Z badań przeprowadzonych na potrzeby projektu "Koalicja dla Trzeźwości Młodzieży" przez Dom Badawczy Maison wynika, że na upijanie się nastolatków duży wpływ mają m.in. zaburzone relacje z rodzicami i rygorystyczne wychowanie.
51 proc. dzieci niezadowolonych z kontaktu z rodzicami upiło się w wieku 14 lat, tymczasem 46 proc. zadowolonych pierwsze upicie się przeżyło mając 16 lat lub więcej. Metody wychowawcze rodziców także mogą - według badań - opóźnić wiek inicjacji alkoholowej nawet o dwa lata - 48 proc. nastolatków wychowywanych rygorystycznie upiło się mając 14 lat, a 53 proc. młodzieży otrzymującej wsparcie ze strony rodziców zrobiło to mając 16 lat i więcej.
Momenty przełomowe dla doświadczeń dzieci związanych z alkoholem to według diagnozy przejście z pierwszej klasy gimnazjum do drugiej oraz przejście z gimnazjum do liceum. Wśród badanych uczniów pierwszej klasy gimnazjum 68 proc. próbowało już alkoholu, podczas gdy w drugiej klasie takie doświadczenie deklaruje już 82 proc. W trzeciej klasie gimnazjum 82 proc. respondentów piło już alkohol, wśród uczniów pierwszej klasy liceum było to juz 89 proc.
61 proc. nastolatków pije, by "wyluzować się i lepiej się bawić", 29 proc. robi to z nudów. "To nie musi być zjawisko patologiczne, może chodzić po prostu o to, że nastolatki mają większą potrzebę stymulacji, poszukują wrażeń" - skomentowała wyniki badań psycholog społeczny, prof. Dominika Maison.
39 proc. nastolatków deklaruje jednak, że pije by zapomnieć o problemach, a 22 proc. po prostu by się upić. "Dzieci nie rozumieją konsekwencji płynących z picia, w czasie naszych rozmów okazało się, że nastolatki myślą, że jedynym efektem picia jest kac i utrata kontroli nad własnym zachowaniem, kwestia utraty zdrowa jest dla nich czymś nierealnym. Wśród nastolatków panuje mit, że alkoholikiem może zostać tylko dorosła osoba" - powiedziała psycholog dr Katarzyna Korpolewska.
36 proc. badanych pierwszy raz spróbowało alkoholu w obecności rodziców, 24 proc. w towarzystwie znajomych. Prof. Maison wyjaśniła, iż próbowanie alkoholu przy rodzicach może być zjawiskiem zarówno patologicznym, jak i świadczyć o pozytywnych relacjach pełnych zaufania.
Projekt "Koalicja dla Trzeźwości Młodzieży" to rozpoczęta w środę akcja, która poprzez warsztaty psychologiczne i teatralne ma uczyć gimnazjalistów z wybranych polskich miast jak spożywać alkohol odpowiedzialnie oraz wskazywać im inne niż picie alkoholu rozrywki. Program, który docelowo ma mieć zasięg ogólnokrajowy, obejmuje także współpracę ze środowiskami lokalnymi i wspieranie ich w pracy nad atrakcyjnymi dla młodzieży programami prewencyjnymi. Planowane są także szkolenia dla rodziców i nauczycieli uczące jak przystępnie uczyć dzieci o konsekwencjach picia alkoholu.
Badanie "Diagnoza motywów i zachowań związanych z alkoholem" przeprowadzono w maju 2011 r. na ogólnopolskiej próbie 2325 uczniów w wieku 13-16 lat.