ARFID - co to jest?
ARFID (Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder) to zaburzenie odżywiania, które charakteryzuje się skrajnie restrykcyjnym i selektywnym podejściem do jedzenia. ARFID różni się jednak od innych zaburzeń odżywiania, takich jak anoreksja czy bulimia, ponieważ nie wynika z obaw związanych z obrazem ciała czy masą ciała.
ZOBACZ kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Osoby z ARFID mają trudności z jedzeniem określonych pokarmów lub jedzeniem w ogóle, co może prowadzić do poważnych niedoborów żywieniowych, problemów zdrowotnych oraz wpływać na codzienne funkcjonowanie.
Jak rozpoznać ARFID?
Diagnoza i leczenie ARFID często wymaga współpracy wielu specjalistów, w tym dietetyków, psychologów i psychiatrów. Celem leczenia jest pomoc osobie z zaburzeniem w rozwijaniu zdrowszych nawyków żywieniowych i radzenia sobie z lękami związanymi z jedzeniem.
Kluczowe cechy ARFID
Wśród najważniejszych symptomów, które mogą świadczyć o tym zaburzeniu odżywiania są:
- Selektywność pokarmowa. Osoby z ARFID często mają bardzo wąski zakres akceptowalnych pokarmów. Mogą unikać np. określonych tekstur, smaków, zapachów lub kolorów jedzenia. Mogą też preferować jedzenie wyłącznie kilku wybranych potraw i odmawiać spożywania innych.
- Brak zainteresowania jedzeniem. Niektóre osoby z ARFID mogą nie wykazywać zainteresowania jedzeniem, nie odczuwać głodu lub mieć niską motywację do jedzenia.
- Strach przed konsekwencjami jedzenia. Może on przybierać postać lęku przed negatywnymiskutkami jedzenia, takimi jak zadławienie się, wymioty czy bóle brzucha.
Leczenie ARFID
ARFID może wpływać na życie społeczne i emocjonalne, ponieważ unikanie jedzenia może prowadzić do trudności w uczestnictwie w spotkaniach towarzyskich czy szkolnych posiłkach. Mogą również wystąpić problemy z lękiem, depresją oraz niską samooceną.
Leczenie ARFID jest złożonym procesem, który - jak wspomnieliśmy wyżej - wymaga współpracy wielu specjalistów, w tym dietetyków, psychologów, psychiatrów oraz terapeutów zajęciowych. Podejście terapeutyczne może obejmować np. terapię poznawczo-behawioralną, która może pomóc w zmianie negatywnych myśli i zachowań związanych z jedzeniem. Skuteczne mogą okazać się także plan żywieniowy opracowany przez dietetyka, który stopniowo wprowadza nowe pokarmy i zwiększa spożycie kalorii oraz niezbędnych składników odżywczych oraz terapia, która polega na stopniowym wprowadzaniu nowych pokarmów i zmniejszaniu lęku i niechęci do jedzenia. Kluczowe jest także wsparcie rodzinne najbliższych.
Kto jest szczególnie narażony na ARFID?
Wśród czynników ryzyka, które może zwiększać ryzyko wystąpienia ARFID są:
- spektrum autyzmu,
- płeć męska,
- bliscy krewni cierpiący na jakiekolwiek zaburzenia odżywiania,
- doświadczenie presji społecznej związanej z odżywianiem,
- traumatyczne wydarzenia związane z jedzeniem, np. zatrucie pokarmowe czy zadławienie,
- nadwrażliwość sensoryczna,
- zaburzenia lękowe,
- doświadczanie silnego stresu,
- reakcje alergiczne lub choroby układu pokarmowego.