Kiedy się zbliża choroba, organizm uruchamia system alarmowy. Może nim być gorączka, ale też nadmierne pragnienie czy niewielkie krwawienie. Nie zawsze trzeba od razu pędzić do lekarza. Jednak są objawy, których pod żadnym pozorem nie wolno lekceważyć, bo mogą zdradzać początek poważnej choroby, nawet nowotworu.

1. Oczy


Sygnały ostrzegawcze:
Żółte białka, sińce pod oczami, małe krostki na górnych powiekach, blade dolne powieki.

Przyczyna:
Zażółcenie białek oczu świadczy o problemach z wątrobą albo o kamieniach żółciowych. Małe, płaskie krostki na górnych powiekach pojawiają się przy podwyższonym poziomie cholesterolu. Jego nadmiar powoduje choroby serca. Sińce pod oczami mogą być wrodzoną cechą urody, ale często są oznaką przemęczenia lub obecności pasożytów w przewodzie pokarmowym. Obejrzyj dokładnie dolną powiekę. Jeśli po jej odwinięciu zauważysz, że jest blada, koniecznie zrób badanie krwi. Może się okazać, że masz za mało żelaza, co świadczy o anemii.

2. Język

Sygnały ostrzegawcze:
Ciemnoczerwony albo z białym nalotem i chropowaty.

Przyczyna
: Ciemnoczerwony język może świadczyć o infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Szarobiały nalot pojawia się często u osób palących papierosy, ale także po kuracji niektórymi lekami, zwłaszcza antybiotykami, i może być objawem grzybicy. Wskazane jest wtedy płukanie jamy ustnej płynem przeciwgrzybiczym. Pamiętaj, że na języku, podobnie jak na zębach gromadzą się bakterie odpowiedzialne za nieświeży oddech. Dlatego podczas mycia zębów nie zapominaj o czyszczeniu języka. Z jego wyglądu można wiele wyczytać, toteż dobry lekarz zaczyna badanie od polecenia: proszę pokazać język. O zdrowiu świadczy język gładki, różowy i bez nalotu.

3. Zęby

Sygnały ostrzegawcze
: Przebarwienia, opuchnięte, krwawiące dziąsła.

Przyczyna:
Żółte i brunatne plamy mogą być efektem palenia papierosów lub nadużywania kawy i herbaty. Na zębach tworzy się kamień, który może prowadzić do uszkodzenia dziąseł i sprzyja próchnicy. Używaj pasty do zębów usuwającej osad. Zgłaszaj się też co pół roku do dentysty na zabieg usunięcia kamienia. Krwawiące dziąsła mogą świadczyć o niedoborze witaminy C i osłabieniu odporności, ale także o pocztkach parodontozy. To poważna choroba, która grozi rozchwianiem i utratą nawet zdrowych zębów.

4. Usta


Sygnał ostrzegawczy:
Suchość w ustach, nieustanne pragnienie, którego nie można ugasić przez cały dzień.

Przyczyna:
Silne pragnienie połączone z częstym siusianiem to nie wina gorąca czy nadmiernie słonych potraw. Mogą to być objawy cukrzycy. Osobom cierpiącym na tę chorobę brakuje insuliny, hormonu trzustki biorącego udział w przemianie węglowodanów. Jego niedobór powoduje zaburzenia w metabolizmie cukrów i podwyższenie poziomu glukozy we krwi. Ciało jest odwodnione, dlatego chce się pić. Niedobór insuliny uzupełnia się, podając ten hormon w postaci leku. Nieleczona cukrzyca grozi ciężkimi powikłaniami. Niszczy nerki i układ nerwowy, przyspiesza rozwój miażdżycy. Można stracić wzrok (tzw. retinopatia cukrzycowa). Chorym z nieleczoną cukrzycą drętwieją nieraz ręce, nogi. Najgorsze jednak, że cukrzyca przez wiele lat rozwija się niepostrzeżenie, bez żadnych objawów. Wykryć ją można przez kontrolowanie poziomu cukru we krwi. Jeśli nigdy nie miałaś tego badania, zrób je jak najszybciej i powtarzaj co trzy lata. Prawidłowy wynik to poziom cukru nie przekraczający 126 mg%.

