Nieletni odbywający praktyczną naukę zawodu w formie praktyk zawodowych w warsztatach szkolnych prowadzonych przez szkołę lub zespół szkół, działających przy zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich mogą otrzymać specjalne stypendium. Wysokość i zasady jego wypłacania reguluje rozporządzenie ministra sprawiedliwości, które obowiązuje od 31 maja 2011 r. Zostało ono wydane na podstawie znowelizowanej ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Nowo uregulowane stypendium zastąpi dotychczas otrzymywane przez nieletnich środki pieniężne z tytułu praktyk odbywanych w warsztatach i gospodarstwach pomocniczych, które zostały zlikwidowane z końcem 2010 r. Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wynika, aby stypendium to objęte było zwolnieniem z opodatkowania.
Katalog takich zwolnień reguluje przede wszystkim art. 21 ustawy o PIT. Wymienia on wprawdzie różne rodzaje stypendiów, jednak brak tu wyraźnej podstawy do zwolnienia świadczeń wypłacanych w związku z praktyczną nauką zawodu przez podopiecznych schronisk dla nieletnich czy domów poprawczych. Obowiązujące zwolnienia odnoszą się do stypendiów naukowych lub socjalnych, wynikających z przepisów regulujących system oświaty czy szkolnictwo wyższe, albo przyznawanych przez wyszczególnione w ustawie podmioty, tj. organy gminy oraz organizacje prowadzące działalność pożytku publicznego, np. samorządy, fundacje. Natomiast w związku z uregulowaniem stypendiów dla wychowanków domów poprawczych i schronisk dla nieletnich nowe zwolnienia podatkowe nie były wprowadzane. W konsekwencji stypendia otrzymywane na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich podlegają opodatkowaniu PIT na ogólnych zasadach, według skali podatkowej.
Jednak w praktyce obowiązek zapłaty podatku nie powinien wystąpić z uwagi na wysokość takiego świadczenia. Wyjaśnijmy, że miesięczną wysokość takiego stypendium ustala się jako 1 proc. kwoty bazowej (chodzi o kwotę bazową dla sądowych kuratorów zawodowych, której wysokość określa ustawa budżetowa na dany rok). W 2011 roku wynosi ona 1873,84 zł, co oznacza że wysokość stypendium za miesiąc praktyk może wynieść 18,74 zł. Wyższe o połowę stypendium, tj. w kwocie 28,11 zł, może otrzymać wychowanek, który poprawi wyniki w nauce. Zatem w skali roku przychód małoletniego z tego tytułu wyniesie maksymalnie 337,32 zł, natomiast roczny dochód niepowodujący obowiązku zapłaty podatku w 2011 r. to 3 091 zł. Jednak dochód małoletniego z jego własnej pracy, podlegający opodatkowaniu, trzeba wykazać w zeznaniu rocznym składanym na jego imię i nazwisko, nawet jeśli nie przekracza on kwoty 3091 r. Nie można także wykluczyć, że małoletni uzyska również inne dochody opodatkowane według skali, które trzeba będzie doliczyć do świadczenia otrzymanego w związku z odbytą praktyką.
Podstawa prawna
Par. 2 – par. 5 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 27 kwietnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu określania wysokości stypendium dla nieletnich odbywających praktyczną naukę zawodu w formie praktyk zawodowych w warsztatach szkolnych prowadzonych przez szkołę lub zespół szkół, działających przy zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich (Dz.U. nr 99, poz. 576).
Reklama
Art. 95da ust. 4 ustawy z 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 33, poz. 178).
