Kozieradka pospolita – co to za roślina?
Kozieradka pospolita jest gatunkiem rośliny zielnej z rodziny bobowatych. Ta jednoroczna roślina najlepiej rozwija się na glebach wapiennych. Kozieradka kwitnie w czerwcu i w lipcu. Wyglądem przypomina nieco koniczynę. Charakteryzuje się niezbyt przyjemnym mdłym zapachem. Kozieradka naturalnie rośnie w Azji w takich krajach jak: Uzbekistan, Turkmenistan czy Kaukaz oraz w Europie Wschodniej. Natomiast uprawiana jest przede wszystkim w Europie Środkowej, rejonach Morza Śródziemnego oraz Ameryce Północnej. Potocznie określana jest jako greckie siano, grecka koniczyna, kozioroźnik, boża trawka czy fenegryka (fenugreek).
Prozdrowotne właściwości kozieradki
Od wieków kozieradka pospolita jest stosowana w medycynie naturalnej. Surowcem leczniczym są przede wszystkim nasiona kozieradki. To właśnie w nasionach znajduje się najwięcej substancji aktywnych.
Roślina ta była znana już w starożytności. Nasiona kozieradki pochodzące sprzed około 3000 lat p.n.e. zostały odnalezione w grobowcu Tutanchamona, a także w starożytnym mieście Lakisz w Palestynie. Już wtedy olej z jej nasion był stosowany do pielęgnacji ciała - a przepis na jego wykonanie pojawia się na znanym papirusie Ebersa.
Nasiona kozieradki pospolitej zawierają m.in.:
- substancje śluzowe - około 20-30%
- błonnik pokarmowy
- flawonoidy
- witaminy z grupy B (w tym kwas foliowy) oraz witaminy A i C
- saponiny
- alkaloidy
- olejek eteryczny
- minerały, takie jak: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód i cynk.
Substancje śluzowe działają łagodząco na błonę śluzową żołądka co bardzo pomaga przy chorobie wrzodowej. Błonnik pokarmowy wspomaga prawidłowe trawienie i zapobiega wzdęciom. Flawonoidy należące do polifenoli mają działanie antyoksydacyjne, opóźniają procesy starzenia, wzmacniają ściany naczyń krwionośnych oraz przeciwdziałają nowotworom. Zatem herbatka z kozieradki polecana jest także w przypadku żylaków odbytu (hemoroidów). Witaminy i minerały zawarte w kozieradce poprawiają kondycję włosów i zapobiegają ich wypadaniu.
Saponiny działają moczopędnie, poprawiają również przemianę materii, głownie takich składników pokarmowych jak tłuszcze. Powodują również obniżenie poziomu "złego" cholesterolu (LDL) we krwi. Alkaloidy usprawniają pracę układu nerwowego, a także mają działanie antybakteryjne i przeciwbólowe.
Kozieradka pospolita może być stosowana m.in.: w przypadku cukrzycy, hipercholesterolemii (czyli podwyższonym poziomie cholesterolu we krwi), zaparciach czy infekcjach o podłożu bakteryjnym – bowiem w tym ostatnim przypadku kozieradka działa jak antybiotyk. Ponadto łagodzi PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego) oraz dolegliwości bólowe w trakcie miesiączki.
Ponadto łagodzi PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego) oraz dolegliwości bólowe w trakcie miesiączki
/
Shutterstock
Jak stosować kozieradkę: domowe sposoby i preparaty z apteki
Najwięcej substancji aktywnych biologicznie znajduje się w nasionach kozieradki. Można je użyć np.: do sporządzenia naparu (herbaty) do picia, a także do wykonania okładów czy kompresów. Sproszkowane nasiona można również dodać do miodu lub konfitury. Również w aptekach znajdziemy gotowe preparaty z kozieradką pospolitą w postaci np.: tabletek, kremów czy szamponów do włosów.
Stosowanie kozieradki i przeciwwskazania do stosowania
Jak w przypadku każdej substancji ważne jest, aby zwrócić uwagę na odpowiednią dawkę, którą przyjmujemy - zwłaszcza wewnętrznie. Stosowanie kozieradki w optymalnych dawkach jest w pełni bezpieczne dla naszego zdrowia.
Przeciwwskazaniami do stosowania jakichkolwiek preparatów z kozieradką pospolitą są: ciąża, karmienie piersią czy niskie ciśnienie tętnicze. Do możliwych skutków ubocznych działania kozieradki zaliczamy np.: wzdęcia, przemijające bóle brzucha czy reakcje anafilaktyczne. Nie zaleca się łączenia kozieradki z lekami obniżającymi stężenie glukozy we krwi, przeciwzakrzepowymi czy niektórymi lekami przeciwdepresyjnymi.