Aby zbadać potrzeby szkoleniowe na polskim rynku pracy, firma GoodHabitz we współpracy z ARC Rynek i Opinia przeprowadziła badanie na grupie 507 Polaków posiadających pracę, reprezentatywnej pod kątem płci, wieku, wykształcenia i miejsca zamieszkania.
Cyfrowa praca zmienia potrzeby szkoleniowe pracowników
Choć od 2022 roku firmy coraz odważniej wracają do pracy biurowej, modele zdalny i hybrydowy na stałe wpisały się w realia rynku pracy. Mimo iż wśród respondentów dominuje model w pełni stacjonarny, który deklaruje 58% badanych Polaków, to wyniki potwierdzają także ważną rolę pracy hybrydowej, łączącej wizyty w siedzibie firmy z wykonywaniem obowiązków z domu. W ten sposób zadania realizuje 31% respondentów. Pozostałe 12% wykonuje zadania w pełni zdalnie, wyłącznie spoza biura.
W związku ze wzrostem popularności pracy zdalnej i hybrydowej w firmach były wdrażane w ostatnich latach odpowiednie rozwiązania technologiczne i narzędziowe, także w obszarze szkoleń i rozwoju kompetencji. 46% osób wykonujących zdania w tych modelach przyznaje, że ich pracodawcy wdrożyli rozwiązania, udostępniając zespołowi narzędzia szkoleniowe dostępne online. Takie inicjatywy są dostrzegane i doceniane przez pracowników. 64% respondentów z tej grupy postrzega dostęp do kursów prowadzonych przez sieć dla osób pracujących spoza biura za ważne wsparcie ze strony pracodawcy.
- Funkcjonowanie z sukcesem w świecie asynchronicznej i synchronicznej pracy umożliwiane jest dziś przez dedykowane platformy e-learningowe, microlearning czy quizy, budujące oraz weryfikujące np. wiedzę produktową oraz wiedzę o zespole czy firmie. Bardzo ważne jest, że tego typu platformy wiedzy są dostępne w dowolnym miejscu, czasie i formie dzięki e-learningowi, video streamingowi czy podcastom. Uczenie się jest dzisiaj procesem ciągłym, a praca hybrydowa daje nam do niego nowe bodźce. Stymuluje nas do podnoszenia efektywności całej organizacji i kompetencji indywidualnych – komentuje Tina Sobocińska, Founder & HR Strategic Advisor, HR4future.
Kompetencje cyfrowe i ryzykowny optymizm
Mimo iż pod kątem odsetka osób posiadających podstawowe kompetencje cyfrowe Polska znajduje się na dole listy (za nami uplasowały się wyłącznie Bułgaria i Rumunia), to jak wynika z badania GoodHabitz, Polacy wykazują się pod tym względem zaskakująco powszechnym optymizmem. Blisko 6 na 10 badanych ocenia swoje kompetencje cyfrowe pozytywnie, przy czym nieco częściej taką opinię wybierali mężczyźni (62%) niż kobiety (57%).
- Dane unijne pozostają w pewnej sprzeczności z samooceną Polaków. Nie ulega jednak wątpliwości, że nauka efektywnego wykorzystania technologii do celów zawodowych jest istotnym wyzwaniem w Polsce. Część firm stara się na to reagować. 41% badanych Polaków uważa, że w ich miejscu pracy przykłada się dużą wagę do rozwoju kompetencji cyfrowych zespołu. To wciąż zbyt mały odsetek, ale wskazujący na świadomość wyzwania u znaczącej części pracodawców. Mimo stosunkowo optymistycznych deklaracji Polaków, niewątpliwie także sami pracownicy dostrzegają luki w obszarze kompetencji cyfrowych – czego dowodzą deklaracje w zakresie obszarów, które badani chcą doskonalić – komentuje Daniel Idźkowski, Country Director w GoodHabitz Poland.
W dyskusjach o nowoczesnym rynku pracy dużo mówi się o wspomnianych wcześniej obszarach związanych z technologiami czy efektywną pracą zdalną. Już pod koniec 2019 roku eksperci PFR, DELab UW i Google podkreślali, że równolegle z tymi dziedzinami potrzebny jest rozwój kompetencji miękkich, które pozwalają ludziom odróżnić się od maszyn i wykorzystywać unikalne umiejętności – takie jak np. rozwiązywanie problemów, empatia, zarządzanie ludźmi czy krytyczne rozumowanie. W efekcie coraz ważniejszy na rynku jest skill blending – czyli sprawne i skuteczne mieszanie różnych zestawów umiejętności – twardych, miękkich i cyfrowych.
