Herbata: wyjątkowa roślina z długą tradycją

Herbata chińska, inaczej kamelia chińska czyliCamellia sinensis to roślina z bardzo długą tradycją, znana od tysięcy lat. Skąd pochodzi herbata. Prawdopodobnie podchodzi ona z południowo-wschodniej Azji, z gór na pograniczu Chin, Indii i Birmy (obszaru wokół źródeł azjatyckiej rzeki Irawadi).

Kiedy po raz pierwszy zaparzono herbatę. Ta zimozielona roślina zajmuje ważne miejsce w kulturze i medycynie wielu krajów. Ma ona bardzo długą historię, sięgającą tysięcy lat wstecz. Według legendy, pierwsza herbata została zaparzona przypadkowo. Otóż mityczny władca Chin Shennong miał odpoczywać w cieniu drzewa herbacianego, popijając przegotowaną wodę, wiejącywiatr strącił do jego filiżanki kilka liści herbaty. Liście te po zaparzeniu dały napar o interesującym smaku.

Reklama

Jak wygląda krzew herbaciany. W naturalnych warunkach herbata potrafi osiągnąć nawet 10 metrów wysokości. Jednak w warunkach domowych jej wzrost jest znacznie ograniczony. Tym samym doskonale nadaje się do uprawy w doniczce na parapecie.

Reklama

Charakterystyczne liście herbatychińskiej są niewielkie, o jajowatym kształcie i delikatnie ząbkowanych brzegach. Choć kwiaty pojawiają się rzadko, to ich intensywny zapach i subtelne białe lub różowe barwy stanowią dodatkową ozdobę. Co ciekawe, z jednej rośliny można pozyskać aż kilka rodzajów herbaty – białą (bai cha), żółtą (huang cha), zieloną (lu cha), czerwoną (hei cha), oolong (qing cha) i czarną (hong cha). Różnica między nimi polega wyłącznie na metodzie przetwarzania liści. Wszystkie bowiem pochodzą z tego samego gatunku rośliny. I tak np.:

  • Herbata zielona wymaga parzenia liści, a następnie ich szybkiego suszenia w niskiej temperaturze;
  • Herbata czarna wymaga fermentacji, która nadaje jej głębszy smak i ciemniejszy kolor;
  • Herbata biała jest najmniej przetworzona – wystarczy delikatnie ususzyć świeże liście.

Właściwości zdrowotne herbaty chińskiej. Herbata ma wiele korzystnych dla zdrowia właściwości.To sprawia, że jest nie tylko smacznym napojem, ale także naturalnym środkiem leczniczym. Zielona herbata (powstająca z niesfermentowanych liści tej rośliny) zawiera mnóstwo antyoksydantów i witamin, które wspierają zdrowie. Związki te zmniejszają zmęczenie, obniżają poziom cholesterolu i pomagają w walce z wolnymi rodnikami. Z kolei czarnaherbata ma właściwości przeciwzapalne. Ekstrakt z herbaty często znajduje zastosowanie w kosmetykach przeciwstarzeniowych i preparatach antycellulitowych.

Domowa uprawa herbaty: jak pielęgnować krzew herbaciany

Obecnie herbata to jeden z najpopularniejszych napojów na całym świecie. Tylko w 2008 roku ogólnoświatowa produkcja liści herbaty wyniosła 4,73 miliona ton. Napar tradycyjnie nazywany herbatą przyrządza się z liści i pączków herbaty chińskiej - po uprzednim ich przygotowaniu, takim jak suszenie a czasami także fermentacja. Picie naparu z liści tej rośliny jest w wielu krajach rytuałem. Herbata jest znana właściwie wszędzie. I co ciekawe, można ją uprawiać w swoim domu lub ogrodzie. Choć jest to roślina dość wymagająca w uprawie, to warto podjąć wyzwanie.

Podstawowe zasady uprawy herbaty

Sadzenie/wysiew herbaty. Nasiona herbaty wysiewa się do ziemi w doniczce. Można również kupić gotową sadzonkę w sklepie ogrodniczym. Jeśli zależy nam na tym, aby móc jak najszybciej mieć własną, nadającą się do picia herbatę, polecany jest ten drugi sposób. Bowiem krzew herbaciany rośnie bardzo wolno - średnio 10-15 cm rocznie. Sadzonkę lub nasiona najlepiej jest zasadzić/wysiać wczesną wiosną, w miesiącach takich jak kwiecień i maj.

Podłoże. Idealne podłoże do uprawy krzewu herbacianego to uniwersalne podłoże ogrodnicze. Ziemia powinna być wilgotna, ale niezbyt mokra.

Stanowisko i temperatura.Krzew herbaciany lubi ciepłe, nasłonecznione, wilgotnemiejsca. Jednak powinno się je wystawiać na bezpośrednie działanie silnego słońca. Dobrym rozwiązaniem, zwłaszcza latem, jest postawienie jej w otoczeniu innych roślin, które będą trochę rozpraszać światło słoneczne, lub też ustawienie doniczki z krzewem za delikatną firanką.

W miesiącach wakacyjnych można również wystawić ją na balkon lub taras, o ile pogoda na to pozwala. Kamelia chińska preferuje temperaturę pokojową. Nieco problemów w uprawie tej rośliny może stwarzać okres jesienno-zimowy. Wówczas to powinno się ją trzymać w temperaturze między 5 a 10 stop. Celsjusza. Poniżej tej temperatury krzew może przemarznąć, natomiast w temperaturach wyższych listkiherbaty mogą zacząć opadać.

Pielęgnacja krzewu herbacianego

Podlewanie.Krzew kamelii chińskiej należy regularnie podlewać umiarkowaną ilością odstanej, letniej wody. Należy uważać na to, aby nie przelać rośliny, bowiem bardzo źle znosi ona zbyt dużą wilgotność. Zimą w okresie spoczynku ogranicza się podawanie wody.

Nawożenie. Dobrym nawozem do krzewu herbaty jest nawóz uniwersalny do roślin o zielonych liściach. Warto stosować go zgodnie z zaleceniami producenta, począwszy od lutego aż do września. Na jesień ogranicza się nawożenie, aby krzew mógł przejść w stan spoczynku.

Przesadzanie. Młody krzew herbaciany należy przesadzać do większych doniczek raz w roku. Natomiast starsze krzewy powinny być przesadzone do nowej doniczki co 2-3 lata.

Przycinanie. Na przełomie lutego i marca należy delikatnie przyciąć krzewherbaciany. Zabieg ten polega na wycięciu wyłącznie tych pędów, które uschły przez zimę. Ponadto zaleca się regularne uszczykiwaniewierzchołkówpędów tej rośliny, co wpłynie pozytywnie na jej dalszy wzrost. Zabieg uszczykiwania polega na usunięciu wierzchołka wzrostu rośliny głównie po to, by pobudzić rozrost łodyg bocznych oraz zagęścić już u nasady jej pokrój.