W Hiszpanii sądy muszą orzekać o fizycznej separacji męża bijącego żonę i dzieci od jego ofiar. Prawo, które stanowi taki nakaz, ma bronić nie tylko ofiarę przemocy domowej, lecz także powinno chronić szeroko rozumiany spokój społeczny. Niezastosowanie się zaś do tego rodzaju środka karnego stanowi odrębne przestępstwo. Zasada ta wynika z decyzji ramowej rady 2001/220/WSiSW w sprawie pozycji ofiar w postępowaniu karnym.

Odwołanie od wyroku

Dwaj Hiszpanie zostali skazani za znęcanie się nad swoimi towarzyszkami życia. Oprócz kar sąd orzekł wobec nich środek karny (dawniej określany jako kara dodatkowa). Polega on na zakazie zbliżania się do ofiary i kontaktowania się z nią. Wkrótce po skazaniu Magatte Gueye i Valentín Salmerón Sánchez znów zamieszkali ze swymi konkubinami. Zostali więc kolejny raz aresztowani i skazani. Tym razem z powodu niezastosowania się do orzeczonego zakazu. Obydwaj odwołali się od wyroków. W postępowaniach wspierały ich maltretowane wcześniej partnerki. Podkreślały, że zgodziły się na powrót oprawców do domu.
Skazani dowodzili więc, że nie złamali zakazu zbliżania się do swoich ofiar. Audiencia Provincial de Tarragona, czyli odwoławczy sąd prowincji Tarragona zwrócił się w tej sytuacji do luksemburskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zapytał, czy obowiązek orzekania zakazu zbliżania się osoby znęcającej się nad rodziną do swych ofiar jest zgodny z prawem europejskim.
Reklama
TS orzekł, że sądy nie łamią przepisów decyzji ramowej, orzekając bezwzględny zakaz zbliżania się oprawcy do ofiar przemocy w rodzinie. Wszystko jest w porządku nawet wtedy, kiedy wyrok zostaje wydany wbrew woli osoby poszkodowanej. Dzieje się tak dlatego, że prawo do bycia wysłuchaną umożliwia ofierze opisanie przebiegu zdarzeń i przedstawienie sądowi jej punktu widzenia na zaistniałe fakty. Nie daje jednak prawa wyboru kary, jaka ma być wymierzona przestępcy. Reguła ta dotyczy również przemocy domowej.

Mediacji może nie być

Niejako przy okazji trybunał przypomniał, że decyzja ramowa 2001/2120/ WSiSW pozwala państwom członkowskim wykluczyć mediację we wszystkich postępowaniach dotyczących przestępstw popełnianych w rodzinie. Chodzi tu nie tylko o interes ofiary, lecz także o szerszy kontekst społeczny. Każda kara i środek karny powinny bowiem pełnić nie tylko rolę odstraszającą wobec sprawcy, lecz także muszą działać na inne osoby z otoczenia.
dobromila.niedzielska@infor.pl
Podstawa
Wyrok w sprawach połączonych C-483/09 i C-1/10, M. Gueye i V. Salmerón Sánchez.