Pracownica jest kierownikiem referatu promocji urzędu gminy, której wójtem został jej mąż. Powstała więc między nimi bezpośrednia zależność służbowa. W celu przywrócenia stanu zgodnego z prawem pracodawca rozwiązał stosunek pracy z pracownicą będącą członkiem jego rodziny.
Zgodnie z przepisami ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458 z późn. zm.) między określonymi osobami zatrudnionymi w instytucjach samorządowych, a więc m.in. w urzędach gmin, starostwach powiatowych, urzędach marszałkowskich i ich jednostkach organizacyjnych, nie może istnieć bezpośrednia podległość służbowa. Zakaz ten dotyczy małżonków, osób pozostających ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie (tj. rodzice, dzieci, dziadkowie, wnuki) lub powinowactwa pierwszego stopnia (tj. synowa, zięć, teściowie). Ponadto ograniczenie to dotyczy także osób pozostających w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.
Wskazana podległość służbowa między powinowatymi lub spokrewnionymi urzędnikami występuje wówczas, gdy jeden jest bezpośrednim przełożonym drugiego. W wyroku z 18 grudnia 1991 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie (II SA 1042/91) zastosował rozszerzającą wykładnię i orzekł, iż taka relacja służbowa istnieje także wtedy, gdy przełożony rozstrzyga o zakresie czynności i spraw załatwianych przez podwładnego.
Nawiązując do opisanej powyżej sytuacji, należy zauważyć, iż zaistniały stan bezpośredniej podległości służbowej między małżonkami jest niezgodny z przepisami i obowiązkiem pracodawcy (w tym przypadku wójta gminy) jest jego zmiana. Może tego dokonać przenosząc podległą mu, spokrewnioną z nim, osobę na inne stanowisko (na którym nie będzie występował element takiej zależności służbowej) albo rozwiązując z nią stosunek pracy.
Reklama
Zakaz bezpośredniej podległości służbowej nie ma zastosowania wobec pracowników, których pozycję prawną wyznaczają odrębne przepisy. Zatem ograniczenie to nie będzie działało w stosunku np. do nauczycieli czy dyrektorów szkoły, gdyż ich status prawny określa ustawa o systemie oświaty i Karta nauczyciela.
Podstawa prawna
Art. 26 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458 z późn. zm.).