Opinie polskich mam dot. karmienia piersią

Na karmieniu piersią zyskuje zarówno dziecko, mama, rodzina, jak i państwo oraz każdy jego obywatel (koszty). Według danych GUS w Polsce co roku rodzi się blisko 400 000 dzieci. Polskie mamy pragną karmić piersią. W początkowych dniach życia większość urodzonych dzieci karmiona jest naturalnie, mlekiem matki. 98% dzieci karmionych jest piersią tuż po wyjściu ze szpitala. Polska jest jednym z 10 krajów w Europie z tak wysokim wskaźnikiem rozpoczynania karmienia piersią. To wspaniały wynik, który świadczy o wielkim pragnieniu Polek zapewnienia dziecku jak najlepszego startu. Z każdym kolejnym miesiącem wskaźnik ten jednak radykalnie spada. Powody są różne.

Reklama

Chcąc poznać zdanie ciężarnych i młodych mam na temat karmienia piersią, w ramach kampanii Mleko Mamy Rządzi i pod patronatem Centrum Nauki o Laktacji w 2015 r., przeprowadzono ankietę na grupie 736 kobiet spodziewających się dziecka oraz kobiet będących już mamami (źródło: Karmienie piersią w Polsce. Raport 2015).

Kobiety w ciąży

91,5% kobiet w ciąży odpowiedziało, że chce karmić swoje dziecko piersią i chciałaby to robić możliwie jak najdłużej. 32,3% kobiet zadeklarowało chęć karmienia do roku czasu, 22% - ponad rok, 16,5% - ponad 2 lata, 15,9% - do 6 miesięcy, a tylko 7,3% nie chce karmić piersią w ogóle, a 4,9% kobiet – jedynie do 3 miesięcy.

Karmienie piersią jest tematem, którym interesują się przyszłe mamy. 84,8% kobiet deklaruje, iż samodzielnie stara się przygotować do karmienia piersią poprzez szukanie informacji o karmieniu piersią w książkach i Internecie. Większość przyszłych mam rozmawia także o karmieniu piersią z lekarzem ginekologiem/położną. Opinie mam na temat otrzymywanych informacji nie są już jednoznaczne. 30,5% kobiet uważa, że informacje, które otrzymuje od pracowników służby zdrowia są rzetelne, 25% kobiet uważa, że temat jest pomijany, a jedynie 23,8% kobiet ocenia otrzymywane informacje za wyczerpujące.

Mamy, które już rodziły

Reklama

Na podstawie odpowiedzi udzielonych przez mamy, które już rodziły wynika, iż większość kobiet, które wzięły udział w badaniu, urodziło dziecko w wieku 25-30 lat (44,9%) oraz 30-40 lat (38,3%). Znakomita większość mam planowała karmić piersią relatywnie długo. 31,4% kobiet wskazało, iż planowało karmić piersią do 12 miesiąca życia, 19,9% kobiet – do 6 miesiąca życia, 16,2% do 12-18 miesiąca życia, a 11,8% kobiet do 24 miesiąca życia. Po opuszczeniu szpitala 81,6% karmiło wyłącznie piersią, a 17,5% w sposób mieszany (piersią i mieszanką). 35,2% kobiet przyznało, iż karmiło piersią do 6 miesiąca, a zatem znacznie krócej niż pierwotnie zakładało. Blisko 66% procent ankietowanych kobiet stosowała podczas karmienia różne środki wspomagające laktację. Jednym z głównym powodów rezygnacji z karmienia piersią był powrót do pracy oraz brak wystarczającej ilości pokarmu. W opinii większości mam tym, co pomogłoby w dłuższej kontynuacji karmienia piersią, byłaby pomoc doradcy laktacyjnego (34,2%), dostępność porady laktacyjnej (27,3%) oraz większa wiedza o zaletach karmienia (23,5%).

Warto zaznaczyć, że w porównaniu z badaniami ogólnopolskimi GUS, które są danymi na całej populacji, w tej ankiecie kobiety wskazywały na chęć dłuższego karmienia, więcej ich deklarowało zarówno wyłączne karmienie piersią w 6 m-cu, jak i karmienie piersią w ogóle po rozszerzeniu diety dziecka.

>>> ZOBACZ RÓWNIEŻ!!!

Karmienie piersią w Polsce – fakty

W sprawie wyłącznego karmienia mlekiem matki (tylko mlekiem matki, bez dokarmiania substytutami) możemy wnioski wyciągać pośrednio z badań w mniejszych grupach. Z analizy sytuacji wynika, że wskaźniki nie poprawiły się do 1997 roku. Nadal mamy wysoki odsetek rozpoczynania karmienia po porodzie, ale następuje bardzo szybkie obniżenie w 2 miesiącu, a wyłączność jest dużo niższa niż była. Polskie matki chcą karmić, ale nie mogą zrealizować tych planów. - mówi Dr Magdalena Nehring-Gugulska, Dyrektor Centrum Nauki o Laktacji.
Z prowadzonych od drugiej połowy lat dziewięćdziesiąt badań wynika, iż wskaźniki rozpoczynania karmienia piersią utrzymują się w Polsce na bardzo zbliżonym poziomie.

