Rodzic inteligentny emocjonalnie – czyli kto?

W Polsce inteligencja emocjonalna nadal utrzymuje się na niskim poziomie, co potwierdzają efekty badań Instytutu Rozwoju Emocji, pierwszej w Polsce jednostki naukowej skupiającej się na emocjach dzieci i dorosłych. Jednak nigdy nie jest za późno by zacząć ją rozwijać, a praca nad lepszym rozumieniem i wyrażaniem swoich emocji przełoży się nie tylko na poprawę kontaktów międzyludzkich, ale także pozwoli wesprzeć nasze dzieci w stawaniu się osobami inteligentnymi emocjonalnie już od pierwszych lat życia.

Rodzic inteligentny emocjonalnie – czyli kto?

- Rodzic inteligentny emocjonalnie to przede wszystkim osoba, która zwraca uwagę na emocje swojego dziecka oraz jest świadoma własnych stanów emocjonalnych i innych ludzi. Taka osoba nie tłumi w sobie uczuć, ponieważ dobrze wie, jak je rozpoznać, nazywać, jak znaleźć przyczynę ich pojawienia się i co zrobić, by nad nimi zapanować – tłumaczy Daniel Welfel, współzałożyciel i dyrektor placówki edukacyjnej i przedszkola Kraina Emocji.

Rodzic z dobrze rozwiniętą inteligencją emocjonalną, sam będzie w stanie uczyć dziecko od najmłodszych lat rozwijania tej inteligencji, dając przykład swoją postawą. W okresie przedszkolnym zaczynają pojawiać się pierwsze, intensywne emocje. Od tego momentu dziecko wkracza w świat emocji – świat zupełnie nieznany, którego musi się nauczyć, poprzez zarządzanie i rozumienie ich.

- Dlatego tak ważne jest, by rozpoczynać edukację emocjonalną u dzieci jak najwcześniej, stosując proste ćwiczenia. W momencie, kiedy pojawiają się określone emocje u dziecka lub u nas samych warto je właściwie rozpoznać i nazwać np. ”Widzę, że jesteś zdenerwowany”. A następnie wyraźnie określić, dlaczego taka emocja się pojawiła, np. „Kolega zabrał Twoją zabawkę”, a na koniec przekazać dziecku, jak taką emocję się wyraża. To doskonały sposób na rozwijanie inteligencji emocjonalnej dzieci – podkreśla Marzena Martyniak, psycholog, specjalista w dziedzinie rozwoju inteligencji emocjonalnej, założycielka Instytutu Rozwoju Emocji.

Emocjonalne problemy polskich rodziców

Największym problemem rodziców jest nieumiejętne zarządzanie własnymi emocjami. Na ich wysoki poziom inteligencji emocjonalnej składa się rozumienie i rozpoznawanie własnych stanów emocjonalnych oraz stanów innych osób. To także empatyczne i klarowne wyrażanie ich poprzez tonację głosu, gesty, mimikę twarzy. A mając z tym problem nie są w stanie przekazać niezbędnej wiedzy dziecku aby ono w dorosłym życiu potrafiło wyrażać i odczytywać emocje we właściwy sposób.

Dużym utrudnieniem dla prawidłowego rozwijania inteligencji emocjonalnej wśród dzieci jest również to, że bardzo często omawiana w przedszkolach emocja "złość" bywa traktowana jako coś złego, czego nie powinno się odczuwać, a tym bardziej pokazywać. Często sama inteligencja emocjonalna w domu czy przedszkolu jest błędnie interpretowana, a jej konkretne umiejętności nie są zupełnie rozwijane.

Trening inteligencji emocjonalnej dla dorosłych

- Badania prowadzone w Instytucie pozwoliły nam stworzyć trening rozwijający każdą z umiejętności wchodzących w skład inteligencji emocjonalnej. Jest to trening indywidualny, dopasowany do potrzeb konkretnej osoby. To, czego dana osoba potrzebuje, weryfikujemy na podstawie kwestionariuszy i testów,
w celu sprawdzenia, jaki jest poziom tej kompetencji osobistej i wówczas dobieramy odpowiedni program
– informuje Marzena Martyniak.

Badania pokazują, że już po okresie czterech miesięcy pracy wyniki w zakresie inteligencji emocjonalnej wzrastają nawet o 25%, co świadczy o tym, że dana osoba była w stanie poprawić swoje kompetencje, z którymi przedtem miała pewne trudności.