Spotkanie zorganizowała pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania Elżbieta Radziszewska. "Romowie na co dzień borykają się z dyskryminacją, wykluczeniem społecznym, ubóstwem. Mamy jeszcze w tej kwestii dużo do zrobienia" - mówiła Radziszewska. Zaznaczyła, że Polska ma dobre ustawodawstwo, jednak wciąż trzeba walczyć ze stereotypami.
Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak podkreślił, że wśród kobiet romskich widać determinację i chęć do nauki - w szkołach jest więcej asystentek niż asystentów, więcej stypendystek niż stypendystów. "Kobiety romskie są bardziej aktywne w tych obszarach" - dodał.
Prezeska Stowarzyszenia Centrum Doradztwa i Informacji dla Romów w Polsce Krystyna Markowska przekonywała, że romskie kobiety nie mogą być aktywne społecznie bez wsparcia swojej rodziny i społeczności. "Bez tego niczego by nie zdziałały. Kobiety muszą znać swoje miejsce, zabierać głos wtedy, kiedy ten głos jest potrzebny" - mówiła.
Pełnomocniczka Prezydenta Miasta Wałbrzycha ds. Mniejszości Romskiej Sylwia Maroń dodała, że pracę zawodową i zaangażowanie społeczne można pogodzić z wychowywaniem dzieci, ale przy wsparciu rodziny. Jak mówiła, praca w społeczności romskiej nie jest łatwa, zwłaszcza, gdy nie udaje się załatwić spraw, tak jak Romowie tego oczekują. "Często chcieliby, by ich sprawy były załatwiane w pierwszej kolejności, od razu. A ja nie zawsze jestem w stanie spełniać ich oczekiwania, zwłaszcza, że muszę działać w zgodzie z przepisami" - mówiła.
"Byłam pierwszą kobietą, która została powołana na to stanowisko, do tego z romskimi korzeniami. Nie było łatwo, ponieważ społeczność romska była przyzwyczajona do innych relacji, które ustalili moi poprzednicy. Udało mi się jednak zmienić te przyzwyczajenia" - mówiła pełnomocniczka Wojewody Małopolskiego do spraw Mniejszości Narodowych i Etnicznych Elżbieta Mirga-Wójtowicz.
Konferencji towarzyszy wystawa "Romowie". To drugie - po wystawie fotografii Hanny Siudalskiej "Moje Mazury" - wspólne przedsięwzięcie Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania oraz Dyrektora Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie z cyklu "Piękno w różnorodności". Cykl, zainaugurowany w czerwcu 2010 r., promuje artystów pochodzących z grup dyskryminowanych lub tworzących prace związane z dyskryminacją i wykluczeniem społecznym.
Na wystawie "Romowie" prezentowane są wybrane fotografie Tomasza Tomaszewskiego z cyklu "Cyganie - inni ludzie tacy jak my", rzeźby i obrazy Małgorzaty Mirgi-Tas i Karola Gierlińskiego oraz eksponaty z kolekcji romskiej Muzeum Okręgowego w Tarnowie.
Romowie to mniejszość etniczna, do której przynależność podczas ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego zadeklarowało ponad 12,7 tysiąca obywateli polskich. Najwięcej z nich mieszka w województwie małopolskim, dolnośląskim, mazowieckim, śląskim i wielkopolskim. Romowie w Polsce należą do czterech grup etnicznych: Polska Roma, Romowie Karpaccy (Bergitka Roma), Kełderasze i Lowarzy.
