Każdego roku, w Polsce raka piersi wykrywa się u ok. 12 tysięcy kobiet. Niestety wiele spośród nich musi poddać się amputacji. Niemal połowa pacjentek umiera, bo nowotwór został odkryty za późno. A największa szansa na całkowite wyleczenie istnieje wówczas, gdy guz nie przekracza średnicy 1 centymetra.
Jeżeli jednak nowotwór piersi nie zostanie zdiagnozowany we wczesnej fazie, komórki rakowe atakują sąsiednie tkanki oraz rozprzestrzeniają się dalej poprzez układ limfatyczny oraz krwiobieg. Najczęściej przerzuty występują w kościach, płucach, wątrobie, mózgu, węzłach chłonnych.

Objawy raka piersi:


• guz
• ból
• wciągnięcie lub zniekształcenie brodawki
• krwawienie lub wydzielina z brodawki
• zmiany wielkości i kształtu piersi
• zmiany skórne wokół brodawki
• pomarszczenie skóry piersi
• guz w dole pachowym
• poszerzenie żył na skórze piersi
• owrzodzenie skóry piersi

Czynniki ryzyka zachorowania na raka piersi:

• wiek
• czynniki genetyczne
• obciążenie rodzinne
• pierwsza miesiączka przed 12 rokiem życia
• pierwsza ciąża po 35 roku życia
• menopauza po 55 roku życia
• otyłość i spożywanie nadmiernej ilości tłuszczów zwierzęcych
• przebyte choroby piersi
• zastępcza terapia hormonalna powyżej 5-7 lat
























Reklama

Jak rozpoznać wroga?

Samobadanie


Wiele kobiet wykrywa samodzielnie zmiany w piersiach. Należy badać piersi co miesiąc, najlepiej tydzień po menstruacji. Po menopauzie także trzeba badać się raz
w miesiącu. Jak samodzielnie zbadać piersi.

Przed lustrem
1. Unieść ręce do góry, sprawdzić, czy nie ma zmian w kształcie piersi i kolorze skóry. Czy skóra nie marszczy się, a brodawki nie są wciągnięte?
2. Sprawdzić to samo, opierając ręce na biodrach.
3. Ścisnąć kolejno brodawki i zobaczyć, czy nie wydziela się z nich płyn.

Pod prysznicem
1. Lewą rękę położyć z tyłu głowy, a prawą na lewej piersi. Lekko naciskając trzema środkowymi palcami, zataczać drobne kółeczka zaczynając od brodawki, a po zakreśleniu największego koła - z powrotem ku środkowi. Tak samo skontrolować prawą pierś. Sprawdzić, czy nie ma stwardnienia lub guzka.

Po kąpieli
1. Położyć się wygodnie. Wsunąć poduszkę lub zwinięty ręcznik pod lewy bark, lewą rękę włożyć pod głowę. Trzema środkowymi palcami prawej ręki zbadać lewą pierś, tak samo, jak pod prysznicem. Powtórzyć to samo z prawą piersią.
2. Wyjąć rękę spod głowy, ułożyć wzdłuż tułowia i zbadać pachy. Sprawdzić, czy nie ma powiększonych węzłów chłonnych.













Ultrasonografia (USG)


To a href="https://www.dziennik.pl/tagi/badanie" title="badanie">badanie
piersi za pomocą ultradźwięków. USG można wykonać w dowolnym momencie cyklu miesiączkowego, ale lepiej jest zgłosić się na nie w pierwszej połowie cyklu. Na monitorze widać obraz tkanki piersiowej.

Reklama

Mammografia


To prześwietlenie piersi małą dawką promieni rentgenowskich. Najpierw jedną, a potem drugą pierś układa się na specjalnej płycie i dociska drugą płytą, a następnie prześwietla. Wynik badania otrzymuje się w postaci zdjęcia na kliszy. Tradycyjna mammografia pozwala na wykrycie nawet małych guzków.

Biopsja cienkoigłowa lub gruboigłowa
Z guza pobiera się komórki i bada pod mikroskopem, aby przekonać się, czy są wśród nich komórki nowotworowe.

