Czy spłata byłego małżonka podlega PIT
W czerwcu 2011 r. sąd orzekł rozwód małżonków. Mąż w wyniku podziału majątku wspólnego zatrzymał nieruchomość z obowiązkiem spłaty żony. Czy środki pieniężne, jakie podatniczka otrzyma w ramach spłaty, spowodują powstanie po jej stronie przychodu podlegającemu opodatkowaniu PIT?
Nie
Przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych przez jednego z małżonków z tytułu podziału majątku. Jednak środki pieniężne jakie podatniczka otrzyma z tytułu podziału majątku wspólnego, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Z przepisów ustawy o PIT wyraźnie wynika bowiem, że nie stosuje się jej do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej.
Oznacza to, że wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega PIT. W konsekwencji podatniczka nie musi wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym kwot otrzymanych od byłego małżonka z tytułu spłaty jej udziału w nieruchomości.
Podstawa prawna
Art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Czy alimenty od byłego męża są zwolnione z PIT
Sąd orzekł rozwód z orzeczeniem o winie męża. Żona, dla której rozwód oznaczał istotne pogorszenie sytuacji materialnej, wystąpiła z roszczeniem o alimenty od byłego małżonka. Sąd przyznał jej świadczenie. Czy wypłacane przez byłego męża alimenty będą zwolnione z podatku dochodowego?
Tak
Alimenty na rzecz innych osób niż dzieci także objęte są zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych. Zwolnienie to ma dwie istotne cechy. Po pierwsze obejmuje wyłącznie alimenty otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej. Zatem w opisanym przypadku warunek ten został spełniony. Po drugie brak opodatkowania będzie zależał od wysokości otrzymywanych alimentów. Zwolnienie przysługuje do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł. Jeżeli zasądzone alimenty są wyższe, to nadwyżka ponad limit miesięczny podlegać będzie opodatkowaniu.
Oczywiście w tej sytuacji były małżonek nie pełni funkcji płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, zatem uzyskaną nadwyżkę alimentów z poszczególnych miesięcy należy zsumować i wykazać samodzielnie w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36 jako przychód z innych źródeł.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 127 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Czy jest zwolnienie z podatku przy darowiźnie
Podatnik chciałby darować byłej żonie niewielką działkę z domkiem letniskowym położoną na Mazurach. Czy w związku z tym, że w przeszłości podatników łączył związek małżeński, przysługuje im zwolnienie z podatku od darowizny?
Nie
Przepisy zawierają zamknięty katalog osób, które mogą korzystać z pełnego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Należy do nich m.in. małżonek. Ponieważ z chwilą orzeczenia rozwodu związek małżeński ustał, byli małżonkowie, którzy przekazują sobie darowizny, ze zwolnienia korzystać nie mogą. Nie dotyczą ich także zasady opodatkowania przewidziane dla nabywców z I grupy podatkowej, czyli członków rodziny. Na potrzeby rozliczania podatku od spadków i darowizn są oni traktowani przez fiskusa jako osoby sobie obce, należące do III grupy podatkowej, co skutkuje koniecznością zapłaty podatku według najwyższych stawek podatku, tj. 12 proc., 16 proc. lub 20 proc. Kwota wolna od podatku wynosi 4902 zł.
Należy zauważyć, że prawo do zwolnienia z opodatkowania zachowują małżonkowie będący w separacji.
Podstawa prawna
Art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 93, poz. 768 z późn. zm.).
Czy można odpowiadać za dług podatkowy
Mąż przez 3 lata trwania małżeństwa nie odprowadzał podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczonych usług remontowych. Czy po rozwodzie żona może ponosić odpowiedzialność za długi podatkowe męża?
Tak
Podatnik również po rozwodzie odpowiada solidarnie za zobowiązania podatkowe byłego małżonka, które powstały w trakcie trwania związku małżeńskiego. O odpowiedzialności orzeka organ podatkowy w drodze decyzji. Egzekucja zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej może być wszczęta dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna. Istotne jest jednak to, że odpowiedzialność ta będzie ograniczona.
