Przez dziewięć pierwszych miesięcy naturalnym środowiskiem dziecka w brzuchu mamy jest woda. Nic zatem dziwnego, że wszystkie noworodki uwielbiają kąpiel i jest ona jednym z najprzyjemniejszych codziennych rytuałów, jakim rodzice poddają swoje nowo narodzone pociechy.
W okresie życia płodowego ludzki embrion, a następnie płód cały czas się "kąpie". Pęcherz płodowy, który otacza dziecko wypełniony jest płynem owodniowym stanowiącym idealne środowisko dla rozwoju małego człowieka. Jego skład zapewnia prawidłową ochronę dla rozwijającej się skóry dziecka. Noworodki posiadają naturalną zdolność pływania i łatwo utrzymują się na powierzchni wody. Paradoksalnie więc, to nie maluszka stresują pierwsze kąpiele, a świeżo upieczonych rodziców. Wystarczy jednak przestrzegać kilku prostych zasad, a wieczorna toaleta będą przyjemnością dla wszystkich.
Akcesoria i środki pielęgnacyjne
Przygotowując się do pierwszej kąpieli noworodka, należy zgromadzić sporą wyprawkę, na którą powinny składać się:
• wanienka
• wkładka antypoślizgowa
• ręcznik frotte z kapturkiem
• termometr kąpielowy
• mydełko dla niemowląt lub oleum, dla starszych niemowląt specjalny szampon
• puder dla niemowląt
• oliwka
• krem lub zasypka przeciw odparzeniom
• waciki
• gaziki do przemywania oczu
• patyczki higieniczne
• gruszka do odsysania wydzieliny z nosa
• mała miseczka
• szczoteczka z miękkiego włosia
• nożyczki dla niemowląt
Woda w wanience musi mieć odpowiednią temperaturę około 37-38 stopni C, powinna być nieco cieplejsza od temperatury skóry dziecka. Temperaturę wody można zmierzyć termometrem kąpielowym lub własnym łokciem. Test ten należy przeprowadzać bezpośrednio przed włożeniem dziecka do wody, bowiem woda w wanience bardzo szybko stygnie. Malutkie dzieci możemy kąpać w wodzie z dodatkiem rumianku, który ma działanie odkażające i wysuszające, dlatego taka kąpiel zapobiega tworzeniu się potówek na ciele. Napar przygotowujemy bezpośrednio przed kąpielą. Napar z rumianku nadaje się też doskonale do przemywania skóry twarzy małego dziecka.
Przygotowanie do kąpieli
Przed kąpielą poddajemy niemowlęta wstępnej toalecie na przewijaku. Najpierw jałowym gazikiem maczanym w rumianku przemywamy oczy od zewnątrz powieki do środkowego kącika. Do każdego oka należy używać osobnego gazika. Twarz dziecka przemywamy wacikiem umoczonym w naparze z rumianku lub w przegotowanej wodzie. Na koniec należy przemyć wacikiem fałdy za uszami, a uszy delikatnie wyczyścić patyczkiem higienicznym nasączonym oliwką dla niemowląt. Przed kąpielą należy też oczyścić z wydzieliny nosek dziecka. Używamy do tego specjalnej gruszki, którą - podobnie jak rumianek, kremy, olejki, zasypki, gaziki, itp. można nabyć w aptece. Gdy czyścimy lewe nozdrze, prawa dziurka powinna być zakryta i odwrotnie. Dopiero teraz możemy rozebrać dziecko i przystąpić do kąpieli.
Kąpiel
Usztywniając jedną ręką szyję i głowę niemowlęcia, wkładamy je ostrożnie do wody, drugą ręką namydlamy ciało dziecka za pomocą specjalnej myjki. Jeżeli skóra dziecka jest wyjątkowo wrażliwa, można w pierwszych tygodniach, a nawet miesiącach życia, myć je w samej wodzie z dodatkiem rumianku. Obmywanie dziecka wodą rozpoczynamy od główki, dłoni i stóp, następnie myjemy brzuszek i plecy, a na koniec pupę. Kąpiel małego dziecka nie powinna trwać zbyt długo, wystarczą 2-3 minuty.
Niemowlęcej toalety ciąg dalszy
Po wyjęciu dziecka z wanienki trzeba je owinąć ręcznikiem i dokładnie osuszyć każdą fałdkę skóry. Następnie wszystkie fałdki skórne pod pachami, w pachwinach, za uszami i na koniec także główkę.
- Najlepiej by ręcznik był wykonany z froty bawełnianej, która charakteryzuje się wysoką wchłanialnością wody i jest bardzo delikatna. Miękki ręcznik z kapturkiem dokładnie otula i osusza maleństwo nie podrażniając delikatnej skórki – mówi Karolina Stradomska z firmy Feretti, producenta m.in. okryć kąpielowych dla niemowląt.
Później należy wyszczotkować główkę miękką szczoteczką, nawet wtedy, gdy dziecko ma mało włosków, bowiem szczotkowanie to masaż dla skóry głowy pobudzający krążenie krwi.
U kilkumiesięcznych dzieci można zacząć stosować specjalne kremy dla niemowląt. Jeżeli w pachwinach lub w okolicy odbytu pojawią się zaczerwienia skóry i nieliczne krosty - oznaki odparzenia - podrażnione miejsca należy posmarować maścią łagodzącą. Do pielęgnowania skóry w fałdach można też stosować pudry i zasypki dla niemowląt produkowane na bazie talku z dodatkiem alantoiny.
Kupując akcesoria i środki higieniczne oraz pielęgnacyjne dla dziecka, należy zwracać uwagę na to, aby miały atest wymagany dla dziecka w określonym wieku.
Starsze dzieci można kąpać w wannie z dodatkiem płynu do kąpieli dla dzieci. Płyny mają różne zapachy, najczęściej owocowe, poza tym zawierają witaminę E, mającą pozytywny wpływ na skórę.