Jednym z podstawowych warunków, jakie mają zapewnić bezpieczeństwo w szkole, jest niedopuszczalność prowadzenia jakichkolwiek zajęć bez nadzoru upoważnionej do tego osoby, spędzanie przez uczniów przerw w zajęciach pod nadzorem nauczyciela.
Tryb postępowania
Jeżeli jednak w szkole zdarzy się wypadek, to należy przeprowadzić właściwe postępowanie. Pracownik szkoły lub placówki, który powziął wiadomość o wypadku, powinien niezwłocznie zapewnić poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając poszkodowanemu pierwszej pomocy. Dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik szkoły lub placówki ma obowiązek niezwłocznie powiadomić o każdym wypadku rodziców (opiekunów) poszkodowanego, pracownika służby bezpieczeństwa i higieny pracy, społecznego inspektora pracy, organ prowadzący szkołę lub placówkę, radę rodziców. Ponadto o wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym należy zawiadomić niezwłocznie prokuratora i kuratora oświaty. Natomiast o wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, trzeba powiadomić państwowego inspektora sanitarnego.
Dyrektor do czasu rozpoczęcia pracy przez zespół powypadkowy ma zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie osób niepowołanych. Jeśli nie może wykonać tych czynności, to wykonuje je upoważniony przez niego pracownik szkoły lub placówki.
Reklama
Zespół powypadkowy
Reklama
Specjalnie powołany zespół przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza dokumentację powypadkową, w tym protokół powypadkowy. Członków zespołu powypadkowego powołuje dyrektor. W jego skład wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy. Jeśli z jakichkolwiek powodów nie jest możliwy udział w pracach zespołu jednej z tych osób, to dyrektor powołuje w jej miejsce innego pracownika szkoły lub placówki przeszkolonego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jeśli w składzie zespołu nie mogą uczestniczyć ani pracownik służby bhp, ani społeczny inspektor pracy, w skład zespołu wchodzi dyrektor oraz pracownik szkoły lub placówki przeszkolony w zakresie bhp. W skład zespołu może wchodzić przedstawiciel organu prowadzącego, kuratora oświaty lub rady rodziców.
Przewodniczącym zespołu jest pracownik służby bhp, a jeżeli nie ma go w składzie zespołu – społeczny inspektor pracy. Dyrektor wyznacza przewodniczącego zespołu spośród pracowników szkoły lub placówki, jeżeli w zespole nie uczestniczy ani pracownik służby bhp, ani społeczny inspektor pracy. Jeżeli w zespole nie uczestniczy ani pracownik służby bhp, ani społeczny inspektor pracy, przewodniczącego zespołu spośród pracowników szkoły lub placówki wyznacza dyrektor. W sprawach spornych rozstrzygające jest stanowisko przewodniczącego zespołu. Członek zespołu, który nie zgadza się ze stanowiskiem przewodniczącego, może złożyć zdanie odrębne, które odnotowuje się w protokole powypadkowym.
Dokumentacja
Przewodniczący zespołu poucza poszkodowanego lub reprezentujące go osoby o przysługujących im prawach w toku postępowania powypadkowego.
Postępowanie powypadkowe i sporządzenie dokumentacji powypadkowej, w tym protokołu powypadkowego, należy do obowiązków zespołu. Protokół podpisują członkowie zespołu oraz dyrektor.
Z treścią protokołu powypadkowego i innymi materiałami postępowania powypadkowego zaznajamia się: poszkodowanego pełnoletniego, a także jego rodziców (opiekunów).
Jeżeli poszkodowany pełnoletni zmarł lub nie pozwala mu na to stan zdrowia, z materiałami postępowania powypadkowego zaznajamia się jego rodziców (opiekunów).
Protokół powypadkowy doręcza się osobom uprawnionym do zaznajomienia się z materiałami postępowania powypadkowego. Jeden egzemplarz protokołu powypadkowego pozostaje w szkole lub placówce.
Na wniosek organu prowadzącego kuratorowi oświaty doręcza się protokół powypadkowy.
Protokół powypadkowy podpisują członkowie zespołu oraz dyrektor.
W ciągu 7 dni od dnia doręczenia protokołu powypadkowego można złożyć zastrzeżenia do ustaleń protokołu. Zastrzeżenia składa się ustnie do protokołu powypadkowego lub na piśmie przewodniczącemu zespołu. Rozpatruje je organ prowadzący. Mogą one dotyczyć w szczególności:
● niewykorzystania wszystkich środków dowodowych niezbędnych do ustalenia stanu faktycznego,
● sprzeczności istotnych ustaleń protokołu z zebranym materiałem dowodowym.
Po rozpatrzeniu zastrzeżeń organ prowadzący szkołę lub placówkę może zlecić dotychczasowemu zespołowi wyjaśnienie ustaleń protokołu lub przeprowadzenie określonych czynności dowodowych. Może także powołać nowy zespół celem ponownego przeprowadzenia postępowania powypadkowego.
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu dotyczących bhp w szkołach stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
Rejestr wypadków
Dyrektor ma obowiązek prowadzenia rejestru wypadków. Wzór rejestru wypadków określono w załączniku nr 2 do rozporządzenia w sprawie bhp w szkołach. Dyrektor omawia z pracownikami szkoły lub placówki okoliczności i przyczyny wypadków oraz ustala środki niezbędne do zapobieżenia im.
Przykład
Obowiązek należytego nadzoru
Po zakończeniu zajęć szkolnych uczeń miał wypadek na boisku. Obowiązek należytego nadzoru obciąża szkołę także wtedy, gdy nie ma zlecenia żadnych zajęć dodatkowych, ale szkoła jest czynna (odbywają się lekcje w innych klasach) i w tym czasie młodzież ma możność przebywania na szkolnym boisku, a zatem na terenie szkoły. Brak możliwości należytego zorganizowania nadzoru powinien znaleźć wyraz w innych właściwych – pod kątem bezpieczeństwa młodzieży – rozwiązaniach organizacyjnych, jak np. w zamknięciu dostępu na boisko. Potwierdza to wyrok SN z 10 września 1971 r., sygn. akt I CR 260/71.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 69 z późn. zm.).