1 Zanim wyślesz dziecko na kolonie, sprawdź pozwolenia organizatora
Aby sprawdzić, czy organizator wycieczki ma odpowiednie pozwolenie na jej prowadzenie, rodzice powinni dowiedzieć się, czy jest on wpisany do bazy danych na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej (www.wypoczynek.men.gov.pl) w zakładce: baza wypoczynku. Zawiera one informacje o numerach wydanych zaświadczeń, danych organizatora, liczbie uczestników oraz terminie i lokalizacji wypoczynku. Umożliwi to rodzicom zgłoszenie uwag kuratorowi oświaty lub innym służbom, gdy stwierdzą nieprawidłowości w organizacji wypoczynku.
2 Zapytaj organizatora wycieczki o opiekę medyczną dla dziecka
Rodzice mogą się domagać od organizatora, aby podpisał umowę z lokalnym ośrodkiem zdrowia lub gabinetem lekarskim, który zapewni taką opiekę. W przypadku obozów pod namiotami, obozów wędrownych z dala od ośrodków zdrowia, należy zapoznać się z instrukcją głównego inspektora sanitarnego z 22 maja 2008 r. w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych dla obozów stacjonarnych pod namiotami. Tam w rozdziale VII, par. 38, jest wskazane, że dla uczestników obozu należy zapewnić opiekę medyczną, przy czym zaleca się, aby była to opieka stała.
3 Zażądaj przedstawienia kwalifikacji osób opiekujących się dziećmi
Podstawowym warunkiem, jaki musi spełniać kierownik wypoczynku, jest posiadanie przez niego zaświadczenia o ukończeniu kursu dla kierowników wypoczynku obejmującego program ustalony przepisami rozporządzenia. Ponadto osobami uprawnionymi do kierowania wypoczynkiem są: nauczyciele, instruktorzy harcerscy w stopniu co najmniej podharcmistrza lub inne osoby, które spełniają następujące warunki:
● mają zaświadczenie o ukończeniu kursu dla kierowników wypoczynku,
● są osobami pełnoletnimi, z co najmniej średnim wykształceniem, mają odpowiednie warunki zdrowotne i predyspozycje do pracy z dziećmi i młodzieżą,
● mają co najmniej trzyletni staż pracy opiekuńczo-wychowawczej lub dydaktyczno-wychowawczej.
Za pracę opiekuńczo-wychowawczą lub dydaktyczno-wychowawczą uznaje się pracę z dziećmi i młodzieżą w różnego typu placówkach, klubach sportowych, ośrodkach socjoterapeutycznych, świetlicach środowiskowych, domach kultury itd. Wymagany trzyletni staż pracy oznacza trzy pełne lata doświadczenia, a nie np. trzy przepracowane sezony letniego wypoczynku.
Trzeba też zaznaczyć, że niedozwolone jest łączenie funkcji kierownika i wychowawcy. Uniemożliwia to spełnianie przez kierownika podstawowych funkcji związanych np. z delegowaniem zadań wychowawcom oraz sprawowaniem kontroli nad realizacją tych zadań.
4 Powiadom kuratorium, straż pożarną lub sanepid o nieprawidłowościach
Rodzic może powiadomić o nieprawidłowościach m.in. kuratorium oświaty. Wtedy wyznacza ono wizytatorów, którzy podczas wakacji mają prawo do kontroli przestrzegania warunków pobytu i stanu bezpieczeństwa uczestników wszystkich form wypoczynku dzieci i młodzieży. Dokumentami, które uprawniają do podejmowania tych działań, są: ważna legitymacja służbowa pracownika kuratorium oświaty albo pisemne upoważnienie wystawione przez kuratora oświaty. Kontroli mogą dokonać też Państwowa Straż Pożarna, sanepid i Policja.