Dziecko z wadą słuchu może z pomocą rodziny i przyjaciół, prowadzić aktywne, radosne życie, jak jego rówieśnicy. Uszkodzenie słuchu nie musi ograniczać jego rozwoju, możliwości komunikowania się, nauki i pełnego uczestniczenia w codziennym życiu, pod warunkiem że pociechą zaopiekuje się specjalista.
Objawy ubytku słuchu u dzieci
Zorientowanie się, czy małe dziecko niedosłyszy może być bardzo trudne. Niektóre dzieci mają mały niedosłuch, trudny do wykrycia. Łatwiejsze do wychwycenia są objawy większych ubytków słuchu. Uszkodzenie słuchu można wykryć bardzo wcześnie poprzez badania przesiewowe noworodków wykonywane tuż po urodzeniu. Niestety, w większości przypadków niedosłuch wykrywany jest dopiero wtedy, gdy szuka się przyczyny opóźnionego rozwoju mowy u dziecka. Często to rodzice pierwsi nabierają podejrzeń, że ich dziecko ma kłopoty ze słyszeniem. Obserwując dziecko należy zwrócić uwagę nawet na najdrobniejsze niepokojące sygnały i zgłosić się do lekarza. Im szybciej maluch uzyska pomoc, tym lepiej - wczesne rozpoznanie uszkodzenia słuchu, to większa szansa na skuteczną rehabilitację.
Jeśli obserwujesz u swego dziecka choć jeden z wymienionych niżej objawów, poproś lekarza rodzinnego, by skierował dziecko na badanie słuchu.
- gaworzenie dziecka staje się monotonne, dziecko nie robi postępów w rozwoju mowy;
- dziecko ma problemy z lokalizowaniem źródła dźwięku;
- brak u dziecka reakcji przestrachu w odpowiedzi na głośne dźwięki;
- opóźnienie w rozumieniu mowy i w rozwoju mowy czynnej dziecka;
- dziecko wycofuje się z kontaktów z innymi w codziennych sytuacjach;
- powtarzają się stany zapalne ucha.
Więcej informacji na temat niepokojących sygnałów znajdziesz na portalu www.sluchowisko.net.
Porozumiewanie się z dzieckiem z wadą słuchu
Dzieci z różnym stopniem uszkodzenia słuchu mogą mieć trudności w rozwijaniu umiejętności porozumiewania się. Nie słyszą lub słyszą częściowo zarówno dźwięki z otoczenia, jak i swój własny głos.
W przypadku dziecka z uszkodzeniem słuchu rozwój umiejętności językowych jest zwykle opóźniony. Pomimo tego dziecko z lekkim, umiarkowanym lub ciężkim uszkodzeniem słuchu, może nauczyć się dobrze mówić.
Także dzieci z głębokim ubytkiem słuchu mogą nauczyć się mówić. Im szybciej zostaną zdiagnozowane, tym większa szansa na dobre efekty rehabilitacji mowy. Na szczęście w tej grupie dzieci ubytek słuchu wykrywa się szybciej, gdyż symptomy niedosłuchu są łatwiejsze do zauważenia niż w przypadkach niedosłuchów mniejszego stopnia.
Dzieci całkowicie lub prawie całkowicie niesłyszące też mogą dzisiaj nauczyć się mówić. Potrzebują innej pomocy technicznej niż dzieci z mniejszym ubytkiem słuchu. Mogą też uczyć się porozumiewania przy pomocy języka migowego. Oczywiście im wcześniej, tym lepiej.
Na szczęście komunikacja to nie tylko język mówiony. To także język ciała - gesty rąk, mimika twarzy. Dzieci z uszkodzeniem słuchu mogą być bardziej uwrażliwione na te źródła informacji niż inni.
Pomoc rodzica w procesie uczenia się dziecka z niedosłuchem
Dziecko z uszkodzeniem słuchu może potrzebować specjalnych, dokładnych wyjaśnień. Może to dotyczyć różnych codziennych czynności, jak planowanie codziennych zajęć, zakupy, odwiedziny znajomych. Potrzebują też dodatkowej pomocy w uczeniu się nowych słów i pojęć. Stosunkowo łatwo nauczyć dziecko nazw przedmiotów, znacznie więcej nieporozumień i zamieszania wiąże się z nauką pojęć abstrakcyjnych. Niedosłuch może być przyczyną wielu błędów językowych i nieporozumień. W takich sytuacjach należy spróbować narysować lub pokazać na obrazkach to, co chce się wyjaśnić.
Dziecko z ubytkiem słuchu może nie słyszeć subtelnych niuansów językowych, dlatego niektóre wypowiedzi rozumie czasem zbyt dosłownie inne za bardzo ogólnikowo. Pojęcia takie jak „czas” mogą być bardzo trudne do zrozumienia.
Jedynym sposobem zachęcania dziecka do nauki mowy jest częste rozmawianie z nim, pomimo wątpliwości czy ono rozumie. W procesie komunikacji, należy pamiętać, że mimika twarzy i język ciała także opowiadają interesującą historię.
Specjalistyczne artykuły o problemach słuchu także u dzieci znajdziesz na stronie portalu edukacyjno-społecznościowego www.sluchowisko.net