Czym jest gluten?

Z encyklopedycznej definicji wynika, że jest to mieszanina białek roślinnych, gluteniny oraz gliadyny, występującej w ziarnach wybranych zbóż, np. pszenicy, żyta i jęczmienia. To właśnie dzięki tym składnikom ciasta chlebowe i cukiernicze doskonale wiążą i wyrastają.

Reklama

Kto nie powinien spożywać produktów zawierających gluten?

Są dwie grupy osób, które nie powinny jeść produktów z zawartością glutenu. Pierwsza z nich, to osoby z nietolerancją glutenu.

Objawy nietolerancji mogą być następujące:

Reklama

• problemy z trawieniem

• rogowacenie mieszkowe skóry (tzw. gęsia skórka na łokciach)

• uczucie zmęczenia po spożyciu posiłku zawierającego gluten (np. chleb, bułki, makaron, pierogi, naleśniki, pizza itp.)

• zawroty głowy

• problemy z równowagą

• brak równowagi hormonalnej

• niewyjaśniona niepłodność

• migrena

• bóle głowy

• przewlekłe uczucie zmęczenia

• problemy ze stawami

Reklama

• problemy na tle psychicznym (depresja, lęki itp.)

Jak widać, reakcji niepożądanych jest cały szereg, ale u każdego nietolerancja może objawiać się inaczej - czasami może wystąpić jeden objaw o wyjątkowym natężeniu lub kilka. W takim wypadku warto zastosować próbę prowokacyjną. Polega ona na całkowitym odstawieniu produktów zawierających gluten najlepiej na pełne 60 dni, a następnie celowym zjedzeniu produktów bogatych w ten składnik. Jeśli faktycznie borykamy się z nietolerancją glutenu, nasz organizm z pewnością nas o tym poinformuje.

Drugą grupą są osoby z celiakią, czyli chorobą dolnego układu pokarmowego, zwanej chorobą trzewną. Działający toksycznie gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, maleńkich wypustek błony śluzowej, które zwiększają jego powierzchnię i odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie toksycznego działania glutenu wchłanianie pokarmu jest niepełne, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Niestety przy takiej przypadłości jedyną metodą leczenia jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.

Czy osoba tolerująca gluten powinna go unikać?

Istnieje szeroko pojęte stwierdzenie, że gluten jest niepożądanym składnikiem w naszej diecie, którego autorami są fanatycy kuchni roślinnej, wegańskiej, bezlaktozowej i oczywiście bezglutenowej. Niektórzy dietetycy zalecają odstawienie glutenu w przypadku chęci zrzucenia dodatkowych kilogramów.

- Nie mam nic przeciwko weganom, ani dietetykom, ale mam wrażenie, że ludziom zdarza się popełniać o wiele większe grzeszki dietetyczne, niż spożywanie glutenu. Postrzegam całą tę sytuację, jako kolejny trend żywieniowy, który zapewne lada chwila przeminie. Tak samo przeminęła era makaronów, pizzy, gyrosa, czy nawet sushi, którego popularność przerodziła się w lekki snobizm. Obiektywnie patrzę na całość kultury jedzenia, która falami zalewa nas coraz to nowszymi wariantami. Reasumując, jeśli nie musimy, bo nie mamy choroby trzewnej, nie mamy również alergii i dobrze się czujemy po zjedzeniu białej mąki, nie rezygnujmy z niej dla tzw. mody, bo nie ma nic gorszego niż wyzbywanie się wartościowych składników odżywczych, w tym przypadku białka roślinnego w imię chwilowo panujących trendów – mówi Justyna Pląskowska.