Kleszcze – bardzo małe, niebezpieczne pajęczaki
Kleszcze (Ixodida) to pajęczaki z podgromady roztoczy. Zalicza się do nich obecnie około 900 gatunków. Te małe stawonogi mają owalne lub okrągławe ciało o długości maksymalnie 3 cm. Przy czym większość z nich nie przekracza 15 milimetrów.
Kleszcz żywi się krwią, m.in. człowieka. Jest on czasowym zewnętrznym pasożytem człowieka oraz innych kręgowców. Ciało głodnego kleszcza jest spłaszczone grzbieto-brzusznie (tzn., że patrząc na głodnego kleszcza z boku wyda nam on się bardzo płaski). Gdy zaś jest on najedzony, jego ciało jest nieco bardziej wypukłe. Kleszcz może mieć wielu żywicieli.
Dlaczego kleszcze są niebezpieczne i gdzie można je spotkać?
Te drobnych rozmiarów pajęczaki mogą być wektorami (czyli naturalnymi przenośnikami) różnych patogenów chorobotwórczych. Te zaś wywołują choroby pierwotniakowe, bakteryjne czy wirusowe takie jak np.: bolerioza (krętkowica kleszczowa, choroba z Lyme), anaplazmoza, gorączka Q, tularemia czy gorączka krwotoczna Ebola. Wszystko zależy od tego, w jakim klimacie żyją dane gatunki. Choć kleszcze preferują klimaty tropikalny i subtropikalny, to dobrze czują się również – niestety – w naszej umiarkowanej strefie klimatycznej. W Polsce występuje 19 gatunków tych pajęczaków, w tym m.in.: kleszcz pospolity (inaczej kleszcz pastwiskowy lub psi), łąkowy czy kleszcz gryzoni.
Dlatego też warto – w miarę możliwości - unikać kontaktu z kleszczami. Bowiem ugryzienie przez kleszcza będącego wektorem patogenu chorobotwórczego może być niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Kleszcze możemy spotkać właściwie wszędzie tam, gdzie jest roślinność, nawet niska. Zatem w grę wchodzą nie tylko łąki czy lasy, ale także np.: miejski park czy przydomowy ogródek. Te małe pajęczaki bardziej lubią pewne gatunki roślin. O ile nie mamy wpływu na to, jakie rośliny będą rosły w lesie czy w parku, o tyle decydujemy, co posadzimy lub wysiejemy w naszym ogrodzie.
Jakie rośliny przyciągają kleszcze? Lista
Niektóre gatunki roślin są bardziej lubiane przez te zwierzęta niż inne. Jeżeli więc chcemy uniknąć kontaktu z kleszczami, to możemy albo unikać sadzenia tych roślin w ogrodzie, albo też zachować większą ostrożność w kontakcie z nimi. Zazwyczaj są to gęsto rosnące rośliny lubiące stanowiska wilgotne, w cieniu lub półcieniu. Do roślin tych zalicza się m.in.:
- Paprocie – ich różne odmiany są lubiane przez kleszcze, ponieważ rosną gęsto, w półcieniu lub cieniu. Stwarzają tym samym idealne cieniste i wilgotne warunki dla życia tych pajęczaków.
- Czarnybez -ma gęste gałęzie, które może być schronieniem dla kleszczy.
- Leszczyna – rośnie gęsto a do tego pasuje jej cień – co odpowiada także kleszczom.
- Jeżyny – gęsta kępa dziko rosnących jeżyn może być miejscem życia tych pasożytów.
- Wysoka, nieskoszonatrawa – tuż przy gruncie tworzy wilgotne schronienie dla kleszczy.
- Bardzo gęste krzewy – w ich środku panuje cień i wilgoć, a kleszcze to uwielbiają.
- Iglaki – głównie jodły czy świerki, tworzące gęste zarośla, są wprost idealnym domem dla tych pajęczaków.
- Dąb – kleszcze mogą zadomowić się w jego gęstej koronie.
- Brzozy - rosnące w grupie, tworzą cieniste i wilgotne warunki bytowania.
- Barwinekpospolity, bluszczpospolity oraz runiankajapońska – rośliny okrywowe, które są lubiane przez kleszcze.