Jak rozpoznać kleszcza?

Kleszcze (Ixodida) to małe, niepozorne pajęczaki z podgromady roztoczy. Zalicza się do nich obecnie około 900 gatunków. Te małe stawonogi mają owalne lub okrągławe ciało o średniej długości zaledwie 1,5 cm (największe okazy zazwyczaj nie przekraczają 3 cm).

Kleszcz żywi się krwią np.: krwią człowieka. Jest czasowym zewnętrznym pasożytem człowieka. Atakuje także inne kręgowce. Kleszcz zmienia żywicieli i może mieć ich wielu. Ciało głodnego kleszcza jest spłaszczone grzbieto-brzusznie - oznacza to, że patrząc na głodnego kleszcza z boku wyda nam on się bardzo płaski. Natomiast gdy kleszcz jest najedzony, jego ciało jest nieco bardziej wypukłe.

Reklama

Dlaczego kleszcze mogą być dla nas niebezpieczne?

Głównym powodem jest fakt, że te drobnych rozmiarów pajęczaki mogą być naturalnymi przenośnikami (czyli wektorami) różnych patogenów chorobotwórczych. Te z kolei wywołują różne choroby wirusowe, bakteryjne czy pierwotniakowe. Zalicza się do nich choroby takie jak: znana w Polsce bolerioza (inaczej nazywana chorobą z Lyme albo krętkowicą kleszczową) a także: anaplazmozę, gorączkę Q, tularemię czy gorączkę krwotoczną Ebola.

Rodzaj wywoływanego schorzenia zależy od tego, w jakim klimacie żyją dane gatunki. Bowiem kleszcze to gatunki kosmopolityczne, i choć ich ulubionymi są klimaty tropikalny i subtropikalny, to można je spotkać w najróżniejszych rejonach świata, również w naszym umiarkowanym klimacie.

W Polsce występuje 19 gatunków tych małych pajęczaków, w tym m.in.: kleszcz pospolity (inaczej kleszcz pastwiskowy lub psi), łąkowy czy kleszcz gryzoni.

Reklama

Jak unikać kontaktu z kleszczem?

Kleszcze możemy spotkać właściwie wszędzie tam, gdzie jest roślinność, nawet niska. Zatem w grę wchodzą nie tylko las, łąka czy pastwisko. Możemy na nie trafić także w miejskim parku czy też w naszym przydomowym ogrodzie. Ponadto zwierzęta te bardziej lubią pewne gatunki roślin takie jak np.: paprocie, gęste trawy i krzewy czy rośliny iglaste.

Oczywiście możemy unikać tego rodzaju miejsc lub pozbyć się gatunków roślin z naszego ogrodu lubianych przez kleszcze. Jednak mamy także znacznie lepsze wyjście, dzięki któremu możemy czerpać radość z pobytu na łonie natury, nie obawiając się o nasze zdrowie. Z pomocą przychodzą nam preparaty odstraszające kleszcze, które sprawią, że te maluchy będą się trzymać od nas z daleka. Możemy wybrać gotowy produkt sklepowy skuteczny w walce z tymi pajęczakami lub samemu przygotować domowej roboty odstraszacz na kleszcze.

Skóra dziecka jest delikatniejsza, dlatego musimy zachować ostrożność stosując sprej z olejkami. / Shutterstock

Olejek na kleszcze domowej roboty: Jak go przygotować?

Potrzebne nam będą do tego olejki eteryczne. W przeciwieństwie do chemicznych preparatów zawierających na przykład DEET (czyli N, N-Dietylo-m-toluamid), środki przeciwko kleszczom stworzone na bazie olejków eterycznych są bezpieczne dla naszego zdrowia oraz środowiska. Do naturalnych olejków eterycznych, które odstraszają kleszcze (a także komary i meszki) zaliczamy m.in.:

  • olejek miętowy,
  • olejek lawendowy,
  • olejek eukaliptusowy,
  • olejek szałwiowy,
  • olejek geranium,
  • olejek rozmarynowy,
  • olejek paczulowy,
  • olejek bazyliowy,
  • olejek melisowy,
  • olejek tymiankowy,
  • olejek cytrynowy
  • olejek cytronelowy (z trawy cytrynowej),
  • olejek cedrowy,
  • olejek z drzewa herbacianego,
  • olejek z kopru włoskiego oraz
  • olejek goździkowy.

Do najskuteczniej i najlepiej działających na kleszcze zalicza się: olejek lawendowy, olejek cedrowy, olejek geranium oraz z drzewa herbacianego. Dla porównania najsilniejsze działanie na komary mają olejki takie jak: olejek miętowy, lawendowy, cytrynowy, cytronelowy, eukaliptusowy, cytrynowy oraz paczulowy.

Jak samemu przygotować preparat przeciwko kleszczom w spray'u?

Do butelki z atomizerem wlewamy około szklanki wody i dodajemy 20 kropli olejku eterycznego. Całość wstrząsamy, aby obie substancje się ze sobą zmieszały. Tak przygotowanym środkiem możemy spryskać ciało, nasze ubrania, a także pościel czy też inne powierzchnie, na których możemy spotkać kleszcze.

Do przygotowania takiego spray'u możemy wykorzystać również napary ziołowe np.: z takich ziół jak mięta pieprzowa, szałwia, tymianek, geranium, lawenda, rozmaryn czy kocimiętka. W tym przypadku świeżą lub suszoną porcję ziół zalewamy wrzątkiem i odstawiamy do zaparzenia. Następnie schłodzony napar wystarczy przelać do butelki z atomizerem. Preparat jest gotowy do użycia.

Jeżeli chodzi o ochronę dzieci przed kleszczami, to musimy pamiętać, że nie wolno stosować na skórę dziecka niektórych olejków, takich jak np.: olejek geranium. Pamiętajmy również, że skóra dziecka jest delikatniejsza niż nasza, zaś olejki eteryczne są silnie skoncentrowane. Dlatego też zwłaszcza w przypadku dzieci stosujmy je zawsze w formie rozcieńczonej. A przed pierwszym zastosowaniem powinniśmy wykonać próbę na skórze malucha, by sprawdzić, czy nie jest on na daną substancją uczulony. Wyjątkiem od reguły jest olejek z drzewa herbacianego, który można stosować w formie nierozcieńczonej i aplikować na ciało bezpośrednio z buteleczki.