Grecka Wielkanoc migocze zapalonymi świecami, niesionymi do domów o północy zaraz po Anastasi (Mszy Rezurekcyjnej), pachnie pieczonym jagnięciem, słychać trzaskanie skorupek, rozbijanych podczas Tsougrisma – gry pisankami. Dla Greków to najważniejsze święto religijne, obchodzone z śródziemnomorskim przytupem, okazja do wielogodzinnych spotkań rodzinnych, wspólnego śpiewania i tańca, czas celebrowania radości z jedzenia i, jakżeby inaczej, czas tradycyjnych wypieków.
Ciasteczka maślane w greckim stylu - koulouri - PRZEPIS
Nieodłączną częścią greckiej Wielkanocy są koulouri: maślane precle z nutą wanilii i pomarańczy, okrągłe, zaplatane lub skręcane, posypane ziarnem sezamu, oprószone cynamonem, a wersji dla dorosłych, z paroma kroplami greckiego alkoholu anyżkowego – ouzo. Wypieka się je tradycyjnie w Wielką Sobotę i chowa przed żądnymi smakołyków dziećmi do metalowych puszek. Ich sekretem jest lekko dostrzegalny smak cytrusa i dobrze wyrobione ciasto. Przygotowanie samego ciasta zajmuje ok. 30 minut, a pieczenie ok. 15 minut.
Składniki na ciasto:
- 225 g masła
- 1 szklanka cukru
- 3 jajka
- ½ szklanki soku z pomarańczy
- ½ łyżeczki ekstraktu z wanilii
- ½ łyżeczki ekstraktu z migdałów
- 6 szklanek mąki
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
- ½ łyżeczki sody oczyszczonej
Składniki na glazurę:
- 6 łyżek mleka
- 1 jajko
Składniki powinny mieć temperaturę pokojową. Rozgrzewamy piekarnik do 180 stopni i w oddzielnej misce przesiewamy mąkę z sodą i proszkiem do pieczenia. Osobno ucieramy masło przez 5 minut, dodajemy cukier i dalej ucieramy od 5 do 7 minut. Następnie dodajemy jajka, dolewamy sok pomarańczowy i ekstrakt waniliowy oraz stopniowo dosypujemy przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia i sodą. Ciasto wyrabiamy, aż nabierze sprężystości i będzie ładnie odchodzić od brzegów miski. Odstawiamy pod przykryciem na pół godziny. Kolejnym krokiem jest nadanie kształtu naszym preclom – wałeczki ciasta skręcamy w kółka, ósemki lub ślimaki i układamy na natłuszczonej masłem formie. Osobno ubijamy jajko z mlekiem i smarujemy wierzch precli, by nadać im blasku. Pieczemy przez ok. 15 minut lub gdy staną się złotobrązowe.
Tsoureki - chlebek z jajkiem wielkanocnym - PRZEPIS
Kolejnym przysmakiem typowym dla tego czasu jest Tsoureki, czyli grecki chlebek wielkanocny. To odmiana chałki, puszystego, lekko słodkiego ciasta w kształcie wieńca. Piecze się je tradycyjnie w Wielki Czwartek, a w środku ciasta umieszcza się barwione jajko – Kokkina Avga. Ten niezwykle malowniczy wypiek początkowo wymagał dwóch składników: mastyksu i mahlabu, niedostępnych na naszym rynku, ale nadających mu niezwykły posmak. W ostatnim czasie tsoureki z wanilią, stały się jednak najbardziej popularne.
Składniki:
- 1 kg mąki
- 5 jajek + 1 do smarowania
- 250 g margaryny
- 100 ml mleka
- 30 g drożdży
- 180 g cukru
- 1 wanilia
- 1 łyżeczki startej skórki pomarańczowej
- 10 g soli
- płatki migdałowe lub sezam do posypania
Przygotowanie
Pierwszym krokiem jest wymieszanie mleka i drożdży z jedną łyżką cukru oraz 100 g maki. Odstawiamy to w ciepłe miejsce. W osobnej misce łączymy roztopioną margarynę z resztą cukru, jajkami, szczyptą soli, startą skórką pomarańczy i wanilią. Po wymieszaniu dodajemy nasz zaczyn drożdżowy oraz resztę mąki i zagniatamy. Sekretem udanego tsoureki jest dobrze wyrobione, spójne ciasto, które nie przykleja się do rąk. Po zagnieceniu pozwalamy mu wyrosnąć pod ściereczką w ciepłym miejscu przez kolejną godzinę. Następnie wyrabiamy raz jeszcze i formujemy wieniec. Tak przygotowane ciasto powinno jeszcze rosnąć w ciepłym miejscu przez ok. 15 min. Rozgrzewamy piekarnik do 180°C. Nasz chlebek przekładamy na natłuszczoną blaszkę, smarujemy roztrzepanym z łyżką wody żółtkiem i posypujemy płatkami migdałów. Do każdego zawiniętego ciasta wkładamy wcześniej ugotowane i zabarwione jajko. Pieczemy przez około 40 minut.
Kalo Pascha! Dobrej Wielkanocy!