Biopsja mammotomiczna


Mammotom pobiera z piersi tkankę, która pozwala na bardzo dokładną ocenę histopatologiczną. Zabieg prowadzony jest pod kontrolą aparatu rentgenowskiego i komputera. Igła do biopsji ma boczne wycięcie, przez które pobiera się wycinki. Mammotom wciąga badany fragment do wnętrza igły. Mechanizm umieszczony w niej zasysa go i przenosi do specjalnego pojemniczka. Lekarz obraca igłę i dokonuje kolejnego pobrania tkanki, którą można wziąć z dowolnego miejsca guza. W ten sposób można pobrać około 2 centymetrów sześciennych materiału tkankowego.

Reklama

Genetyczne badania DNA

Dzięki genetycznym badaniom DNA można wcześnie wykryć zagrożenie dziedzicznym rakiem piersi, a take jajnika i jelita grubego. Część przypadków nowotworów piersi ma podłoże genetyczne. W ostatnich latach wykryto geny raka piersi BRCA 1, BRCA-2, BRCA-3 i p53. Obecność dwóch mutacji w genie BRCA-1 i jednej w genie BRCA-2 powoduje wzrost ryzyka zachorowania na raka piersi. Kobiety, w rodzinach których występują dziedziczne nowotwory, mogą zrobić badania DNA w genetycznych poradniach onkologicznych.

Stopnie zaawansowania choroby:

Rak piersi ma pięć stopni zaawansowania choroby:
• Zerowy, przedinwazyjny, kiedy zmiana jest jeszcze niewyczuwalna.
• W stadium I, II, III zmiany ograniczają się do miejsca usytuowania guza i ew. zajęcia regionalnych węzłów chłonnych.
• W IV stadium - są już odległe przerzuty, najczęściej do płuc, wątroby i kości.


Rozpoznanie złośliwego nowotworu piersi w I stopniu zaawansowania daje ponad 90 procent szans na pięcioletnie i znacznie dłuższe przeżycie, II stopień to - ok. 70 procent szans, III - ok. 40 procent. Diagnoza czwartego stadium oznacza, że tylko około 10 procent kobiet przeżyje 5 lat. Rakowi piersi nie można w istotny sposób zapobiegać. Jedyną szansą dla kobiet jest jak najwcześniejsze wykrycie choroby. Rak, zdiagnozowany w początkowej fazie rozwoju, jest uleczalny.

Metody terapii:

Po wykonaniu specjalistycznych badań lekarz ocenia, w jakim stadium zaawansowania jest nowotwór piersi. Od tej oceny zależy potem sposób leczenia raka.

I. Chirurgia
• Operacja oszczędzająca pierś - polega na usunięciu samego guza lub części gruczołu piersiowego. Szanse leczenia tą metodą są największe, kiedy guz piersi ma wielkość do 2 cm. Podczas tzw. operacji oszczędzającej, wycina się sam guz wraz z marginesem otaczających go zdrowych tkanek oraz wykonuje biopsję węzłów chłonnych pachowych, aby sprawdzić, czy nie są zaatakowane przez nowotwór. Po operacji oszczędzającej często stosuje się radioterapię i hormonoterapię.
• Operacja radykalna (mastektomia). Wskazana, jeżeli guz jest umiejscowiony w centralnej części piersi, jest duży lub wieloogniskowy. Dodatkowo zaleca się również chemio- lub radioterapię.

II. Radioterapia
• po leczeniu chirurgicznym
• paliatywna (przerzuty)

III. Hormonoterapia

• wyłącznie w przypadku obecności w komórkach guza receptorów estrogenowych i/lub progestronowych
• jako leczenie uzupełniające (adiuwantowe) po zabiegu chirurgicznym, czasami również przed leczeniem operacyjnym (hormonoterapia neoadiuwatowa)
• paliatywna - w przypadku przerzutów

IV. Chemioterapia
• uzupełniająca (po leczeniu chirurgicznym)
• paliatywna (w przypadku przerzutów)