Od niemowlaka do przedszkolaka

Etap przedszkolaka to moment przejściowy pomiędzy bezradnością niemowlęcia, a okresem radzenia sobie z prostymi sprawami i zaradnością ucznia. To okres niezmiernie ważny dla prawidłowego kształtowania cech motorycznych dziecka. Pomiędzy 3 a 7 rokiem życia dziecko doskonali nabyte wcześniej proste umiejętności. Rozwija swoją sprawność fizyczną, dzięki której coraz lepiej radzi sobie z panowaniem nad własnym ciałem.
"Narząd ruchu kształtuje się już w życiu płodowym. Schorzenia rozpoznawane jeszcze w łonie matki mają zasadniczy wpływ na rozwój i zdrowie dziecka po urodzeniu. Wiele z nich jak np.: rozszczep kręgosłupa, rozwojowa dysplazja stawów biodrowych czy wrodzone wady stóp, wcześnie wykryte pozwalają na wyleczenie lub znaczne zmniejszenie ich ujemnych skutków na dalsze życie dziecka" - mówi dr n. med. Piotr Kolasiński, specjalista w ortopedii i chirurgii urazowej z Centrum Medycznego LIM.

Wady postawy mogą ujawniać się w każdym wieku dziecka, gdyż ich natura wiąże się ze wzrostem. Te, które ujawniają się w pierwszym roku życia powstały najczęściej jeszcze w życiu płodowym. Natomiast po ukończeniu pierwszego roku, gdy dziecko rozpoczyna swoją przygodę z chodzeniem, mogą pojawić się wady wynikające z działania grawitacji. Pierwsze trzy lata życia to opanowanie pozycji pionowej i sprawnego poruszanie się. W tym okresie zmieniają się proporcje ciała dziecka.

Postawa przedszkolaka


Wiek przedszkolny czyli od 4 do 6 roku życia, to okres kształtowania się fizjologicznych krzywizn kręgosłupa, czyli lordozy szyjnej i lędźwiowej oraz kifozy piersiowej, które są niezbędne dla przyszłego prawidłowego funkcjonowania. Pozwalają kompensować obciążenia jakim kręgosłup poddany będzie w dalszym życiu - wyjaśnia dr Piotr Kolasiński.
Pogłębienie lub niewykształcenie się tych krzywizn jest najczęstszą wadą w postawie przedszkolaków. Na wszelkie odchylenia od normy rodzice powinni być czujni. Podobnie jak powinni zwracać uwagę na koślawość kolan oraz kształtowanie się stóp dziecka. Z upływem czasu nasilają się nieleczone deformacje narządu ruchu powstałe przed urodzeniem i w pierwszych latach życia a maleją znacznie możliwości ich wyleczenia.
Wraz ze wzrostem mogą ujawnić się np.: różnice w długości kończyn dolnych co zasadniczo wpływa na właściwy osiowy rozwój kręgosłupa. Mogą również wykształcić się takie wady jak: stopy paskie, płasko-koślawe statyczne czy nadmierna koślawość kolan - specjalista.

Uwaga na płaskie stopy

Jeśli podczas letnich spacerów po plaży rodzice zauważyli, że malec zostawia na piasku płaskie ślady, nie powinni od razu panikować. Sam fakt obniżenia sklepień stóp czy widoczna lecz niewielka koślawość kolan nie są jeszcze podstawą rozpoznania wady. Wzrastająca u dzieci aktywnoć ruchowa wielokrotnie wystarcza, by te niewielkie odchylenia ustąpiły.
U małych dzieci może wystąpić tzw. płaskostopie pozorne, które znika samoistnie po 4 roku życia, gdy mięśnie się lepiej wykształcą. Natomiast niepokojąca może być np. charakterystycznie starta podeszwa buta na pięcie po wewnętrznej lub zewnętrznej stronie u starszego dziecka. Gdy dodatkowo odbicie śladu takiego dziecka nie ma wyraźnego wysklepienia, należy udać się do specjalisty po poradę - wyjaśnia dr Piotr Kolasiński














Reklama

Dużo ruchu, ale bez obciążenia

Dzieci w wieku przedszkolnym nie uprawiają jeszcze sportów. W tym wieku możemy mówić jedynie o zabawach ruchowych. Powinniśmy ich zapewnić dziecku dużo, pamiętając o urozmaicaniu i unikaniu przeciążeń. Dziecko w wieku przedszkolnym nie może uprawiać żadnych ćwiczeń wyczynowo. Wiek ten jest szczególnie korzystny do nauki pływania.
To rodzice zaszczepiają w dzieciach zamiłowanie do aktywności ruchowej już od najmłodszych lat. Większość dysfunkcji układu ruchowego można wyeliminować, wzmacniając organizm głównie poprzez ruch i odpowiednie ćwiczenia korekcyjne, które nie tylko kształtują, ale i przyzwyczajają dziecko do zachowania poprawnej postawy.

Siedzący tryb życia z pewnością nie pomaga w kształtowaniu prostej sylwetki. Ponadto powoduje niedotlenienie organizmu, osłabia odporność. Znakiem naszych czasów jest, że dzieci coraz częściej jeżdżą do przedszkola, a nie idą pieszo. Natomiast popołudniu godzinami siedzą przed telewizorem oglądając bajki lub bawią się przy komputerze. Nasze pociechy rosną i dojrzewają coraz szybciej, ale niestety ich sprawność fizyczna słabnie w równie szybkim tempie.
Jedną z przyczyn wad postawy jest niewydolność mięśni utrzymujących ciało. Spowodowane jest to brakiem właściwie dobranych ćwiczeń fizycznych oraz zabaw ruchowych. Winne są również złe nawyki postawy.





Profilaktyka
Jak rodzice mogą zapobiegać wadom postawy? Jest na to kilka sposobów jednak najważniejsze jest by pamiętali, że postawa wyraża stan fizyczny i psychiczny człowieka oraz zmienia się w ciągu jego całego życia.

Stwarzając dziecku urozmaicone ruchowo dzieciństwo, dając poczucie bezpieczeństwa oraz dbając o ogólny stan zdrowia można zapobiegać rozwojowi wielu wad postawy. Powszechnie dostępne badanie ultrasonograficzne bioder noworodków w istotny sposób zwiększa szanse na skuteczne wyleczenie ich wad wrodzonych. Noszenie butów ortopedycznych czy wkładek oraz stosowanie innych metod leczenia należy pozostawić do decyzji lekarza specjalisty. Dzieciom zdrowym buty czy wkładki ortopedyczne nie tylko nie pomagają, ale mogą szkodzić.




Artykuł powstał na podstawie materiału prasowego Centrum Medycznego LIM; współpraca - dr n. med. Piotr Kolasiński, ortopeda