- Zgodnie z prawem pierścionek zaręczynowy jest darowizną, a od niej należałoby więc zapłacić należny podatek według określonych przepisów. Kluczowa jednak jest jego wartość – zaznacza aplikant adwokacki Dawid Jakubiec z Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej.

Reklama

Z kolei co w sytuacji, gdy zaręczyny są zerwane? Czy wówczas w świetle prawa partnerka powinna zwrócić pierścionek? Prawnik wyjaśnia przepisy w zakresie darowizn oraz tłumaczy, jakie zmiany wkrótce czekają obdarowanych.

Zerwane zaręczyny i zwrot pierścionka?

Czy pierścionek zaręczynowy to darowizna? Pytanie z pozoru błahe, nie jest zupełnie bez znaczenia na gruncie zarówno prawa cywilnego, jak i prawa podatkowego. W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na kwestie z zakresu regulacji cywilnych. Cywiliści mają wątpliwość, czy pierścionek zaręczynowy to darowizna i jeżeli po zerwanych zaręczynach partner oczekuje jego zwrotu, to powinien się go domagać zgodnie z postanowieniami dotyczącymi odwołania darowizny. Mowa o sytuacji, w której obdarowana osoba dopuściła się względem niego rażącej niewdzięczności. Oznacza to, że pierwszym i niezbędnym krokiem jest przekazanie oświadczenia o odwołaniu darowizny. Druga teoria mówi o tym, że pierścionek zaręczynowy stanowi wyraz przyszłej umowy małżeńskiej, a więc po zerwaniu zaręczyn należy go zwrócić. Pierwsze stanowisko zostało wyrażone w orzeczeniu Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ z 30 marca 2016 r., I C 22/15, drugie zaś w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – sygn. akt: III C 147/16, który notabene dotyczył bardzo znanej w kraju piosenkarki. Zgodnie z postanowieniem sądu, artystka musiała zwrócić byłemu narzeczonemu warty ponad 100 tys. złotych pierścionek zaręczynowy.

Należny podatek za pierścionek zaręczynowy

Przyjęcie stanowiska, że ofiarowanie pierścionka zaręczynowego stanowi darowiznę, prowadzi do chyba najważniejszego w tym kontekście pytania: czy w takiej sytuacji należy zapłacić podatek od udzielonej darowizny?

– Ustawa o podatku od spadków i darowizn daje nam jasną wskazówkę – jeżeli udzielamy darowizny osobie z III grupy podatkowej, a do takiej należy bez wątpienia zaliczyć narzeczoną, to konieczne jest zapłacenie podatku, o ile wartość darowizny przekracza 5 308 zł – wskazuje Dawid Jakubiec, aplikant adwokacki z Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej.

Reklama

Jeszcze z początkiem października 2022 roku kwota ta byłaby nieco niższa, jednak na mocy Rozporządzenia Ministra Finansów z 10 października 2022 r. w sprawie m.in. ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2022 poz. 2084) kwota ta uległa zwiększeniu z 4 902 zł. Zmiany te wprowadzono ze względu na rosnącą inflację.

Narzeczona należy do III grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn – to najdalsi członkowie rodziny i osoby niespokrewnione. Zgodnie z przepisami prawa jest ona zwolniona z podatku od darowizny, jednak tylko wtedy, gdy wartość pierścionka nie przekracza 5 308 zł. Warto też zwrócić uwagę, że obowiązek zgłoszenia darowizny spoczywa na obdarowanym, który w ciągu 6 miesięcy musi zgłosić darowiznę do właściwego dla miejsca zamieszkania Urzędu Skarbowego. Zgłoszenie powinno zawierać także dokumenty określające wysokość podatku. W świetle prawa zatem świeżo upieczona narzeczona, która przyjęła pierścionek o wartości powyżej 5 308 zł, powinna po oświadczynach poprosić przyszłego męża o rachunek i udać się do fiskusa.

Rewolucja w podatku spadkowym i przy darowiznach

Kolejne zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn zostały ujęte w obecnie procedowanym komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (druk nr 2628). Projekt jest aktualnie po III czytaniu i został zaakceptowany przez Sejm. Jeżeli ustawa zostanie przyjęta, opisywane powyżej progi podatkowe ulegną drastycznemu zwiększeniu, co na pewno rozwiąże problem opodatkowania stosunkowo niewielkich darowizn, w tym pierścionków zaręczynowych. Zgodnie z przyjętym projektem ustawy:

1) 36 120 zł od jednej osoby lub 10 8360 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (np. małżonek, dzieci, dziadkowie, rodzice) – aktualnie 10 434 zł;

2) 27 090 zł od jednej osoby lub 81 270 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej (np. rodzeństwo rodziców, dzieci rodzeństwa) – aktualnie 7 878 zł;

3) 18 060 zł od jednej osoby lub 54 180 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej (np. narzeczeni) – aktualnie 5 308 zł.

Zmiany powyższych kwot nie stanowią kosmetycznych zmian, dla III grupy podatkowej wzrost nastąpi o ponad 300%. Ustawodawca wydaje się wychodzić z racjonalnego założenia, że kwoty te nie były znacząco waloryzowane od blisko 20 lat (tj. 01.01.2003 r.). W tamtym momencie wartości te stanowiły 12-krotność, 9-krotność i 6-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.

– Przytoczone wyżej pułapy kwotowe mają ponownie odzwierciedlać ten stan, przy uwzględnieniu aktualnej kwoty minimalnego wynagrodzenia (3 010 zł). Z drugiej jednak strony projektowana zmiana na pewno odbije się na dochodach gminy, będącej głównym beneficjentem tego podatku – podkreśla Dawid Jakubiec, aplikant adwokacki.

Trzeba pamiętać, że przy badaniu konkretnej sytuacji podatkowej, należy wziąć pod uwagę wszystkie darowizny dokonane przez daną osobę w okresie ostatnich pięciu lat. W największym skrócie oznacza to, że przy każdej kolejnej darowiźnie od tej samej osoby należy sprawdzić, czy kwoty wyżej wymienione nie zostały przekroczone.

Nie ulega jednak wątpliwości, że przyjęte przez Sejm RP zmiany (teraz kolej na Senat i Prezydenta RP), zlikwidują obowiązek podatkowy względem większości ofiarowanych pierścionków zaręczynowych.