Odpowiedzi Polaków dowodzą, że również wśród pracowników rośnie świadomość rozszerzania się zakresu umiejętności potrzebnych w pracy oraz ich różnorodności. 2/3 badanych uważa, że na współczesnym rynku coraz bardziej zacierają się granice między różnymi rodzajami umiejętności i warto jest łączyć różne zestawy kompetencji. 72% respondentów dodaje, że na obecnym rynku pracy ważna jest umiejętność łączenia kompetencji cyfrowych z miękkimi. Głównymi powodami są osiąganie lepszych wyników, tworzenie innowacji oraz odpowiednie zarządzanie swoją karierą zawodową.
Rośnie rola kompetencji miękkich
Pracownicy podkreślają wpływ umiejętności miękkich na skuteczną współpracę w zespole (79%), budowanie relacji z przełożonym (77%) czy kontakty z klientami firmy (75%). Pod kątem efektywności pracy, 77% z nas dostrzega wpływ umiejętności miękkich na wyniki zawodowe, a 66% - na tworzenie nowych rozwiązań i produktów. Istotne są także aspekty związane z samymi warunkami zatrudnienia. 72% pracujących Polaków widzi wpływ umiejętności miękkich na podejmowanie trafnych decyzji w karierze (74%), skuteczne starania o podwyżkę (72%) czy utrzymanie stabilnej pracy na dłużej (72%) i skuteczne staranie o awans (66%).
Na jakich obszarach szkolenia i rozwoju pracowników (L&D) skupiają się firmy na świecie? Według globalnego raportu LinkedIn „Workplace Learning Report” pracodawcy najczęściej skupiają się na obszarze szkoleń z przywództwa i zarządzania – decyduje się na nie niemal połowa z nich (49%). Niewiele mniej popularne są kursy wspierające upskilling i reskilling pracowników (46%). Na dalszych miejscach pracodawcy stawiali także na podnoszenie kompetencji cyfrowych zespołów i szkolenia wspierające politykę różnorodności i otwartości (D&I) – zapewniane przez 26% firm.
- Optymizm Polaków i wysoka samoocena w zakresie umiejętności wykorzystywania technologii mogą cieszyć, jednak warto uzupełniać je nowymi kompetencjami, które stanowią czynnik sukcesu pracy w grupie: efektywnej współpracy i osiągania wyników w nowej rzeczywistości. Przykładami nowych kompetencji są m.in. umiejętność facylitowania spotkań hybrydowych, zarządzanie rozproszonymi zespołami, włączanie do efektywnego udziału uczestników spotkań zdalnych lub hybrydowych, a także zmodyfikowane metody integracji grupy m.in. w ramach onboardingu nowych pracowników. Jest to bardzo ciekawy melanż kompetencji cyfrowych z miękkimi – mówi Tina Sobocińska, Founder & HR Strategic Advisor, HR4future.
W dzisiejszych czasach coraz większe znaczenie mają umiejętności cyfrowe, które są wymagane w niemal każdej dziedzinie pracy. Jednak, aby skutecznie odnaleźć się na rynku pracy, należy łączyć je z umiejętnościami interpersonalnymi czy odpowiednią pracą w zespole. Kombinacja tych dwóch rodzajów kompetencji pozwala na efektywne wykorzystanie nowych technologii w pracy oraz sprawną komunikację. Opanowanie różnych rodzajów kompetencji i umiejętności, takich jak kompetencje techniczne, miękkie, analityczne, społeczne itp., docelowo pomoże pracownikom uzyskiwać większą efektywność i pożądane wyniki. Skill blending może pomóc w tworzeniu bardziej zrównoważonych zespołów, które są w stanie wykorzystać różnorodne perspektywy i doświadczenia, co z kolei prowadzi do większej innowacyjności i pozwoli osiągać sukcesy.
Jak wynika z odpowiedzi badanych, pracownicy zbyt rzadko dostrzegają szeroko zakrojone działania firm, mające na celu skuteczne przeciwdziałanie niedoborowi kompetencji. Dla biznesu to kolejny ważny sygnał, by w czasach zmian gospodarki jeszcze mocniej stawiać na odpowiednie rozwiązania learning & development.
