Niezgodność charakterów to najczęstsza przyczyna rozwodów, jednak co to pojęcie właściwie oznacza? Żeby na nie odpowiedzieć, należy najpierw określić czym są: charakter, temperament i osobowość.

Wszyscy jesteśmy wyjątkowi

Charakter to aspekt składający się na osobowość, który obejmuje temperament (cechy przyrodzone) oraz wyuczone nawyki. Jest tą częścią człowieka, która została ukształtowana przez jego środowisko i otoczenie. Stanowi wynik ogromnej liczby doświadczeń i interakcji społecznych, których doświadczamy przez całe życie, choć największy wpływ przypisuje się wydarzeniom z dzieciństwa i młodości. Można go zmienić, przynajmniej w pewnej części, pracując nad konkretnymi zachowaniami.

Temperament jest przyrodzoną częścią naszej osobowości. Ideę stojącą za temperamentem jako pierwszy wyjaśnił grecki lekarz Hipokrates w oparciu o tzw. teorię humoralną. „Humorami” określał cztery płyny (krew, flegmę, żółć i czarną żółć) znajdujące się jego zdaniem w ciele każdego człowieka. Hipokrates twierdził, że w zależności od ich proporcji ludzie charakteryzują się różnym usposobieniem. Wyróżnił cztery typy osobowości: sangwinik (to typ optymistyczny, energiczny), flegmatyk (powolny, spokojny), choleryk (emocjonalny), melancholik (refleksyjny, poważny).

Reklama

Osobowość jest ogólnie rzecz biorąc wynikiem zsumowania charakteru, temperamentu oraz zachowania w konkretnych sytuacjach. Według wyników wielu badań, osobowość jest stabilna w czasie i w różnych sytuacjach.

Jak twierdzą psycholodzy i również prawnicy reprezentujący strony na rozprawach rozwodowych, w „różnicę charakterów” można, jak w worek, wrzucić mnóstwo rzeczy: stosunek do wychowywania dzieci, stosunek do życia i spraw materialnych, różnice polityczne, światopoglądowe, a nawet różnicę wieku. Różnica charakterów to hasło w pozwie rozwodowym, gdy małżonkowie nie zamierzają publicznie „prać brudów” przed sądem, planują szybkie i sprawne zakończenie małżeństwa. Prawdziwy powód może być jednak zupełnie inny.

- Najczęściej chodzi o to, że ludzie nie potrafią się ze sobą porozumieć. Nierzadko po nawet kilkudziesięciu latach wspólnego pożycia wychodzi na jaw, że para kompletnie się nie zna – mówi Katarzyna Bieber z portalu MyDwoje.pl - Codziennie rozmawiają tylko o tym, co trzeba zrobić, ale nie o swoich przeżyciach, oczekiwaniach, nadziejach, czy smutkach. Wychodzi też na jaw, że być może już na samym początku znajomości nie zwrócili uwagi na to, na ile i w jakich obszarach są do siebie dopasowani – podkreśla.

Reklama

Przeciwieństwa czy podobieństwa?

Nie wszystkie cechy charakteru mają duże znaczenie dla relacji partnerskiej. Istnieją jednak takie obszary osobowości, które w każdym szczęśliwym związku muszą stanowić wspólny fundament. Są to temperament i niektóre cechy charakteru danej osoby, jej oczekiwania wobec partnera, granice tolerancji oraz najważniejsze wartości w związku i w życiu.
Kluczowym składnikiem związku jest temperament, a z nim wszelkie objawy ekspresyjności, takie jak towarzyskość, żywiołowość czy spontaniczność. Bardzo ważna jest także wrażliwość. Znaczne różnice temperamentu partnerów mogą niestety prowadzić do rozpadu związku. Z wielu pozostałych składowych charakteru najistotniejsze obszary opierają się na skalach, takich jak: „ugodowość – dominacja”, „ufność – podejrzliwość”, „nieuporządkowanie – pedantyczność”, „liberalizm – konserwatyzm”.

Bardzo często uległość w związku jest cechą postrzeganą nieprzychylnie. Kojarzy się z naiwnością, słabością, brakiem asertywności, czy też z brakiem własnego zdania. Ale z drugiej strony, to właśnie gotowość do ustępstw i odrobina uległości jest czasami konieczna do podjęcia decyzji, która pozwoli parze dalej razem funkcjonować, bez poczucia rezygnowania z samych siebie. Najlepszy przypadek to taki, w którym obie strony nie boją się bycia uległym, czy też – co może być trafniejszym określeniem – są zdolne do ustępstw w celu wypracowania wspólnego kompromisu.

