Rodzinna atmosfera coraz więcej warta

Jak pokazują najnowsze badania firmy doradczej Deloitte z tego roku, Polacy zmieniają swoje podejście do świątecznych wydatków. Coraz częściej planujemy wydatki z wyprzedzeniem, chętnie porównujemy ceny w Internecie i skupiamy się na użyteczności prezentów. Co istotne, Polacy wyróżniają się na tle innych krajów europejskich, ponieważ większość pieniędzy planujemy wydać na przygotowanie rodzinnej, świątecznej kolacji oraz na spędzanie czasu z bliskimi. Ta prognoza nastraja optymizmem. – przekonuje Mateusz Grzesiak. Badania (Kasser, Sheldon) pokazują, że im bardziej jesteśmy skupieni na rodzinie i tradycyjnych rytuałach, tym bardziej się świętami cieszymy; im bardziej natomiast skupiamy się na zakupach i kupowaniu prezentów, tym gorzej się czujemy. Warto więc pomyśleć o przedświątecznych zakupach już teraz. Im wcześniej pomyślisz o prezencie i szybciej go nabędziesz, tym dłużej sam się nim będziesz delektował. Zasada odłożonej w czasie konsumpcji uczy, że im dłużej na coś czekamy, tym bardziej się tym cieszymy – mówi Mateusz Grzesiak.

Reklama

Znaczenie prezentów – nie chodzi o pieniądze

Przez prezent najczęściej rozumiemy coś materialnego. Badania (Leaf Van Boven i Thomas Gilovich) wykazały jednak, że ludzie są szczęśliwsi, przeżywając określone doświadczenia, niż dostając przedmioty materialne. To znaczy, że bardziej im zależy na doświadczeniu i emocjach z nimi związanych, niż materialnym obiekcie. To, ile kosztuje prezent, też ma mniejsze znaczenie – tłumaczy Mateusz Grzesiak. Nie dawaj pieniędzy – wykazano, (Carole B. Burgoyne i David A. Routh), że nie są one w stanie zbudować intymności i koncentrują obdarowanego na statusie materialnym bardziej niż na wymianie uczuć – dodaje.

Najbardziej sprawdza się wręczenie tego, co druga strona chciałaby dostać, ale sama by sobie tego nie kupiła. Dodatkowo, im więcej czasu i wysiłku wkładamy w zakup, przygotowanie i wręczenie prezentu, tym większa intensywność przeżycia, zarówno tego, który daje i tego, co otrzymuje upominek. Prezent jest materializacją relacji z osobą, której go wręczamy. Jeżeli przez pół roku zbierałeś znaczki do kolekcji, to znaczy, że się dla kogoś poświęcasz i zależy ci na wspólnej relacji. Jeżeli upolowałeś na internetowej aukcji unikatową książkę, o której marzyła druga strona, będziesz postrzegany jako ktoś spełniający marzenia. Kupując atrakcyjną bieliznę żonie, komunikujesz jej, że ci się podoba i że cię pociąga - wyjaśnia Grzesiak. W prezencie zawarta jest intencja oraz niezwykle ważna informacja: „Oto, jak cię postrzegam, oto, kim dla mnie jesteś”. Wręczając komplet książek pokazujesz, że widzisz w obdarowanym mądrą osobę. Gra komputerowa dla dziecka sygnalizuje, że kochasz bardziej jego zainteresowania niż swoje zasady dotyczące ilości czasu spędzanego przed monitorem.

„Opakowanie” prezentu

To, co jest atrakcyjne, jest przez nas widziane także jako lepsze, fajniejsze, mądrzejsze, efektywniejsze. Marketing to uwodzenie ego, a jeśli nie opakuje się odpowiednio produktu, to nigdy nie zostanie on sprzedany. Spraw, by osoba, którą obdarowujesz doceniła Twój „produkt” – radzi psycholog. Opakowanie to jednak nie tylko kolorowy papier. Ludzie kupują historie, a one muszą być dobrze zaprezentowane – tłumaczy Mateusz Grzesiak. Należy zadbać o wyjątkowość atmosfery przy wręczaniu prezentu, wspomnieć, że „prezent było naprawdę trudno znaleźć i ogromnie się nad tym napracowałem”. W budowaniu odpowiedniej historii pomaga świąteczna aura. Nawet zmyślone historie się przydają – badania pokazują, że gdy sprawa z Mikołajem wyjdzie na jaw, to rodzice (a nie dzieci) są smutniejsi – dodaje ekspert. Niepewność związana z przyjazdem św. Mikołaja, podniosła atmosfera, wspólne śpiewanie, historie o religijnych postaciach tworzą klimat, dzięki któremu ludzie zbliżają się do siebie.

Reklama

Jak się nie dać gorączce zakupów

Najwięcej stresu powodują zakupy na ostatnią chwilę. Źle zaplanowane kosztują nas znacznie więcej nerwów, czasu i pieniędzy. Poniższe zasady pomagają racjonalnie robić zakupy i skupić się na najważniejszym świątecznym prezencie – bliskości międzyludzkiej:

  • Zaplanuj, ile chcesz wydać, by nie poddać się potem wszędobylskim promocjom.
  • Kupuj z myślą o innych, nie o sobie.
  • Zrób listę prezentów do kupienia i dopiero potem wejdź do sklepów, inaczej kupisz produkty pod wpływem emocji.
  • Kup to, co Ci się podoba i czujesz, że uszczęśliwi drugą stronę, a nie to, co kosztuje dużo (łączenie miłości z pieniędzmi jest błędne).
  • Pójdź na zakupy z wyliczoną gotówką, inaczej możesz naruszyć debety.
  • Nie czekaj na ostatnią chwilę by stać godzinami w kolejkach i kupić coś pod presją czasu, idź robić zakupy teraz.
  • Wykorzystaj moc Internetu w trakcie swoich poszukiwań idealnego prezentu.
  • Wyślij kartki wcześniej, inaczej dojdą po świętach i nie spełnią swojej roli.

Bycie dobrym się opłaca

Gdy pomaga się innym, wzrastają pozytywne emocje. Przeżywając je, wydłużamy swoje życie, redukujemy stres, wzmacniamy odporność. Zachowania demonstrujące hojność powodują powstanie przeciwciał (Dr Stephen Post dla WebMD), altruizm generuje więcej oksytocyny (hormonu bezwarunkowej miłości). Ukuto nawet termin „haju pomagacza”, czyli pozytywnego stanu emocjonalnego świeżo po zrobieniu czegoś dobrego dla innej osoby. Mózg altruisty aktywuje wówczas ośrodek nagrody i wydzielając dopaminę i endorfiny zmienia nastrój na pozytywny. Dzięki empatii i współczuciu, stajemy się również proaktywni i zaczynamy podejmować działania – tłumaczy Mateusz Grzesiak. Dr Richard Davidson, skanując mózgi medytujących nad współczuciem mnichów buddyjskich odkrył, że ich ośrodki planowania były znacznie bardziej aktywne – dodaje ekspert.

Warto więc dobrze przygotować się do przedświątecznej gorączki, zaplanować zakupy i wybrać mądre prezenty, które pozytywnie wpłyną na relacje z naszymi bliskimi. Pamiętając jednocześnie, że bycie dobrym się opłaca, a najlepszy prezent na nadchodzące Święta to bliskość, pamięć i obecność.

***
Mateusz Grzesiak – psycholog, trener, autor, nauczyciel. Szkoli na całym świecie w 5 językach, głównie w Europie i Ameryce Południowej. Był jednym z głównych prelegentów na National Achievers Congress.

>>> ZOBACZ RÓWNIEŻ!