5. Gardło

Sygnały ostrzegawcze:
Chrypka trwająca dłużej niż dwa tygodnie, przewlekły kaszel, uczucie dławienia i ból gardła, trudności w przełykaniu, zgaga ( pieczenie w przełyku, palenie, uczucie kwasu), zwracanie kwaśnej treści żołądkowej do przełyku.

Przyczyna:
Jeśli chrypka utrzymuje się ponad dwa tygodnie, oznacza to, że jej przyczyną nie jest zwykła infekcja, ale przewlekłe zapalenie krtani lub inne poważne schorzenie. Chrypce towarzyszy nieraz suchy kaszel, drapanie. Te objawy mają najczęściej palaczki. Także osoby pracujące głosem, np. nauczyciele, lektorzy, spikerzy. Chrypka to powód, aby rzucić palenie, oszczędzać głos i iść do laryngologa. Taka wizyta jest konieczna, bo może się okazać, że na strunach powstały guzki głosowe albo polipy. W około 10 proc. przypadków przewlekła chrypka jest jednym z objawów choroby refluksowej przełyku. Jeszcze do niedawna lekarze nie potrafili trafnie jej diagnozować. Dziś wiadomo, że takie objawy jak zgaga, zwracanie treści pokarmowej o kwaśnym odczynie, uczucie dławienia, bóle gardła i w okolicy zamostkowej, a także chrypka świadczą o refluksie przełyku. Nie jest to choroba nowa, ale dzięki nowoczesnej diagnostyce poprawiły się możliwości jej wykrywania. Refluks przełykowy rozpoznaje się u 5-50 proc. ludzi w krajach wysoko rozwiniętych, dlatego nazywa się go chorobą XXI wieku. Zaniechanie leczenia może być przyczyną uszkodzenia szkliwa zębów, astmy oskrzelowej, a nawet prowadzi do raka krtani.

6. Tarczyca


Sygnały ostrzegawcze:
Nagły spadek wagi lub przeciwnie bardzo szybkie tycie. Ciągłe podenerwowanie, rozdrażnienie albo niczym nieuzasadnione zmęczenie, senność.

Przyczyna:
Za chudnięcie, otyłość i różne nastroje może być odpowiedzialna tarczyca. Ten gruczoł wydziela hormony, które regulują przemianę materii. Jeśli tarczyca produkuje za mało hormonów, chorujesz na niedoczynność. Jesteś wtedy apatyczna, bez przerwy zmęczona i zaczynasz tyć. Jeśli hormonów tarczycy jest za dużo, cierpisz na nadczynność. To dlatego ciągle czujesz się spięta, rozdrażniona, zdenerwowana. W dodatku chudniesz, bo masz przyspieszony metabolizm. Osoba z nadczynnością zachowuje się, jakby miała nerwicę: nie może spać ani pracować, poci się, drżą jej ręce. Jeśli więc jesz tyle samo co zwykle i nie wiadomo dlaczego chudniesz albo tyjesz. Ponadto bez wyraźnego powodu masz zły humor, sprawdź, czy to nie wina tarczycy. Zrób kontrolne badanie, zanim dojdzie do powiększenia gruczołu i powstania wola. Rozrośnięta tarczyca nie tylko szpeci, ale też niebezpiecznie uciska przełyk i tchawicę, utrudniając przełykanie i oddychanie. Badanie polega na pobraniu krwi i sprawdzeniu poziomu hormonów TSH i fT4. Niski poziom TSH i podwyższony fT4 świadczą o nadczynności tarczycy, wysokie stężenie TSH i niskie ft4 o jej niedoczynności.

7. Serce


Sygnały ostrzegawcze
: Duszność, ucisk w klatce piersiowej, silny ból za mostkiem.

Przyczyna:
Nie tylko mężczyzn, ale również coraz częściej kobiety dotyka choroba wieńcowa, która prowadzi do uszkodzenia serca. Dlatego powinnaś skontrolować poziom dobrego (HDL) i złego cholesterolu cholesterolu (LDL) we krwi oraz trójglicerydów. Ich podwyższone stężenie, tak samo jak i nadmiar złego cholesterolu sprzyja miażdżycy i chorobie wieńcowej. Kobietom również grozi zawał. A w dodatku trudniej go rozpoznać niż mżczyzn. Zawał u kobiet objawia się nie tylko uciskiem w klatce piersiowej, ale również uczuciem duszności, mdłościami, bólami pleców, mrowieniem rąk, a nawet żuchwy. Takich objawów nie bagatelizuj. Zawał polega na gwałtownym zaczopowaniu którejś z tętnic doprowadzających krew do serca. Serce odcięte od dopływu krwi obumiera. Powstaje tak zwana martwica. Po pewnym czasie jej obszar może się
powiększać. Dlatego nie można liczyć na to, że ból sam ustąpi, tylko trzeba wezwać pogotowie. Jeśli od zawału minie sześć godzin, rzadko kiedy skutkują leki, a po upływie dwunastu godzin rozpuszczenie skrzepu jest niemożliwe.

