Kilka miesięcy temu dostałem rozwód. Sąd pozwolił mi na odwiedzanie naszego syna dwa razy w tygodniu – w środy i soboty. Niestety moja była żona zabrania mu kontaktowania się ze mną, nie wpuszcza mnie do mieszkania, zmieniła też numery telefonów.
– Co mogę zrobić w takiej sytuacji – pyta pan Przemysław z Rudy Śląskiej.
Jeszcze do niedawna polskie ustawodawstwo nie przewidywało skutecznych rozwiązań mających na celu umożliwienie rodzicom kontaktów w sposób określony np. w wyroku orzekającym rozwód. 13 sierpnia do kodeksu postępowania cywilnego dodane zostały jednak rozwiązania, które pozwalają na skuteczne egzekwowanie prawa rodziców do kontaktów z dzieckiem.

Sądowy nakaz

Reklama
W procedurze cywilnej pojawiły się przepisy dotyczące wykonywania kontaktów z dzieckiem. Przewidują one, że jeżeli osoba opiekująca się dzieckiem nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody sądowej (ewentualnie mediacyjnej) w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, poszkodowany takim działaniem rodzic może podjąć konkretne kroki. Na jego wniosek sąd opiekuńczy zagrozi najpierw osobie utrudniającej kontakty z dzieckiem, że nakaże jej zapłatę na rzecz osoby uprawnionej oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku.
Reklama
Wysokość takiej kary jest uzależniona w każdym przypadku od sytuacji majątkowej osoby utrudniającej kontakt. Taka sama zasada obowiązuje w stosunku do rodzica, który narusza obowiązki w przedmiocie kontaktów z dzieckiem na rzecz osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje.
Jeżeli sądowe ostrzeżenie o nakazie zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej za łamanie wcześniej dokonanych ustaleń nie poskutkuje i osoba nie wypełnia nadal swego obowiązku, sąd opiekuńczy musi nakazać jej zapłatę należnej sumy pieniężnej. Jej wysokość jest ustalana stosownie do liczby naruszeń. Sąd może w wyjątkowych wypadkach zmienić wysokość sumy pieniężnej, gdy w tym czasie zmieni się sytuacja majątkowa ukaranego. Na takie postanowienie sądu przysługuje także zażalenie.

Egzekucja komornicza

Prawomocne postanowienie sądu, w którym nakazano zapłatę należnej sumy pieniężnej, jest od razu tytułem wykonawczym. Nie trzeba mu więc nadawać klauzuli wykonalności. Oznacza to, że wszelkie urzędy lub osoby, których będzie dotyczyć takie postanowienie, zobowiązane są podporządkować mu się i udzielić pomocy przy jego realizacji.
Taka klauzula wykonalności będzie równoznaczna z zezwoleniem na przeprowadzenie egzekucji i daje podstawę do prowadzenia egzekucji z całego majątku dłużnika. Rodzic uprawniony do kontaktu z dzieckiem, który chce wszcząć egzekucję komorniczą, musi przedłożyć komornikowi wniosek egzekucyjny wraz z postanowieniem sądu opiekuńczego.
Nowe przepisy regulują również sytuację osoby, która na skutek niewywiązywania się z orzeczeń sądowych przez byłego małżonka albo innego opiekuna dziecka poniosła szkody.
Jeżeli do kontaktu nie dojdzie wskutek niewykonania lub niewłaściwego wykonania orzeczenia sądowego przez osobę, pod której pieczą dziecko pozostaje, sąd opiekuńczy ma obowiązek przyznać od tej osoby zwrot jego uzasadnionych wydatków. Chodzi o wydatki poniesione w związku z przygotowaniem kontaktu, w tym koszty podróży i pobytu dziecka, a także osoby towarzyszącej dziecku i koszty powrotu do miejsca stałego pobytu.
Ważne!
Do wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie utrudniania kontaktów z dzieckiem należy dołączyć odpis wyroku albo ugody, w której zostały podane formy i zakres wspólnego spędzania czasu
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 1 – 4 ustawy z 26 maja 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 144, poz. 854).