Badania prof. Mikiel-Kostyry z 1997 roku wykazały, iż karmienie piersią rozpoczynało 92% kobiet, przy czym tylko 68% karmiło wyłącznie piersią, (Pediatria Pol 1999). Obecnie również mamy wysoki odsetek rozpoczynania karmienia po porodzie, ale jego wyłączność (tylko mlekiem matki, bez dokarmiania substytutami) jest wciąż niska. Z badań przeprowadzonych w 2007r. wynikało, iż karmienie piersią rozpoczynało 97,7% kobiet, ale aż 50% dzieci dokarmianych było sztucznie (Zagórecka i wsp. 134 niemowląt 6-miesięcznych, 2007, Pediatria Pol.). W 2010 r. karmienie piersią rozpoczynało 99,4% matek, ale 65% wyłącznie w czasie pobytu w szpitalu (Bernatowicz - Łojko woj. kujawsko-pomorskie, 1000 niemowląt, 2010 Standardy Med.).

Znacznie gorzej sytuacja wygląda w kolejnych miesiącach po porodzie. Wskaźniki kontynuacji karmienia są już bowiem znacznie słabsze od wskaźników rozpoczynania, i tak samo jak wskaźniki rozpoczynania są od wielu lat na tym samym, zbliżonym do siebie poziomie. Pewna poprawa nastąpiła jedynie wśród mam zamieszkujących w aglomeracjach miejskich, co jest efektem przeprowadzanych w tych miejscach kampanii promujących karmienie piersią.

Poprawę kontynuacji karmienia odnotowano także wśród mam karmiących w 12 miesiącu po porodzie. W 1999r. wskaźnik ten wynosił 15%, (Mikiel - Kostyra, 1999), a w 2007 r. i 2012r. wynosił już 40%.

Wskaźnikiem wartym odnotowania jest także wskaźnik dotyczący karmienia mlekiem matki dzieci przedwcześnie urodzonych. Wskaźnik ten najbardziej odzwierciedla stan systemu wsparcia karmiących matek w organizacji opieki okołoporodowej danego kraju. W Polsce 60% wcześniaków jest karmionych piersią przy wypisie ze szpitali I i II poziomu referencyjności, ale tylko 30% przy wypisie ze szpitali III poziomu, który jest przeznaczony do opieki nad nimi (Wilińska 2009, 284 szpitale, Standardy Med).

Karmienie piersią na świecie – przykładowe koszty i potencjalne zyski

W 42 krajach rozwijających się, w których ma miejsce 90% zgonów niemowląt całego świata, wyłączne karmienie piersią przez 6 miesięcy oraz odstawienie od piersi po pierwszym roku życia lub później jest potencjalnie najefektywniejszym czynnikiem zapobiegającym zgonom ponad miliona niemowląt rocznie, co oznacza 13% redukcję śmiertelności dzieci na świecie.

W USA policzono, że gdyby zwiększyć do 90% ilość dzieci karmionych wyłącznie piersią do 6 miesiąca to można rocznie zaoszczędzić 13 miliardów $ i uniknąć 911 zgonów niemowląt. Do analizy włączono martwicze zapalenie jelit, zapalenie ucha, SIDS, astmę, cukrzycę I, białaczkę i otyłość (Bartic, Reinhold, 2010).

W Holandii wykazano, że karmienie piersią przez przynajmniej 6 miesięcy pozwala zaoszczędzić na wydatkach na leczenie około 250 Euro na 1 dziecko. Można by uniknąć 50% zakażeń przewodu pokarmowego, 25% - zapaleń ucha, 47% – choroby Leśniowskiego i Crohna, 10% – białaczki i otyłości.

W Anglii oszacowano, że gdyby 45% kobiet karmiło wyłącznie piersią przez okres 4 miesięcy, i jeśli 75% dzieci będzie karmionych piersią w momencie wypisu ze szpitala, uzyskano by każdego roku 17 mln funtów oszczędności, biorąc pod uwagę tylko 4 choroby.

W Australii koszty hospitalizacji spowodowane 5 chorobami związanymi z wczesnym odstawieniem od piersi wynoszą 1-2 milionów dolarów rocznie (Smith, Thompson i Ellwood, 2002).

Zarówno w USA, jak i krajach Europy Zachodniej karmienie piersią wcześniaków stało się standardem, bo oznacza nie tylko inwestycję w przyszłe zdrowie dziecka, ale także konkretne roczne oszczędności dla państwa. Należy zrobić wszystko, żeby mama wcześniaka utrzymała laktację. Jeśli jest to niemożliwe, powinna móc skorzystać z banku mleka, a dopiero w ostateczności można podać sztuczną mieszankę (zgodnie ze standardami Światowej Organizacji Zdrowia).

Rezygnacja z karmienia piersią jest kosztowna, nie tylko ze względu na wydatki związane z mieszankami i akcesoriami koniecznymi do sztucznego żywienia, ale także ze względu na koszty leczenia. Tymczasem roczne wydatki NFZ na refundację mieszanek mlekozastępczych w 2012 roku wyniosły 76 000 000 PLN. Zasadnym staje się zatem pytanie, jakie wydatki poniesiono na wsparcie karmienia naturalnego?

- Karmienie piersią jest najzdrowszym sposobem żywienia niemowląt i małych dzieci. Nie można tego bagatelizować, a już z pewnością warto policzyć wymierne korzyści ekonomiczne dla populacji polskich dzieci i matek. Wtedy jasnym stanie się, że środki zainwestowane we wsparcie matek zwrócą się z dużym zyskiem – komentuje dr Magdalena Nehring-Gugulska – doradca laktacyjny, dyrektor Centrum Nauki o Laktacji.

Źródło danych i informacji użytych w tekście: Karmienie piersią w Polsce. Raport 2015 powstały pod merytorycznym patronatem Centrum Nauki o Laktacji