8. Piersi

Sygnał ostrzegawczy
: Wyczuwalne palcami zgrubienie w piersi.

Przyczyna
: W piersiach mogą tworzyć się niegroźne torbiele i włókniaki, ale też złośliwe guzki. Dlatego od 20. roku życia co miesiąc, tydzień po menstruacji, badaj sobie sama piersi. Przy każdej wizycie domagaj się też, by zbadał je ginekolog. Do 35. roku życia powinnaś raz w roku robić USG piersi. Po ukończeniu 35 lat co dwa lata rób mammografię. Jeśli Twoja mama lub babcia chorowały na raka piersi lub jajnika, pierwsze USG powinnaś zrobić w wieku 20 lat, a potem regularnie co pół roku. Możesz też wykonać badanie genetyczne, by sprawdzić, czy nie masz uszkodzonych genów BRCA1 i BRCA2. Istnieje wtedy większe ryzyko zachorowania na raka piersi. Większość guzków i stwardnień to niegroźne torbiele, włókniaki i gruczolaki. Jednak co piąty guzek jest nowotworem złośliwym. Jeśli wyczułaś coś niepokojącego w piersi, nie udawaj, że nic się nie dzieje, ale koniecznie idź do lekarza. Zbada Ci on piersi, zaleci USG lub mammografię. Jeśli okaże się, że nie ma powodu do niepokoju, odetchniesz z ulgą. Ale może być i tak, że do postawienia diagnozy konieczne będzie wykonanie biopsji (nakłucie guzka i pobranie tkanki do badania), która ostatecznie potwierdzi lub wykluczy nowotwór. Jeśli wynik będzie niekorzystny, trzeba poddać się operacji. Mały guzek można wyciąć, oszczędzając pierś. Jednak gdy guzek już bardzo urósł, konieczna jest mastektomia, czyli usunięcie piersi. Ale dzisiaj możliwa jest też niemal natychmiastowa jej rekonstrukcja.

9. Żołądek

Sygnały ostrzegawcze
: Bóle, zgaga, uczucie przepełnienia.

Przyczyna:
W żołądku może się tworzyć wrzód. Głównym winowajcą jest Helicobakter pylori. Prawie 70 proc. chorych na wrzody żołądka i aż 95 proc. chorych na wrzody dwunastnicy jest zakażonych tą bakterią. Jeżeli często dokuczają Ci bóle brzucha, a w Twojej rodzinie zdarzały się przypadki zachorowań na raka żołądka, sprawdź, czy nie jesteś zakażona Helicobacter pylori. Wystarczy zrobić w laboratorium badanie krwi na obecność tej bakterii albo kupić w aptece test i samodzielnie wykonać go w domu. Lekarz może Ci też zalecić gastroskopię. Nie bój się tego badania. Wprawdzie nie jest zbyt przyjemne, ale trwa tylko kilka minut i pozwala na postawienie wiarygodnej diagnozy.

10. Jelita


Sygnał ostrzegawczy:
Skurcze i silne bóle brzucha, świeża krew w stolcu.

Przyczyna:
Jeśli skurcze dopadają Cię od razu, gdy tylko coś zjesz, to prawdopodobnie masz nadwarażliwe jelita. Z tego powodu może dochodzić do wzdęcia brzucha, zaparć i biegunek. Nie jest to poważna choroba, ale potrafi utrudniać życie. Wszystkiemu winien stres. Dlatego dbaj o relaks i nigdy nie jedz w pośpiechu i zdenerwowaniu. Poważnym powodem do niepokoju mogą być natomiast krwawienia. Ich przyczyną są stany zapalne jelita grubego lub hemoroidy. Ale krew w stolcu jest też często pierwszym objawem raka jelita grubego. Wiele osób odkłada wizytę u lekarza, bo wstydzi się badania odbytu. Tymczasem lekarze tylko samym palcem wykrywają aż 60 proc. guzów odbytnicy. Jeśli badanie palpacyjne niczego nie wykaże, może być wskazana kolonoskopia, umożliwiająca obejrzenie jelita przez wziernik. Kolonskopowo, bez konieczności cięcia brzucha, można usunąć polipy i gruczolaki, z których w przyszłości mógłby się rozwinąć złośliwy nowotwór. Im wcześniej wykryje się raka jelita, tym łatwiej go wyleczyć. Operacja jest nieunikniona.

