Przedsiębiorcy rozpoczęli masowe zakupy przedświątecznych prezentów dla swoich pracowników. Najczęściej decydują się na bony, talony oraz karty przedpłacone (pre-paid), czyli coś w rodzaju karty płatniczej doładowanej na określoną sumę.
Zbliżające się święta Bożego Narodzenia niemal dla 60 proc. pracodawców są okazją do wręczenia swoim pracownikom prezentu lub gratyfikacji. Takie wnioski płyną z badań przeprowadzonych przez ARC Rynek i Opinia.
– Wybór takich, a nie innych prezentów wynika m.in. z regulacji podatkowych. W zależności od źródła finansowania lub formy upominku będzie on zwolniony z podatku dochodowego – stwierdzają eksperci.
Najpopularniejsze bony
Sezonowość wręczania bonów podarunkowych od wielu lat się nie zmienia. Według Roberta Lecha, dyrektora generalnego Sodexo Motivation Solutions, ponad jedna trzecia wszystkich firm funkcjonujących w Polsce wręcza kupony podarunkowe, a 69 proc. firm zatrudniających powyżej 49 osób wybiera pozagotówkowe świadczenia rzeczowe w formie kuponów, kart przedpłaconych czy paczek.
– Oznacza to, że pracodawcy celebrują wspólnie z pracownikami ważne święta i starają się dostosować podarunek do potrzeb i oczekiwań pracownika – uważa Robert Lech.
Jego zdaniem wszystko po to, by zmotywować pracownika, zasilić jego domowy budżet i podkreślić jego wartość dla organizacji. Firmy traktują kupony jako wygodne i praktyczne narzędzie motywacyjne, które można szybko kupić, rozdysponować i rozliczyć. Pracownik z kolei otrzymuje pełną swobodę realizacji otrzymanego bonu czy karty podarunkowej.
W dobie internetu, mediów społecznościowych i dynamicznego rozwoju nowych technolo gii pracodawcy odchodzą od jednakowego pakietu benefitów dla wszystkich pracowników.
– Pracodawcy, którym zależy na lojalnej i zmotywowanej kadrze, a zarazem na kontroli kosztów, stawiają na rozwiązania elastyczne, różnorodne i spełniające indywidualne potrzeby różnych grup pracowników, w tym młodego pokolenia, obeznanego z nowinkami technologicznymi – dodaje Adam Kompowski, prezes zarządu Bonus Systems Polska.
Według jego danych dużą popularnością cieszą się karty przedpłacone.
– Przekazywanie pracownikom pieniędzy za pomocą takich kart upraszcza i automatyzuje system przelewów w firmach. Można oszczędzić czas i pieniądze oraz stać się nowoczesnym pracodawcą – zapewnia Adam Kompowski.
Według niego rozwojowi tego rynku sprzyja m.in. korzystne dla pracowników i firm ustawodawstwo podatkowe.
– Kupon finansowany z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) nie zwiększa podstawy wymiaru składek ZUS, nie podlega VAT, a jego wartość stanowi koszt uzyskania przychodu – zauważa Robert Lech.
Nasz rozmówca dodaje, że karta przedpłacona sfinansowana z ZFŚS jako świadczenie pieniężne jest zwolniona z podatku dochodowego do 380 zł rocznie na pracownika.
Środki z ZFŚS
Wartość prezentów, tj. otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie świadczeń rzeczowych lub pieniężnych, stanowi przychód pracownika. Jednak – jak podkreśla w rozmowie z nami Małgorzata Dankowska, menedżer podatkowy w TPA Horwath – w praktyce można skorzystać z pewnych zwolnień z podatku dochodowego, uzależnionych od tego, czy prezenty są finansowane ze środków własnych firmy czy z ZFŚS. Prezenty finansowane z pierwszego źródła są opodatkowane, natomiast upominki z ZFŚS wolne od podatku, pod warunkiem że wartość paczki oraz innych świadczeń nie przekroczy w roku podatkowym 380 zł.
– Od nadwyżki pracodawca pobierze zaliczkę na podatek – podpowiada Małgorzata Dankowska.
Środki obrotowe
W przypadku świadczeń rzeczowych oraz świadczeń pieniężnych otrzymywanych z okazji świąt Bożego Narodzenia lub mikołajek finansowanych przez pracodawcę z własnych środków obrotowych, ich wartość będzie stanowiła przychód ze stosunku pracy pracownika.
Dorota Dąbrowska, doradca podatkowy w KNDP, wyjaśnia, że świadczenia świąteczne otrzymywane przez członków rodziny pracownika będą również stanowiły przychód ze stosunku pracy pracownika. Według organów podatkowych świadczenia takie są ściśle związane ze stosunkiem pracy i osobą pracownika. W związku z tym nie ma potrzeby, aby pracodawca rozliczał te świadczenia na rzecz osób trzecich (np. interpretacja indywidualna z 15 stycznia 2009 r., nr IPPB2/415-1471/08-2/AS w sprawie świadczeń medycznych na rzecz członków rodziny).
Wartość świadczeń świątecznych powinna zostać ustalona zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 11 ust. 2-2b ustawy o PIT.
– Jeżeli przedmiotem takich świadczeń są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy, to ich wartość powinna zostać ustalona według przeciętnych cen stosowanych przez pracodawcę wobec innych odbiorców – podpowiada Dorota Dąbrowska.
Wyłączenia ustawowe
Co istotne, zwolnienie z PIT nie obejmuje bonów, talonów i innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi. Małgorzata Dankowska uważa, że ma to istotne znaczenie również w kontekście coraz powszechniej występujących kart typu pre-paid o wartości do 380 zł.
– Można argumentować, że tego typu karta jest faktycznie świadczeniem pieniężnym, jednak istnieje ryzyko, że fiskus uzna je w danej sytuacji za odpowiednik bonów i opodatkuje podatkiem dochodowym – ostrzega nasza rozmówczyni z TPA Horwath.
Według niej ważne jest, że prezenty z ZFŚS powinny być udzielane wyłącznie na podstawie kryteriów socjalnych.
– Oznacza to, że korzystniej z podatkowego punktu widzenia jest wypłacić pracownikowi dodatkowe świadczenie pieniężne bądź wykupić dla niego możliwość skorzystania z danej usługi lub podarować mu prezent rzeczowy, niż obdarowywać go bonem – zauważa Rafał Sidorowicz, doradca podatkowy, młodszy konsultant w MDDP.
Ekspert przypomina, że warunkiem opodatkowania świadczeń w naturze jest ich otrzymanie przez pracownika. Jeżeli zatem pracownik odmówi skorzystania z takiej formy prezentu, fakt ten będzie stanowił podstawę do uznania, że nie otrzymał on świadczenia, a zatem pracodawca nie będzie musiał ustalać z tego tytułu przychodu do opodatkowania.
Zatem teoretycznie pracownik może nie przyjąć świadczenia, jeśli obawia się opodatkowania jego wartości.
Fiskus częściej kontroluje prezenty przekazywane pracownikom