Jak nauczyć dziecko dbać o buzię i zęby? Sprawdzone porady rodziców

Pielęgnacja jamy ustnej niemowlaka jest istotna od chwili jego narodzin. Wiele czynności, takich jak oddychanie, gryzienie, żucie, połykanie, mówienie, również stan zębów - mleczaków a później zębów stałych, jest zależny od właściwej jej higieny. Dlatego nauka dziecka dbania o jamę ustną i zęby powinna rozpocząć się jak najwcześniej.

Groźne powikłania

Zaniedbanie podstawowych czynności higienicznych może doprowadzić do zapalenia jamy ustnej, które jest dla dziecka bolesne i skutkuje m.in niechęcią do spożywania posiłków. Oprócz tego, w pełnej bakterii buzi, mogą pojawić się opryszczka, pleśniawki i afty. Te pozornie błahe problemy bywają tragiczne w skutkach - groźnym powikłaniem opryszczki jest infekcja oka, która może doprowadzić do utraty wzroku.

Również czyszczenie pierwszych w życiu zębów, to czynność, która ma duży wpływ na późniejszą odporność i stan zdrowia dziecka. Mimo że są to mleczaki, które po kilu latach wypadną, ich zły stan i związane z tym stany zapalne negatywnie wpływają na stan zębów stałych, które wyrosną później.

- W miarę jak dziecko rośnie, dzięki rodzicom uczy się jak dbać o swoją buzię i ząbki. A najlepiej uczy się w trakcie zabawy i z pomocą kolorowych, wygodnych i bezpiecznych gryzaczków i szczoteczek – mówi Alicja Szmigiel, mama dwójki dzieci i ekspertka akcesoriów dziecięcych Baby Land, dystrybutora marki NUK w Polsce. I dodaje, że warto dać dziecku możliwość wyboru tych akcesoriów, bo im bardziej dziecko jest zaciekawione przedmiotem, który trzyma w rączkach, tym chętniej będzie się nim posługiwać.

Uspokajanie

Zanim dziecko wykształci umiejętności takie jak gryzienie czy mówienie, jama ustna przechodzi kilka etapów rozwoju. Każdy z nich wymaga innego podejścia. Pierwszy etap rozpoczyna się tuż po narodzinach, gdy niemowlę uczy się ssać, przełykać, ćwiczy mięśnie szczęki, twarzy, języka oraz warg. Kształtowanie tych umiejętności oraz mimowolne ćwiczenia odbywają się dzięki uspakajającemu działaniu brodawki piersiowej matki lub smoczka. Już na tym etapie prawidłowy rozwój jamy ustnej daje podstawę dla przyszłej nauki mówienia.

Masaż

Około trzeciego miesiąca życia dzieci zaczynają wkładać do swojej buzi wszystko, co wpadnie im w ręce. To sygnał świadczący o tym, że za chwilę zaczną wyrzynać im się pierwsze ząbki. To dobry czas na wszelkie gryzaki, które pomogą pozbyć się uporczywego swędzenia poprzedzającego wzrost zębów. Masaż można wykonywać dziecku również przez specjalne nakładki na palec wskazujący i przy okazji czyścić wnętrze jego buzi.

Ćwiczenie

Mniej więcej koło szóstego miesiąca życia dzieci mają już kilka zębów i jest to czas pierwszej nauki samodzielnego dbania o nie. Kilkumiesięczny maluch jest jeszcze zbyt mały aby posługiwać się zwykłą szczoteczką, dlatego można dać mu specjalną szczoteczkę do nauki mycia zębów. Zamiast włosia ma ona gumowe wypustki, które delikatnie masują dziąsła i podniebienie. Gumowa końcówka jest odporna na gryzienie i pomaga dziecku oswoić się z wykonywaną czynnością.

Czyszczenie

Czas na właściwą naukę mycia zębów to u większości dzieci wiek około piętnastu miesięcy. To moment, kiedy większość zębów zdążyła już się pojawić i codzienne czyszczenie jest niezbędne aby zapobiec rozwojowi próchnicy. Dziecko powinno mieć już prawdziwą szczoteczkę i codziennie myć zęby.

- Nauka mycia zębów jest dla wielu rodziców wyzwaniem, sprawdzianem z cierpliwości i kreatywności. Ale opłaca się, bo raz wyrobiony, zdrowy nawyk, zostaje na całe życie - mówi ekspertka Baby Land.

Zamień mycie zębów w zabawę

Dzieci niezbyt chętnie myją zęby, potrzebują czasu, aby oswoić tę czynność, nauczyć się jej i nawet ją polubić. Każdy maluch chętniej będzie mył zęby, jeśli będzie miał z tym pozytywne skojarzenia. Można zacząć od tego, aby dziecko samo wybrało sobie szczoteczkę. Wśród wielu dostępnych past do zębów dla dzieci, metodą prób i błędów, niech wybierze sobie tę, która mu najbardziej pasuje.

JAK UPRZYJEMNIĆ DZIECKU MYCIE ZĄBKÓW

W myciu zębów ważne są rytuały, zamień więc tę czynność w coś, bez czego dziecko nie wyobraża sobie pójścia spać. Jeśli twój maluszek jest na etapie tej nauki, pomocne mogą okazać się porady zebrane od rodziców:

• śpiewaj dziecku przy myciu zębów lub śpiewajcie razem,

• łaskocz szczoteczką język i wargi dziecka, rozśmieszaj je,

• rób śmieszne miny, moduluj głos naśladując postaci z bajek,

• niektóre dzieci do mycia zębów motywuje mówienie o „usuwaniu robaczków” z ząbków,

• niech maluch wymyje zęby tobie, a ty jemu,

• cała rodzina myje zęby razem, mama z tatą myją zęby sobie wzajemnie, a dziecko patrzy i się uczy,

• przy myciu może grać muzyka, którą dziecko szczególnie lubi,

• poszukaj piosenek, bajek i filmików o myciu zębów i pokaż je dziecku,

• poszukaj książeczek o myciu zębów i czytaj je dziecku,

• myjcie zęby na czas,

• można myć zęby z ulubionym pluszakiem… a nawet jemu wymyć zęby,

• liczcie umyte już ząbki,

• „przemycaj” w ciągu dnia bajki o myciu zębów, oswajaj dziecko z tematem i spraw, żeby miało dobre skojarzenia z tą czynnością.