym świadczą. Mogą to być pożółkłe lub zwiędnięte liście oraz plamy na pędach lub liściach. Ponadto warto też zwrócić uwagę na podeschnięty wygląd całego krzewu. W takiej sytuacji należy przystąpić do rozpoznania przyczyny i wdrożenia działań mających na celu uratowanie rośliny.