Biofilm bakteryjny - co to takiego i dlaczego trzeba o niego dbać?

Jak kontrolować biofilm bakteryjny i dlaczego jest to takie ważne? Odpowiada lek. dent. Magdalena Bryłka, periodontolog z LUX MED Stomatologia.

Biofilm to złożony ekosystem, pewna „wspólnota” mikroorganizmów współpracujących ze sobą i wykorzystujących mechanizmy przystosowawcze zwiększające ich odporność na wahania temperatury, pH a także działanie antybiotyków. Bakterie w tej postaci znajdują się w organizmie każdego z nas - w przewodzie pokarmowym, układzie oddechowym, zatokach czy wspomnianej jamie ustnej. Ogromna część naszej mikroflory jest dla nas korzystna. Biofilm bakteryjny występuje zarówno u pacjentów zdrowych oraz dotkniętych próchnicą i chorobami przyzębia, ale u chorych proporcje między bakteriami korzystnymi i chorobotwórczymi są zmienione.

- Prawidłowa higiena jamy ustnej jest kluczowa w profilaktyce próchnicy zębów i chorób przyzębia, o których wpływie na zdrowie całego organizmu wiemy coraz więcej. Znany jest ich związek z chorobami sercowo-naczyniowymi, cukrzycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów, chorobą Alzheimera, a u kobiet w ciąży z przedwczesnym porodem i niską masą urodzeniową - ostrzega lek. dent. Magdalena Bryłka, periodontolog.

Na biofilm bakteryjny jamy ustnej niekorzystnie wpływa wiele czynników takich, jak palenie papierosów, niehigieniczny tryb życia, zła dieta, choroby ogólnoustrojowe związane z obniżoną odpornością.

-W przypadku jamy ustnej ogromne znaczenie mają także nasze codzienne nawyki higieniczne. Wiemy, że akumulacja płytki bakteryjnej w jamie ustnej odbywa się cały czas. Jeśli biofilm bakteryjny nie będzie systematycznie usuwany to doprowadzi do zwiększonego ryzyka próchnicy oraz przewlekłego zapalenia dziąseł i przyzębia – przekonuje lek. dent. Magdalena Bryłka.

Jak kontrolować biofilm bakteryjny jamy ustnej?

Istnieją metody mechaniczne i chemiczne.

• Mechaniczne: szczotkowanie i nitkowanie zębów, używanie dodatkowych akcesoriów, takich jak irygator i szczoteczki międzyzębowe.

• Chemiczne: mycie zębów pastami z fluorem, triclosanem a także czasowo – z chlorheksydyną, warto stosować także płukanki do jamy ustnej i żele antybakteryjne. Świetną pomocą w dbaniu o higienę są środki do wybarwiania płytki nazębnej (w postaci płynów, tabletek, past edukacyjnych do zębów) – pokazują, w których miejscach zęby są niedomyte i gdzie jeszcze widnieje płytka bakteryjna. Najczęściej są to powierzchnie styczne zębów i okolica brzegu dziąsła.

Jednak niemożliwa jest kontrola biofilmu jedynie metodami chemicznymi.

– Pacjent musi naruszyć mechanicznie warstwę biofilmu nazębnego, szczotkując i nitkując zęby – dodaje lek. dent. Magdalena Bryłka.

• Profesjonalne zabiegi higienizacyjne w gabinetach stomatologicznych i w przypadku stwierdzonych zapaleń przyzębia wizyta w gabinecie periodontologicznym.

- To, co powinno zaniepokoić pacjentów i skłonić do wizyty u periodontologa, to z pewnością takie objawy jak: krwawienie dziąseł, zmiana koloru tkanek miękkich, ruchomość zębów, nieświeży oddech – wymienia ekspertka.

Wyleczenie ubytków próchnicowych i zapaleń przyzębia z pewnością wpłynie korzystnie na skład biofilmu bakteryjnego.