11. Macica


Sygnały ostrzegawcze
: Brak miesiączki, choć kobieta nie jest w ciąży, a na przekwitanie jeszcze za wcześnie. Upławy, plamienie, niewielkie krwawienie w trakcie cyklu, między kolejnymi miesiączkami.

Przyczyna:
Zatrzymanie miesiączki może być objawem poważnych zaburzeń hormonalnych. Na przykład przysadka mózgowa produkuje za dużo protaktyny albo występują problemy w wytwarzaniu hormonów sterujących pracą jajników. Takie zaburzenia zagrażają niepłodnością. Szansą na urodzenie dziecka jest długotrwała kuracji hormonalna.

Zanik miesiączki zdarza się też kobietom, które nadmiernie się odchudzają. Tkanka tłuszczowa jest niezbędna do syntezy hormonów płciowych. Jeśli na skutek odchudzania zaczyna jej brakować, jajniki nie wytwarzają estrogenów. Zamiast nich produkują związki, które zaburzają całą gospodarkę hormonalną organizmu. Zatrzymanie miesiączki to jeden z wielu objawów anoreksji. Powodem ustania miesiączek może być także stres. Wiele kobiet przestaje miesiączkować po silnych przeżyciach. Obfite upławy świadczą o stanach zapalnych i nadżerkach szyjki macicy. Plamienie oznacza niedobór hormonów kobiecych: estrogenów lub progesteronu. Te zaburzenia grożą niepłodnością, dlatego trzeba je leczyć. Ale najpoważniejszą przyczyną plamienia może być nowotwór trzonu lub szyjki macicy. Prawie zawsze konieczna jest wtedy operacja usunięcia narządu rodnego. Jeśli więc w trakcie cyklu niespodziewanie pojawi się krew, powinnaś jak najszybciej wybrać się do ginekologa. Jednak przede wszystkim pamiętaj o regularnej cytologii. To badanie powinna zrobić każda kobieta, która rozpoczęła współżycie płciowe. Cytologię wystarczy robić raz na trzy lata, chyba że ginekolog zaleci częściej. To badanie pozwala na wczesne wykrycie stanów przedrakowych szyjki macicy. Za powstawanie tego raka obwinia się wirus brodawczaka ludzkiego - HPV. Naukowcy opracowali już szczepionkę chroniącą przed zakażeniem. To dobra ochrona przed HPV dla kobiet w każdym wieku, jeżeli wcześniej nie zostały zakażone. Szczepienie zaleca się zwłaszcza kobietom w wieku 25-30 lat, choć prawdopodobnie u wielu z nich już wcześniej doszło zakażenia. Szczepionka ich nie wyleczy, ale pobudzi organizm do wytwarzania przeciwciał, które utrudnią mnożenie się wirusa. Uważa się, że takim szczepieniem powinny być objęte dziewczęta jeszcze przed inicjacją seksualną, a więc 12-13-letnie.

12. Pęcherz

Sygnały ostrzegawcze
: Bóle w podbrzuszu, potrzeba częstego oddawania moczu po kropelce i pieczenie w czasie siusiania.

Przyczyna
: Kobiety częściej niż mężczyźni narażone są na infekcje dróg moczowych. To dlatego, że ich cewka znajduje się bardzo blisko pochwy i odbytu, co sprzyja przedostawaniu się bakterii. Najczęstszą przyczyną zapalenia pęcherza jest zakażenie Escherichią coli. Normalnie bakteria ta żyje w naszym przewodzie pokarmowym, nie robiąc nam szkody. Niebezpieczna staje się wtedy, gdy przedostanie się do układu moczowego. Zapalenie cewki moczowej często jest nazywane chorobą miesiąca miodowego. Sprzyjają mu mikrourazy cewki, do których dochodzi podczas stosunków płciowych. Zaniedbanie leczenia pęcherza może doprowadzić do groźnej choroby odmiedniczkowego zapalenia nerek. Jeśli często dokuczają Ci infekcje dróg moczowych, zgłoś się do lekarza.

