Najczęściej zapalenie zatok towarzyszy infekcjom gardła i nosa. Przyczyną zakażenia z reguły są bakterie lub wirusy (wtedy zapalenie ma łagodniejszy przebieg). Zapalenia zatok bywają też spowodowane zaburzeniami drożności, alergiami lub grzybicami. Sprzyja im też palenie tytoniu. Zwężenia ujść zatok mogą mieć także podłoże anatomiczne, takie jak skrzywienie przegrody nosowej. U maluchów zdarza się, że problemy z zatokami są spowodowane także powiększonymi migdałkami.

Reklama

Czy to bolą zatoki

Objawy ostrego zapalenia zatok przynosowych to przede wszystkim zatkany nos, gęsty katar, upośledzenie lub utrata węchu i bóle głowy (szczególnie przy nachylaniu się i wysiłku fizycznym). Często pobolewają nas też zęby, mamy lekką gorączkę, złe samopoczucie i poczucie osłabienia.

Nie warto bagatelizować takich objawów. Nieleczone zapalenie może bowiem przejść w stan przewlekły, a powikłania ze względu na bliskość jamy czaszki i opon mózgu bywają bardzo groźne. Może to być zapalenie opon mózgowych czy ropienie, np. podokostnowy oczodołu.

Reklama

Objawy przewlekłego zapalenia zatok są podobne do ostrego zapalenia, choć nie tak nasilone. Zazwyczaj nie mamy gorączki, a najbardziej dokuczają nam bóle.

Dobre leczenie to podstawa

W leczeniu zapalenia zatok stosowane są środki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz udrożniające nos. Najważniejsze jest opanowanie zakażenia i zmniejszenie obrzęku błon śluzowych. Jeżeli infekcja ma podłoże bakteryjne, lekarz może zaordynować nam antybiotyki. W przewlekłych stanach zapalnych stosuje się czasami punkcje (czyli czyszczenie jam zatok za pomocą cienkiej, długiej igły i soli fizjologicznej) oraz zabiegi chirurgiczne.

Reklama

Sposoby badania

- Laryngolog może stwierdzić, czy mamy chore zatoki (aby się do niego dostać będzie nam potrzebne skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu). Badanie polega na przeprowadzeniu wywiadu chorobowego i obejrzeniu wnętrza jamy ostnej, nosa i gardła za pomocą wziernika.

- Do dokładniejszych analiz lekarz może użyć aparatu rentgenowskiego, endoskopu czy tomografu. Do najbardziej zaawansowanych technik badania zatok należą rezonans magnetyczny (rzadko wykonywany) i termowizja. W tym ostatnim badaniu ocenia się różnice temperatur w obrębie czaszki. Stany zapalne toczące się w zatokach będą dobrze widoczne, ponieważ wskazywać na nie będzie podwyższona temperatura.

Co robić, by nie zachorować

- Dbaj o drożność nosa - regularnie go przedmuchuj.

- Czujesz, że zbliża się katar? Zastosuj środki zmniejszające opuchliznę błon śluzowych nosa (czyli kropelki lub tabletki, ale nie dłużej niż przez trzy dni!).

- Postaraj się nawilżać powietrze w którym przebywasz (choćby kładąc wilgotne ręczniki na kaloryferach)

- Rzuć palenie!

Więcej informacji o bólach zatok, sposobach leczenia i zapobiegania zapaleniom znajdziesz w Internecie na stronie ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej "Zdrowe Zatoki" - www.zdrowezatoki.pl

Nasze zatoki - jak są zbudowane i w którym miejscu może się toczyć proces zapalny

Zatoki to jamy powietrzne zlokalizowane w obrębie czaszki. Ponieważ są częściowo połączone z jamą nosową, ich główną funkcją jest rezonacja głosu. Takie połączenie z jamą nosową jest też niezbędne, by powietrze i śluz mogły się swobodnie przemieszczać.

Błona śluzowa zatok, podobnie jak błona nosa, pokryta jest rzęskami. Wytwarzana wydzielina jest przesuwana właśnie dzięki ruchowi rzęsek. Jeśli na skutek na przykład infekcji błona śluzowa obrzęknie, zatoka się blokuje. Zalegająca wydzielina powoduje ból i ucisk.

Do przestrzeni zatok szczękowych wchodzą także korzenie ostatnich zębów trzonowych, dlatego często stany zapalne tych zębów powodują zapalenie zatok.

1. Zatoki czołowe

- z badań lekarzy wynika, że to one dokuczają nam najczęściej, a ich bóle mylimy z migrenami.

2. Zatoki sitowe

- są położone za nosem, między oczami, ich stan zapalny czasem powoduje obrzęk powiek.

3. Zatoki szczękowe

- największe z zatok. Bywają atakowane przez zapalenia pochodzące od chorych

zębów.

4. Zatoka klinowa

- schowana za nosem, przy podstawie czaszki. To jej infekcje grożą m.in. zapaleniem opon mózgowych.

Jeżeli cieknie Ci z nosa, używaj kropelek albo łykaj specjalne tabletki na katar. Nie stosuj ich jednak dłużej niż trzy dni!