Tu również ważna jest kwestia dominacji. Są osoby z natury przywódcze i decyzyjne oraz takie, które nie lubią zasad i same jak ognia unikają podejmowania decyzji. Jeżeli jesteś naturalnym liderem, partner powinien chętnie przyjmować twój punkt widzenia. Jeśli sam unikasz decydowania, zwłaszcza w trudnych sytuacjach, powinieneś wybrać partnera zdecydowanego. A jeżeli jesteś umiarkowanym przywódcą, najlepiej, by twój partner był do ciebie podobny.

Nie do przecenienie jest również dojrzałość partnera. Teoretycznie uzyskujemy ją około 25 roku życia, jednak zapewne wszyscy znają takie osoby, które pozostają mentalnymi „Piotrusiami Panami” przez całe życie. Gdy tworzymy związek, dobrze by choć jedna osoba była dojrzała i odpowiedzialna. W przeciwnej sytuacji para ma nikłe szanse na długotrwałą relację.

Podsumowując, udane partnerstwo to kombinacja wielu czynników, która będzie wyglądała zupełnie inaczej u każdej potencjalnej dwójki osób, ze względu na ich charakter, temperament i osobowość.

Powiedz: „sprawdzam!”

Skąd możemy wiedzieć, czy dana osoba będzie do nas pasowała? To z pewnością bardzo trudne do stwierdzenia, szczególnie jeśli nie znamy jeszcze dobrze swojej drugiej połowy. Warto jednak, by potencjalny kandydat był podobny do nas pod kątem kluczowych wartości i temperamentu. Oczywiście nie oznacza to, że trzeba być kopią drugiej osoby. Aby utrzymać wzajemne zainteresowanie, pewne cechy powinny partnerów różnić.

Bardzo ważne jest, aby ustalić cechy, które mają dla Ciebie szczególne znaczenie, czyli np. opiekuńczość, wrażliwość, przywiązanie do tradycji lub wprost przeciwnie – stałe poszukiwanie nowości.

Następnym etapem będzie ustalenie, po czym poznasz, czy dana osoba je posiada. Najłatwiej to zrobić, przyglądając się stosunkowi partnera do tych wartości. Wystarczy właściwie obserwacja czy też zwykła rozmowa, która zweryfikuje, czym zajmuje się w życiu codziennym osoba, z którą się spotykamy. Pytajmy ją o zdobyte doświadczenia, rozmawiajmy o aktualnych wydarzeniach, komentujmy artykuły w czasopismach czy programy telewizyjne, starajmy się komunikować i wyrażać uczucia.

Pamiętaj jednak, że nikt nie jest ideałem – również i Ty. Analizując osobowość partnera, nie oceniaj go zbyt surowo. Każdy ma prawo do chwil słabości – trzeba być uważnym, aby nie osądzać drugiej osoby zbyt pochopnie. Postaraj się zwracać mniejszą uwagę na te cechy, które nie są dla Ciebie najważniejsze (np. wygląd czy zainteresowania). Do wielu kompromisów dochodzimy, żyjąc wspólnie i często w mniej istotnych kwestiach jesteśmy gotowi bez problemu ustąpić lub znaleźć satysfakcjonujące dla obu stron rozwiązanie. To oznaka dojrzałości.

Jeszcze jedna ważna rzecz. Nie oczekuj miłości od pierwszego wejrzenia. Taka pojawia się najczęściej w komediach romantycznych. Daj szansę nowo poznanej osobie, szczególnie gdy widzisz szansę na dopasowanie. Czas pozwala na lepsze poznanie i właściwą ocenę. I nic go nie zastąpi. Stałe przeskakiwanie z przysłowiowego „kwiatka na kwiatek” zmniejsza szansę na poznanie ciekawej osoby, tak samo zresztą jak zrażanie się po drobnym „zgrzycie”.

Jeśli szukasz partnera do stałego związku, najlepiej już na samym początku określić cechy, na których najbardziej Ci zależy. Oczywiście nic nie zastąpi wspólnego życia, budowania relacji i czasu. Jednak warto określić szanse na udany związek już na początku znajomości. Można to zrobić wypełniając wspomniany test, a można też samodzielnie określić swoje priorytety i zwracać szczególną uwagę na te właśnie cechy u nowo poznawanych osób.

I rzecz najważniejsza, obserwujmy partnera w sytuacjach konfliktowych na co dzień. One pokażą nam całą prawdę o tym, czy będziemy szukać w życiu rozwiązań razem, czy też obstawać przy swoim i stawiać sprawę „na ostrzu noża”, co nieuchronnie prowadzi do rozstania. Z takim podejściem łatwiej nam będzie uniknąć bolesnych, życiowych błędów a przemyślana decyzja o stałym związku da nam uczucie szczęścia i spełnienia.