Jeśli więc nie możesz wyegzekwować alimentów (były partner nie płaci, nie pracuje, ukrywa się) lub dostajesz je od przypadku do przypadku, masz prawo do zaliczki alimentacyjnej (uwaga, nie mylić z dodatkiem do zasiłku rodzinnego dla samotnie wychowujących dzieci).
Zaliczka przeznaczona jest dla osoby samotnie wychowującej dziecko albo dla małżonka, którego druga połowa przebywa w zakładzie karnym ponad trzy miesiące lub jest ubezwłasnowolniona.
Gdy toczy się sprawa rozwodowa albo o separację, zaliczka należy się przez 12 miesięcy. Zaliczkę alimentacyjną dostaniesz tylko wtedy, gdy dochód netto na osobę w rodzinie nie przekracza miesięcznie 583 zł.
Uwaga! Do dochodu rodziny nie wliczasz zaliczki alimentacyjnej, którą już otrzymałeś. To ważne, jeśli ubiegasz się o zaliczkę na kolejny rok, a zobowiązany do płacenia alimentów rodzic wcale ich nie płaci lub ma trzymiesięczny dług.
Ile dostaniesz?
Dostaniesz równowartość zasądzonych alimentów, ale nie więcej niż (netto):
● 170 zł na dziecko (250 zł na dziecko niepełnosprawne) - gdy w rodzinie jest jedno lub dwoje dzieci uprawnionych do zaliczki,
● 120 zł na dziecko (170 zł na dziecko niepełnosprawne) - gdy w rodzinie jest troje lub więcej dzieci uprawnionych do zaliczki. Jeśli dochód rodziny nie przekracza miesięcznie 291,50 zł netto na osobę, zaliczka będzie zwiększona do:
● 300 zł na dziecko (380 zł na dziecko niepełnosprawne) - gdy w rodzinie jest jedno lub dwoje dzieci uprawnionych do zaliczki,
● 250 zł na dziecko (300 zł na dziecko niepełnosprawne) - gdy w rodzinie jest troje lub więcej dzieci uprawnionych do zaliczki.
Są ograniczenia
Zaliczkę możesz pobierać do czasu, gdy:
● dziecko ukończy 18 rok życia,
● dziecko ukończy 24 rok życia, jeżeli się uczy. Zaliczki nie dostaniesz, jeśli dziecko:
● przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym lub karnym, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, a także szkole wojskowej lub innej szkole zapewniającej nieodpłatnie pełne utrzymanie),
● jest w rodzinie zastępczej,
● zawarło związek małżeński,
● ma własne dziecko i ma prawo do zasiłku rodzinnego na to dziecko.
Jak dostać zaliczkę?
Najpierw musisz załatwić sprawę alimentów. Sąd musi je zasądzić od byłego małżonka lub partnera (wystarczy złożyć w sądzie pozew o rozwód lub separację).
Dopiero, gdy ten nie płaci:
KROK 1.
Idziesz do komornika (przy sądzie rodzinnym). Podajesz jak najwięcej faktów na temat osoby zobowiązanej do płacenia alimentów: gdzie ostatnio przebywała, gdzie pracowała, itp. Jeśli komornik nie wyegzekwuje alimentów albo odzyska tylko ich część, wypisze ci zaświadczenie.
KROK 2.
Z zaświadczeniem od komornika idziesz do gminy (miasta) albo ośrodka pomocy społecznej i składasz:
● wniosek o przyznanie zaliczki,
● zaświadczenie od komornika o bezskuteczności egzekucji bądź wysokości wyegzekwowanych świadczeń,
● informację sądu okręgowego o stanie egzekucji,
● oświadczenie, że: dziecko, na które będziesz pobierać zaliczkę, nie przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie ani w rodzinie zastępczej, nie zawarło związku małżeńskiego, nie jest uprawnione do zasiłku rodzinnego na własne dziecko, przekazałaś komornikowi wszystkie znane ci informacje na temat dłużnika.
KROK 3.
Zaliczka alimentacyjna przyznawana jest na rok (od 1 września do 31 sierpnia następnego roku), a jeżeli kompletny wniosek złożysz w trakcie tego okresu, zaliczkę dostaniesz od miesiąca złożenia wniosku. A jeśli komornikowi uda się wyegzekwować pieniądze od dłużnika, w następnym kwartale zaliczka zostanie pomniejszona o tę kwotę.
Uwaga! Zaliczka może być wypłacana w formie rzeczowej, jeśli będziesz marnotrawić pieniądze. Wypłata może być wstrzymana, gdy odmówisz udzielenia informacji, które mogą mieć wpływ na skuteczność egzekucji alimentów od dłużnika lub podasz nieprawdziwe informacje.
Uwaga! Od października przyszłego roku wraca Fundusz Alimentacyjny. I będzie trochę lepiej. Zmieniają się przede wszystkim kwoty. Na nowe świadczenie mają szanse rodziny, których miesięczny dochód na osobę nie przekracza 725 zł. Natomiast alimenty wzrosną do 500 zł (obecnie najwyżej 380 zł). Z tym że rodzic dostanie tyle, ile zasądzi sąd, ale nie więcej niż rzeczone 500 zł.
Jeśli więc alimenty wynoszą np. 230 zł na dziecko, to właśnie tyle wypłaci fundusz.
NOWOŚĆ!
Od przyszłego roku łatwiej będzie uzyskać status samotnego rodzica. Alimenty dostanie także osoba żyjąca w konkubinacie. Nadal pieniądze będą przyznawane tylko wtedy, gdy sąd zasądzi alimenty, a ich egzekucja będzie bezskuteczna.
Zaliczkę dostaniesz na dziecko do 18 lub do 25 r.ż., jeśli uczy się lub studiuje (gdy ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności - bezterminowo). Zaliczki będą wypłacać tylko urzędy gmin (miast).
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (DzU nr 86, poz. 732, z późn. zm.).
Od 1 października 2008 – Ustawa o Funduszu Alimentacyjnym (DzU nr 192, poz. 1378 z 2007 r.).