Rozwiedziony małżonek ponosi bowiem odpowiedzialność za zobowiązania podatkowego byłego współmałżonka tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym. Ponadto odpowiedzialność rozwiedzionego małżonka nie obejmuje niepobranych oraz pobranych, a niewpłaconych przez płatników lub inkasentów podatków. Nie ponosi on również odpowiedzialności z tytułu odsetek za zwłokę oraz kosztów egzekucyjnych powstałych po dniu uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie. Te same zasady odpowiedzialności mają zastosowanie w przypadku unieważnienia małżeństwa oraz separacji.
Postępowanie w sprawie orzeczenia o odpowiedzialności osoby trzeciej nie może zostać wszczęte przed upływem terminu płatności ustalonego zobowiązania, a także przed dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego lub o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta.
Podstawa prawna
Art. 110 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy rozdzielność majątkowa wyłącza wspólne zeznanie
Mąż podatniczki z uwagi na postępującą chorobę psychiczną został ubezwłasnowolniony całkowicie w maju tego roku. Czy żona traci prawo do złożenia jednego zeznania podatkowego PIT i rozliczenia w nim dochodów swoich i męża?
Tak
Warunkiem złożenia wspólnego zeznania podatkowego jest nie tylko pozostawanie w związku małżeńskim, ale również trwanie przez cały rok podatkowy wspólności majątkowej. Na skutek orzeczenia ubezwłasnowolnienia podatnicy nie przestają być małżeństwem, ale z mocy prawa powstała między nimi rozdzielność majątkowa. Oznacza to wyłączenie możliwości łącznego rozliczenia dochodów.
Wyjaśnijmy, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa. Ustawowy ustrój majątkowy może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej m.in. umowy intercyzy, na skutek wyroku sądu (np. orzekającego separację lub ustanawiającego rozdzielność na żądanie małżonka) albo z mocy prawa (np. ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd między małżonkami ustaje wspólność majątkowa. Skutkuje to brakiem możliwości rozliczenia PIT w preferencyjny sposób przewidziany dla małżonków.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Czy separacja wyłączy pełną odpowiedzialność
Mąż współpracował z żoną przy prowadzeniu kwiaciarni, m.in. przywoził kwiaty z hurtowni. Współpraca między małżonkami ustała po orzeczeniu separacji. Czy mąż uniknie odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe związane z prowadzeniem kwiaciarni?
Nie
Członek rodziny podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą za zaległości podatkowe wynikające z tej działalności i powstałe w okresie, w którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego działalności.
Przepis ten stosuje się również do małżonków, którzy zawarli umowę o ograniczeniu lub wyłączeniu wspólności majątkowej, których wspólność majątkowa została zniesiona przez sąd, oraz małżonków pozostających w separacji.
Odpowiedzialność członka rodziny, w tym małżonka pozostającego w separacji, ograniczona jest do wysokości uzyskanych korzyści. Nie może ona także obejmować niepobranych należności lub pobranych i niewpłaconych przez podatnika jako płatnika lub inkasenta.
Podstawa prawna
Art. 111 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy intercyza zwalnia w całości z odpowiedzialności
Podatnicy są dwa lata po ślubie. Zamierzają ograniczyć w drodze umowy zawartej u notariusza wspólność majątkową małżeńską, wyłączając niektóre składniki z majątku wspólnego. Wyłączenie będzie dotyczyć m.in. dochodów z majątków osobistych małżonków. Czy ograniczenie będzie miało skutek w stosunku do zobowiązań podatkowych powstałych przed zawarciem umowy?
Nie
Zasadą jest, że w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć. Mogą również ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Umowa majątkowa może być zawarta zarówno przed małżeństwem, jak i w trakcie jego trwania.
Trzeba jednak pamiętać, że skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej. To samo dotyczy przypadku, gdy wspólność majątkowa została zniesiona prawomocnym orzeczeniem sądu, ustała na skutek w ubezwłasnowolnienia małżonka bądź uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.
Podstawa prawna
Art. 29 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).