Subskrybuj nas na Youtube
Czy wszystkie samorządy muszą wydać nowe uchwały
Ostatnia nowelizacja ustawy z 5 sierpnia 2010 r. o systemie oświaty wprowadziła przepisy, zgodnie z którymi po ich wejściu w życie wszystkie samorządy mają wydać nowe uchwały w sprawie opłat za pobyt dzieci w przedszkolu. Zmiana obowiązuje od 1 września 2010 r. Nowe uchwały muszą być wydane niezależnie od tego, czy wcześniej były dostosowane do wymogów określonych w nowelizacji. Samorządy na ich zmianę mają czas do końca sierpnia 2011 r. Gminy w nowych uchwałach będą mogły wskazać, że pobierają opłaty za prowadzenie zwykłych zajęć, np. nauki samodzielnego korzystania z toalety, mycia zębów, jedzenia, nauki poprawnego wyrażania się, a nie tylko za nadzwyczajne – typu nauka języka angielskiego.
Ile bezpłatnych godzin gmina może wskazać w uchwale
W zależności od decyzji rady gminy może ona określić w uchwale, że całodzienny pobyt dzieci w przedszkolu jest bezpłatny. Na taką decyzję nie stać jednak większości samorządów. Dlatego minimum wymagane przez przepisy od gmin to pięć godzin zajęć. Zgodnie z par. 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół czas przeznaczony na realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego nie może być krótszy niż pięć godzin. Dlatego rodzice, którzy zdecydują się na pozostawienie dziecka wyłącznie na pięć godzin (gdy jest realizowana podstawa programowa), nie powinni ponosić żadnych kosztów z tego tytułu. Tak więc opłaty ustalane przez gminy powinny być określone za konkretne świadczenie wykraczające poza podstawę programową i czas jego realizacji.
Czy w uchwale można określić stałą opłatę za pobyt dziecka
W nowych uchwałach nie można już zapisać na przykład, że rodzic za pobyt dziecka w przedszkolu ponosi opłatę stałą w wysokości 150 zł miesięcznie. Zdaniem sądów administracyjnych i wojewodów jako organów nadzoru nad samorządami takie rozwiązanie jest sprzeczne z art. 32 konstytucji, z którego wynika, że wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. W efekcie rodzic posyłający dziecko na pięć bezpłatnych godzin nie powinien ponosić takich samych kosztów jak inny rodzic, który pozostawia je w przedszkolu na dłuższy okres.
Czy dyrektor może zawierać z rodzicami przedszkolaków umowy
Po zmianach z samorządowych uchwał musi zatem jednoznacznie wynikać, że pięć godzin nauczania jest bezpłatne. Po tym czasie samorządy mogą przewidzieć np. opłatę godzinową za pobyt dziecka w przedszkolu. W takim też przypadku mogą być zawierane z rodzicami umowy, w których określa się m.in. liczbę godzin. W nowelizacji ustawy nie rozstrzygnięto jednak, czy rodzice mogą ustalać, że np. w jednym dniu dziecko pozostanie w przedszkolu siedem godzin, a w kolejnym tylko pięć. Brak również regulacji dotyczącej ustalenia godziny, od której będą odbywały się bezpłatne zajęcia. W przypadku wielodzietnych rodzin gminy w uchwałach mogą też wskazać, że rodzic za każde kolejne dziecko ponosi niższą opłatę. Wszystko, co nie zostało uregulowane w ustawie, może zostać dookreślone w uchwale lub w umowie miedzy dyrektorem przedszkola a rodzicem.
Podstawa prawna
Ustawa z 5 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. nr 148, poz. 991).
Art. 91 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).
Par. 10 ust. 2 pkt 1 ramowego statutu publicznego przedszkola, stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. nr 61, poz. 624 z późn. zm.).