13. Jajniki


Sygnały ostrzegawcze
: Ból w podbrzuszu, ucisk, rozpieranie w jamie brzusznej.

Przyczyna: Na jajnikach często powstają torbiele, które trzeba usunąć operacyjnie. Niebezpieczne są zwłaszcza tzw. torbiele czekoladowe, które tworzą się u kobiet cierpiących na endometriozę. Błona śluzowa macicy wszczepia się w jajnik i podczas miesiączki dochodzi do dodatkowego krwawienia. Pęknięcie takiej torbieli grozi zapaleniem jamy otrzewnej. Wszelkie zmiany w jajnikach najlepiej wykryje tzw. USG przezpochowe (wewnętrzne). Powinnaś je zrobić, jeśli masz obfite i bolesne miesiączki, a zwłaszcza gdy w Twojej rodzinie zdarzały się zachorowania na raka jajnika, piersi i jelita grubego. Badanie to pozwala lekarzowi na dokładne obejrzenie jajników i wykrycie wczesnych zmian nowotworowych w stadium, gdy chora nie odczuwa jeszcze żadnych objawów. Rak jajnika wykryty zbyt późno daje niewielkie szanse na wyleczenie.

14. Skóra

Sygnały ostrzegawcze:
Znamię na skórze powiększa się, zmienia kolor, swędzi, krwawi.

Przyczyna:
Niepozorne znamię pod wpływem intensywnego opalania na słońcu czy w solarium lub drażnienia może przekształcić się w najgroźniejszy nowotwór skóry, czerniaka. Na szczęście wcześnie wykryty daje duże szanse na wyleczenie. Ratunkiem jest chirurgiczne wycięcie czerniaka. Od kilku lat stosuje się też szczepionkę, która chroni przed przerzutem komórek nowotworowych do innych narządów. Pamiętaj, że bolesna, swędząca, krwawiąca plama na skórze, to nie tylko defekt kosmetyczny, ale poważny problem zdrowotny, który może kosztować nawet życie.




Nie lekceważ tych objawów

1. Szybkie chudnięcie

Może być też pierwszym objawem rozwijającego się nowotworu. Niekiedy jedynym. Chory jeszcze czuje się dobrze, nie jest nawet osłabiony, ale zaczyna gwałtownie chudnąć. Komórki nowotworowe mogą rozwijać się w jednym z narządów, jednak cierpi cały organizm. Chudnięcie to wystarczający powód, żeby zgłosić się do lekarza, który zleci niezbędne badania i postawi diagnozę.

2. Powiększone węzły chłonne

To niewielkie guzki wyczuwalne pod pachami, w pachwinach, na szyi. Mogą boleć i przesuwać się pod palcami, ale bywa też, że są twarde, nieruchome, niebolesne. Sygnalizują, że w jakimś narządzie rozwija się zakażenie. Układ chłonny jest wyspecjalizowany w zwalczaniu infekcji. Kiedy więc w organizmie pojawiają się bakterie czy wirusy, zaczyna on intensywniej pracować i węzły się powiększają. To zupełnie normalne przy przeziębieniu czy anginie. Jeśli jednak czujesz się dobrze, a na szyi, pod pachami czy w pachwinach wyczuwasz guzki, idź do lekarza, który znajdzie ognisko infekcji. Może być nim na przykład chory ząb. Trzeba jednak sprawdzić, czy węzły nie powiększyły się z powodu poważnej choroby, np. toksoplazmozy wywoływanej przez pierwotniaki roznoszone przez koty. Aby ją potwierdzić lub wykluczyć, trzeba zrobić badanie krwi. Toksoplazmoza jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży, grozi poronieniem. Węzły chłonne powiększają się także przy nowotworach. Niektóre z nich, np. rak piersi, atakują węzły chłonne pachowe, gdy dochodzi do przerzutów. Przy innych węzły powiększają się na początku choroby. Tak dzieje się np. w niektórych typach białaczek, które są chorobą całego układu limfatycznego. Dziś wiele postaci białaczek udaje się całkowicie wyleczyć. O powodzeniu w leczeniu białaczki może decydować wczesne rozpoznanie choroby.

































































Reklama