Współczesne nastolatki zakochują się i zdobywają pierwsze doświadczenia seksualne znacznie wcześniej niż jeszcze kilkanaście lat temu. Niezależnie jednak od wieku jest to dla nich zupełnie nowe przeżycie. W tym okresie potrzebują kogoś kto wytłumaczy im zawiły świat relacji międzyludzkich dotyczący miłości, seksu czy antykoncepcji. Najlepiej jeśli będą to rodzice, a zwłaszcza matka, której bliska relacja z dorastającą córką jest niezwykle ważna. Z badania opinii przeprowadzonego na zlecenie Gedeon Richter wynika jednak, że tylko z 35% kobiet odbyło z rodzicem rozmowę na temat pierwszej miesiączki i metod zabezpieczania się przed ciążą. Z czego to wynika?
- Chociaż we współczesnym świecie niemal z każdej strony jesteśmy atakowani nagością i erotyką, nawet dorosłym z trudem przychodzi rozmowa o seksie czy swoich potrzebach w tej sferze - wyjaśnia seksuolog Anna Golan. - Nie dziwi więc fakt, że dyskusja na "te tematy" z córką jest dla rodziców szczególnie trudna i krępująca. Zwykle obawiają się, że taka rozmowa wywoła nieodpowiednie zachowania i przyspieszy inicjację seksualną. Tymczasem dzieci bardzo wcześnie zdobywają informację na tematy intymne, a ich wiedza jest czasem większa niż nam się wydaje. Ważne więc, aby informacje przekazywać im od najmłodszych lat, oczywiście w dostosowany do wieku sposób. Pamiętajmy, że to w dużej mierze od nas zależy, czy córka będzie w przyszłości akceptowała swoje ciało, umiała wybrać odpowiedniego partnera i tworzyć bliskość - dodaje.
5 wskazówek, jak rozmawiać z nastolatką o seksie
• Nie odkładaj rozmowy na ostatni moment - brak rozmowy na temat seksu i antykoncepcji nie oznacza, że nasza córka nie rozpocznie życia seksualnego. W dodatku wiedza, którą uzyska od rówieśników czy w Internecie może być niepełna, a wręcz szkodliwa. Rozmowę warto więc przeprowadzić już w momencie, kiedy nastolatka wkracza w okres dojrzewania. Ponieważ seks czy antykoncepcja to niezwykle ważny temat, warto zarezerwować sobie na dyskusję więcej czasu, aby omówić wszystkie istotne wątki.
• Przemyśl swoją strategię - przed rozmową przemyślmy co dla nas oznacza sfera seksualna. Znajdźmy punkt, od którego zaczniemy rozmowę i który da nam poczucie komfortu. Ważne, aby przekazać dziecku nasze wartości - córka powinna wiedzieć, że seks jest naturalną konsekwencją bliskości, głębokiej relacji między kobietą i mężczyzną. Jeśli czujemy, że mamy niepełną wiedzę zwłaszcza o antykoncepcji, przed rozmową odświeżmy ją - wsparciem w tej kwestii może okazać się dla nas lekarz ginekolog.
• Nie stresuj się - jeśli wybierzemy odpowiedni moment na rozmowę i właściwie się do niej przygotujemy prawdopodobne jest, że przebiegnie ona w naturalnej, przyjaznej atmosferze. Nie martwmy się jednak gdy nasze uczucia będą widoczne - stanowią przecież potwierdzenie, że ten temat jest dla nas ważny i chcemy omówić go jak najlepiej.
• Przekaż najważniejsze informacje - poinformuj córkę, że z seksem nie warto się spieszyć, a bliskość fizyczna to nie tylko stosunek płciowy. Przekaż, że namiętność nie wyklucza rozsądku, dlatego ważna jest wiedza dotycząca antykoncepcji - stosunek przerywany nie chroni przed niechcianą ciążą, a po pierwszym współżyciu czy w trakcie miesiączki także można zajść w ciąże. Warto tu uświadomić dziecku, że czasem jedna chwila uniesienia może zaważyć na całym późniejszym życiu, dlatego zawsze należy się zabezpieczać.
• Bądź cierpliwa i nie strasz - rozmowa na tematy intymne nie zawsze może pójść po naszej myśli. Dziecko w takiej sytuacji może się krępować, bać albo próbować obrócić sytuację w żart. Postarajmy się unikać wszelkich kategorycznych stwierdzeń, nie przedstawiajmy też seksu jako czegoś złego i zakazanego, bo w przyszłości nasza córka może mieć problemy z nawiązaniem bliskiej więzi.
Pierwsza wizyta u ginekologa
Z rozmową na tematy seksu i antykoncepcji często wiąże się też kwestia pierwszej wizyty u lekarza ginekologa. Aby przebiegła ona bez stresu, mama nastolatki powinna wytłumaczyć córce dlaczego jest ona ważna dla jej zdrowia, uprzedzić o co może być pytana w gabinecie i na czym będzie polegało badanie. Nie ma wyznaczonego wieku kiedy dziewczyna powinna iść do lekarza po raz pierwszy. Jeśli rozwija się prawidłowo i nie skarży się na żadne dolegliwości namówmy ją na wizytę ok. 18 a nawet 20 roku życia najlepiej przed rozpoczęciem współżycia.
Z badania opinii przeprowadzonego na zlecenie Gedeon Richter wynika, że co 5 Polka odwiedza gabinet ginekologa dopiero z powodu pierwszej ciąży. To zdecydowanie za późno. Im szybciej dziewczyna pójdzie do lekarza, tym większa szansa, że będzie systematycznie dbać o swoje sprawy intymne.
- Wizyta ginekologiczna to też odpowiedni moment, aby porozmawiać z lekarzem o antykoncepcji, zwłaszcza jeśli nasza córka planuje rozpoczęcie współżycia. Przy sporadycznych kontaktach seksualnych najbardziej zalecana jest prezerwatywa, która jednocześnie chroni przed większością chorób przenoszonych drogą płciową. W wyjątkowych sytuacjach można stosować antykoncepcję po stosunku. Z kolei tabletki hormonalne rekomendowane są dla starszych dziewczyn lub tych , które współżyją regularnie. Możemy je stosować gdy dziewczyna całkowicie zakończy okres intensywnego wzrostu i regularnie miesiaczkuje. W Polsce najczęściej wypisywane są one 18 – 19 latkom z powodu większej już aktywności seksualnej lub innych poza antykoncepcyjnych wskazań. Pamiętajmy, że tylko na podstawie wywiadu lekarskiego z pacjentką i szeregu badań lekarz podejmuje decyzję o przepisaniu tabletek.. Młodym kobietom mającym problem z nieregularnymi i obfitymi krwawieniami oraz kłopoty z cerą czy kondycją włosów zaleca się przyjmowanie tabletek o silnym działaniu antyandrogenowym – np. pigułek na bazie octanu chlormadinonu, naturalnego progesteronu. Każda metoda antykoncepcji powinna być jednak dopasowana indywidualnie – tłumaczy ekspert programu „Zdrowa ONA”, ginekolog dr Grzegorz Południewski.