1. Zamelduj się tam, gdzie wybrałeś przedszkole.
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Dlatego musi zakładać i prowadzić przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych oraz inne formy wychowania przedszkolnego. Gmina musi na swoim terenie stworzyć sieć przedszkoli, tak aby rodzice lub gmina nie musieli dodatkowo zapewniać ich dowozu do przedszkola. Dyrektor przedszkola w pierwszej kolejności ma obowiązek przyjąć dzieci zameldowane na terenie gminy. Wtedy jeśli w przedszkolu brakuje miejsc, gmina powinna zapewnić dowóz do innego przedszkola. Zgodnie z art. 14a ust. 2 ustawy o systemie oświaty droga dziecka sześcioletniego z domu do najbliższego przedszkola lub oddziału przedszkolnego nie powinna przekraczać 3 km. Jeżeli odległość ta jest większa, to gmina ma obowiązek zagwarantować bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu dziecka, a jeżeli jego dowóz zapewniają sami rodzice, to gmina musi zwrócić im poniesione koszty. Ten obowiązek od 1 września 2011 r. obejmie także pięciolatków. Dla dzieci młodszych gmina nie musi organizować przejazdów.
PRZYKŁAD
Opiekun z gminy do dowozu dzieci
Reklama
Samorząd do dowozu dzieci do przedszkola musi zatrudnić wykwalifikowane osoby do opieki. Gmina będzie więc musiała określić trasy, czas i miejsca, skąd będą zabierane maluchy, zasady przyprowadzania i ich odbierania oraz reguły zachowania się w czasie jazdy. W tym celu wójt musi wydać tzw. regulamin dowożenia dzieci.
Reklama
2. Gmina musi przyjąć 5- i 6-latka.
Gmina powinna postarać się o zapewnienie miejsca dla wszystkich dzieci z jej terenu w wieku od 3 do 6 lat. Obowiązkowo muszą od września znaleźć miejsce dla dzieci 5- i 6-letnich. Rodzice sześciolatków mają wybór. Mogą zapisać je do szkoły lub pozostawić w przedszkolu. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi przedszkolnemu również są zobowiązani m.in. do zgłoszenia go do przedszkola lub oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej. Ciąży na nich też obowiązek dbania o regularne uczęszczanie dziecka na zajęcia. Niewypełnianie tego obowiązku podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. O jego niespełnieniu możemy mówić, gdy w ciągu miesiąca jest nieusprawiedliwionych 50 proc. obowiązkowych zajęć edukacyjnych w przedszkolu. Jeśli dziecko uczęszcza do przedszkola za granicą na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej lub w ramach programów edukacyjnych UE, jego rodzice powinni o tym powiadomić do 30 września dyrektora szkoły w jego miejscu zamieszkania. Na ich wniosek dyrektor publicznego przedszkola, do którego dziecko zostało przyjęte, może zezwolić, w drodze decyzji, na podleganie obowiązkowi edukacyjnemu poza przedszkolem, oddziałem lub inną formą wychowania przedszkolnego. Takie zezwolenie dyrektor wyda, jeśli odpowiedni wniosek zostanie złożony do dnia 31 maja danego roku, dołączono do niego opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej lub oświadczenie rodziców o zapewnieniu dziecku warunków umożliwiających realizację podstawy programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia.
3. Płać podatki tam, gdzie jest placówka.
Część gmin wprowadza dodatkowe kryterium przyjęć do przedszkoli. O przyjęciu może zdecydować to, czy rodzice dziecka płacą podatki w gminie, w której jest placówka. Samorządy na prowadzenie przedszkoli nie otrzymują oświatowej subwencji ogólnej. Są one finansowane z dochodów gmin, głównie z dochodów własnych oraz udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). W związku z tym gmina ma obowiązek w pierwszej kolejności zaspokoić potrzeby (tj. w zakresie miejsc edukacji przedszkolnej) swoich mieszkańców podatników. Gminy w ten sposób zaostrzają systemy rekrutacji do przedszkoli. Wymagają od obojga rodziców, by składając wniosek o przyjęcie dziecka, przedstawiali jednocześnie dokumenty RMUA czy PIT. To ma potwierdzić, że są zatrudnieni i płacą podatki w gminie, która ma zapewnić ich dzieciom opiekę.
PRZYKŁAD
Gmina nie ma zakazu żądania dokumentów
Dowolność w ustanawianiu przez gminy zasad rekrutacji do przedszkoli, długi czas oczekiwania rodziców, bezradność i brak wolnych miejsc spowodowały, że mogą one żądać od rodziców dodatkowych dokumentów. Dlatego kryteria są opracowane na podstawie przepisów ustawy o systemie oświaty i statutów poszczególnych przedszkoli. Gminy tłumaczą się też, że z wyjątkiem sześciolatków i pięciolatków zapewnienie miejsca w przedszkolu nie jest obowiązkiem samorządów.



