Wnioski z badań wraz z przedstawieniem statystyk dla woj. mazowieckiego, w którym zostało przeprowadzonych proporcjonalnie najwięcej ankiet, zaprezentowali współautorzy badań: prof. Uniwersytetu Warszawskiego dr hab. Dariusz Tworzydło, Małgorzata Wydrzyńska, prezes IRSI oraz Przemysław Szuba, ekspert IRSI. Uzyskane wyniki pozwoliły zdiagnozować m.in. jak postrzegane są role rodzinne i zawodowe kobiet w poszczególnych regionach kraju oraz jakie jest ich nastawienie do problematyki przedsiębiorczości. Analizę wykonał Instytut Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w ramach projektu ,,Preferencje życiowe kobiet w Polsce’’. Badania, w których wzięło udział 1229 Polek, zrealizowane zostały przy wsparciu Fundacji State of Poland.
Najliczniejszymi uczestniczkami ogólnopolskiego sondażu były mężatki (45%), z wykształceniem średnim (46%), mieszkające w gospodarstwach, w których dochód netto na osobę wynosi poniżej 3 tys. złotych (66%), aktywne zawodowo (53%) i z przynajmniej dwójką dzieci (44%). Co siódma ankietowana Polka była singielką, a co czwarta nie miała dzieci. Najwięcej respondentek biorących udział w sondażu (41%) to osoby powyżej 55. roku życia. Średnia wieku statystycznej Polki to niemal 48 lat. 35% respondentek mieszka na wsi.
Równy podział ról?
Niemal co druga Polka deklaruje, że w jej rodzinie panuje równy podział obowiązków między kobietą a mężczyzną, tymczasem, jak wynika z badań, aż 77% pań zalicza do swoich codziennych zajęć prowadzenie domu, a 37% najchętniej w ten sposób spędza swój wolny czas. Rzeczywistość weryfikuje więc opinię samych kobiet – obowiązki domowe nie są dzielone po równo, gdyż to panie wykonują większość z nich i to niezależnie od preferowanego modelu rodziny.
– Zaledwie 10% zapytanych w sondażu Polek (i 14% Mazowszanek) przyznało, że kobiety i mężczyźni znajdują się w takiej samej sytuacji na rynku pracy, np. mają podobne możliwości edukacyjne, zarobki, rolę w życiu rodzinnym i politycznym. Tymczasem zaprojektowany przez nas wskaźnik WOSKP w każdym województwie jest bardzo niski i wskazuje na uprzywilejowanie mężczyzn – zwłaszcza jeśli chodzi o zarobki i rolę w życiu politycznym. Trudno więc mówić o poczuciu równości płci wśród respondentek – mówi dr hab. Dariusz Tworzydło, prof. UW, ekspert IRSI.
Praca – pasja czy konieczność?
Jak pokazały wyniki badań, kobiety w województwie mazowieckim częściej niż w innych regionach kraju wykazują się przedsiębiorczością (więcej pań zapytanych o kwestię zawodową przyznało, że pracuje na etacie lub ma własną firmę). Łącznie stwierdziło tak o 7 pkt. proc. więcej kobiet, niż w innych województwach w Polsce. Wyniki z regionu w kontekście podejścia do pracy pokrywają się z krajowymi, z wyjątkiem odpowiedzi dotyczącej kariery zawodowej. 31% respondentek z woj. mazowieckiego przyznało bowiem, że jest ona dla nich ważna. Polki odpowiadały w ten sposób rzadziej (24% przypadków). Można więc stwierdzić, że mieszkanki największego regionu Polski, w większym stopniu niż kobiety zamieszkałe w innych częściach kraju czerpią satysfakcję z wykonywanej pracy, a nawet traktują wyjście do pracy jako swoją pasję.
– Podejście kobiet do kwestii zawodowych kształtowane jest przede wszystkim przez motywacje związane z pasją do pracy i nastawieniem na realizację kariery (45%), ewentualnie koniecznością pracy w celu utrzymania siebie i rodziny (27%) . Wyniki te potwierdza także wskaźnik budowany na wzór NPS, który ukazuje przewagę kobiet, zdecydowanych pracować zawodowo nawet jeśli nie musiałyby tego robić, nad tymi, które w sytuacji całkowitego bezpieczeństwa materialnego zrezygnowałyby z pracy. Co ciekawe w województwie mazowieckim obraz kobiet kształtowany jest głównie przez pryzmat ich przedsiębiorczości, co widać chociażby w wyższym wskaźniku aktywności zawodowej czy marginalnym odsetku Mazowszanek deklarujących, że są na utrzymaniu partnera – zwraca uwagę Przemysław Szuba.
Z kolei 27% respondentek w badaniu krajowym przyznało, że pracuje, bo musi z czegoś żyć. Może to z kolei oznaczać, że część Polek nie przepada za swoją pracą. Tak odmienne podejście do kwestii zawodowej kobiet potwierdza wyraźne zróżnicowane w tej dziedzinie życia i brak dominujących trendów.
Niezadowalający poziom opieki medycznej
Jak pokazały badania, respondentki z regionu mają lepsze wykształcenie. Kobiet, które mają ukończoną szkołę wyższą jest na Mazowszu o 11 pkt. proc. więcej niż w całej Polsce. Więcej mieszkanek woj. mazowieckiego negatywnie ocenia też funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej dla pań (57%). Dla porównania statystyczna Polka odpowiadała w ten sposób z częstotliwością 51%. Respondentki w woj. mazowieckim, podobnie jak w innych częściach kraju, nie są również zadowolone z dostępności do lekarzy specjalistów dla kobiet. Wynik ten może świadczyć o spotkanych przez nich trudnościach, związanych z dotychczasowym korzystaniem ze świadczeń zdrowotnych i dostępnością specjalistów.