Listopad w ogrodzie: przygotowanie roślin i gleby do zimy
Mimo, że listopad jest miesiącem jesiennym, zazwyczaj deszczowym i pochmurnym, a większość roślin przygotowuje się do zimowego spoczynku, to jednak w ogrodzie jest sporo do zrobienia. Prace wykonane w listopadzie pozwalają roślinom ogrodowym lepiej przetrwać zimę i przygotowują je na nadchodzącą wiosnę.
Dzięki odpowiedniemu zabezpieczeniu roślin, nawożeniugleby oraz porządkom, można mieć pewność, że ogród odzyska pełnię sił po zimie. Trawnik, rabaty, drzewa oraz krzewy – każda z tych części ogrodu wymaga nieco innej pielęgnacji. Dokładne wykonanie niezbędnych prac ogrodowych w listopadzie sprawi, że po zimie ogród będzie wyglądał zdrowo i pięknie.
Listopad w ogrodzie: prace przygotowawcze i porządkowe
1. Przygotowanie rabat i grządek do zimy
Z grządek i rabat usuwa się ostatnie resztki jednorocznych roślin oraz chwasty, które mogłyby zimować w glebie. Grządki można delikatnie przekopać. Zabieg ten napowietrza ziemię. Ponadto dzięki niemu zniszczone zostaną zarodniki grzybów i larwy szkodników, jeśli takie się w niej znajdują. Zasada ta dotyczy zwłaszcza warzywników, gdzie gleba po intensywnym sezonie potrzebuje odpoczynku i dotlenienia.
2. Sadzenie roślin cebulowych
Listopad to ostatni moment, by wsadzić do ziemi cebulki roślin kwitnącychwiosną, takich jak tulipany, narcyzy czy hiacynty. Przy sadzeniu warto umieścić cebulki na głębokości równej trzykrotnej ich wysokości. To ochroni je przed mrozem. Rośliny cebulowe można również posadzić w koszyczkach. To doskonałe zabezpieczenie przed szkodnikami, takimi jak krety i nornice.
3. Zabezpieczanie roślin przed gryzoniami
Gryzonie, jak nornice czy myszy, mogą wyrządzić w ogrodzie szkody. Zwłaszcza w okresie zimowym, kiedy poszukują pokarmu, którego w tym okresie jest zbyt mało. Aby uchronić cebulki i korzenie, można wokół roślin rozłożyć fusy z kawy, popiół drzewny lub inne naturalne środki odstraszające. Warto również regularnie sprawdzać, czy nie pojawiły się nowe kopce. To pozwoli zareagować na czas.
Listopad w ogrodzie: ochrona roślin przed zimnem i mrozem
1. Okrywanie roślin wrażliwych na mróz
Pierwszym krokiem jest zabezpieczenie roślin szczególnie podatnych na mróz, jak róże, hortensje czy lawenda. Warto je osłonić naturalnymi materiałamiizolacyjnymi, takimi jak słoma, ściółka z kory lub igliwie. Materiały te tworzą ochronną warstwę wokół korzeni, zapobiegając nagłym zmianom temperatury. To zabezpiecza je przed uszkodzeniem.
2. Kopczykowanie roślin wieloletnich
Kopczykowanie to klasyczna metoda ochrony roślin wieloletnich. Szczególnie stosowana jest w przypadku krzewów róż. Zabieg ten polega na usypywaniu ziemi wokół podstawy rośliny w kształt kopca. Zapobiega to zamarzaniu korzeni. Kopczyk warto stworzyć z kompostu lub kory, aby jednocześnie wzbogacić glebę w składniki odżywcze.
3. Zabezpieczanie drzew i krzewów iglastych
Drzewa i krzewy iglaste, takie jak tuje, świerki czy cyprysiki, wymagająosłony przed zimnym, wysuszającym glebę wiatrem oraz mrozem. Agrowłóknina, którą można delikatnie owinąć rośliny, jest świetnym materiałem ochronnym. Pozwala roślinom oddychać, a jednocześnie chroni przed wiatrem i mrozem.
Nawożenie i regeneracja gleby przed zimą
1. Zbiór resztek roślinnych i kompostowanie
Listopad to odpowiedni czas, by zebrać pozostałości po roślinach jednorocznych. A także czas usuwania z posesji opadłych liści, które mogą stać się wartościowym składnikiem kompostu – a których o tej porze jest pod dostatkiem. Oczywiście do kompostowania nadają się wyłącznie liście zdrowych roślin. Te porażone chorobami należy jak najszybciej usunąć. Zapobiegnie to przenoszeniu się patogenów na przyszły sezon.
2. Zasilenie gleby kompostem lub obornikiem
W listopadzie warto zadbać o nawożenie gleby. Zabieg ten pozwoli jej się zregenerować po sezonie letnim i przygotować do wiosny. Można zastosować dobrze rozłożony kompost lub obornik, które wzbogacą ziemię w mikro- i makroelementy. Na glebach ciężkich i gliniastych sprawdzą się nawozyorganiczne (np.: wcześniej wspomniany kompost) i organiczno-mineralne, które poprawią strukturę i przepuszczalność gleby. Dodatkowo dostarczą niezbędnych składników odżywczych i zwiększą odporność roślin na niskie temperatury.
Szczególnie wskazane jesienią są nawozy fosforowo-potasowe. Nawożenie jesienią gleby tymi nawozami ma ogromne znaczenie dla rozwoju trawnika.Wysoka zawartość potasu zwiększa odporność na choroby, a także chroni mniej odporne gatunki roślin przed wymarzaniem.
3. Mulczowanie jako ochrona i odżywienie gleby
Mulczowanie to rozłożenie warstwy organicznego materiału na powierzchni gleby. Warstwa ta ma za zadanie ochraniać glebę przed nadmiernym wysychaniem oraz utrzymać jej temperaturę na stałym poziomie. Mulczowanie wpływa także na poprawę struktury gleby, co jest szczególnie korzystne na terenach o ciężkiej glebie. Do mulczowania używa się kory, słomy lub liści.
Listopad w ogrodzie: pielęgnacja trawnika przed zimą
1. Ostatnie koszenie i napowietrzanie trawnika
Przed nadejściem mrozów warto wykonać ostatnie koszenie trawnika, ustawiając kosiarkę nieco wyżej, by źdźbła miały około 5 cm długości. Trawa o tej wysokości lepiej przetrwa zimę i uchroni się przed pleśnią śniegową. Warto również napowietrzyćtrawnik przy użyciu wideł lub specjalnych do tego celu narzędzi: butów z kolcami lub aeratora/wertykulatora. Zabieg ten o nazwie aeracja poprawi przepuszczalność gleby i umożliwi korzeniom lepszy dostęp do powietrza.
2. Usuwanie opadłych liści i resztek skoszonej trawy
Opadłe liście na trawniku lub tez pozostałości poostatnim w roku koszeniu trawy mogą stać się przyczyną rozwoju pleśni śniegowej, która niszczy darń. Regularne grabienie i usuwanie liści to klucz do zdrowego trawnika na wiosnę. Zebrane liście (dotyczy liści zdrowychroślin) można wykorzystać do mulczowania innych części ogrodu lub dodać do kompostownika.
3. Nawóz jesienny do trawnika
Listopad to także dobry moment na zastosowanie nawozu jesiennego do trawnika. Nawozy jesienne zawierają zwykle większe ilości potasu i fosforu. Zwiększają one odporność trawy na przymrozki. Dzięki temu trawnik odrodzi się na wiosnę bardziej bujny i zielony.