4. Poznaj kolejność przyjmowania do przedszkola.
Rekrutacja dzieci do przedszkola odbywa się w oparciu o tzw. zasadę powszechnej dostępności. W pierwszej kolejności przyjmowane są jednak dzieci:
● w wieku 6 i 5 lat odbywające roczne przygotowanie przedszkolne,
● matek lub ojców samotnie je wychowujących,
● matek lub ojców, wobec których orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności bądź całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji,
● umieszczone w rodzinach zastępczych,
● ze wskazaniami z poradni psychologiczno-pedagogicznej,
● dzieci obojga rodziców pracujących,
● które dotychczas uczęszczały do przedszkola, a także ich rodzeństwo,
● obcokrajowców na podobnych zasadach jak wszystkie inne.
Za osobę samotnie wychowującą dziecko uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego stanu wolnego, osobę pozostającą w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu i rozwiedzioną – pod warunkiem że wychowuje dziecko wspólnie z jego rodzicem. Za taką osobę uważa się także tę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Dla dziecka samotnej matki lub ojca potwierdzeniem ich statusu jest jeden z dokumentów:
● zaświadczenie z urzędu stanu cywilnego potwierdzające aktualny stan cywilny (np. zaświadczenie o braku przypisku o zawarciu małżeństwa w odpisie aktu urodzenia rodzica, zupełny odpis aktu urodzenia dziecka, skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie) lub inne dokumenty potwierdzające stan cywilny,
● postanowienie sądu rodzinnego o pozbawieniu praw rodzicielskich lub separacji,
● zaświadczenie z zakładu karnego o odbywaniu kary pozbawienia wolności.
5. Odwołuj się, jeśli dziecko nie zostanie przyjęte.
Rodzic, którego dziecko nie dostało się do przedszkola, powinien złożyć pisemny wniosek o jego przyjęcie, powołując się na obowiązek ustawowy. Na odpowiedź dyrektor przedszkola ma 30 dni. Identyczny wniosek rodzic powinien złożyć do urzędu gminy. Jest to konieczne, na wypadek gdyby przedszkole uznało, że jest niewłaściwym adresatem. Możliwości odpowiedzi są cztery. Rodzic otrzymuję zgodę i dziecko zostaje przyjęte. Kolejna to milczenie adresata. Wtedy rodzic na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego powinien złożyć zażalenie do dyrektora przedszkola lub urzędu gminy. Można się też spodziewać odmowy – w formie decyzji administracyjnej lub innej. Wtedy rodzic ma dwie możliwości odwołania – dlatego że wciąż nie ma pewności, czy gmina lub przedszkole wybrało właściwą formę odpowiedzi. Dlatego powinien wnieść odwołanie na podstawie k.p.a. do samorządowego kolegium odwoławczego lub innego wskazanego w odpowiedzi na wniosek organu. W tym samym czasie powinien złożyć pozew do sądu z wnioskiem o nakazanie przyjęcia dziecka do wskazanego przez niego przedszkola. Uzasadnienie w obu tych pismach będzie identyczne – zapewnienie miejsc w przedszkolu jest obowiązkiem ustawowym gmin.
Ponadto jeśli dziecko nie zostanie przyjęte do przedszkola, a rodzic ponosi koszty czesnego w placówce prywatnej lub zatrudnienia opiekunki, może złożyć pozew do sądu przeciwko gminie o zapłatę odszkodowania. Za dowód mogą mu posłużyć rachunki. Taki pozew wiąże się z wpisem, który wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu. Ponadto rodzice nieprzyjętych przedszkolaków mogą skorzystać z tzw. pozwu zbiorowego. Wystarczy, że złoży go 10 rodziców, których dzieci nie dostały się do przedszkola. To korzystniejsze rozwiązanie, bo wpis wynosi wtedy 2 proc. wartości. Jeśli rodzic zakończy postępowania w polskich sądach, może też odwołać się do trybunału w Strasburgu.
6. Domagaj się przyjęcia dziecka na 5 godzin.
Samorządy mogą pobierać opłaty od rodziców za umieszczenie dziecka w przedszkolu dopiero po 5 godzinach ich pobytu w przedszkolu. W tym czasie nauczyciele powinni realizować z nimi program wychowania przedszkolnego, który uwzględnia podstawę programową. Rodzice powinni otrzymać informację, od której godziny ich dziecko będzie miało realizowaną podstawę programową. Najczęściej od godziny 7.00 do 8.00 to czas na zebranie się wszystkich dzieci w przedszkolu. Następnie od 8.00 do 13.00 jest realizowany program wychowania przedszkolnego. Tych pięć godzin zajęć jest bezpłatnych. Rodzice, jeśli chcą, aby ich dziecko pozostało dużej w przedszkolu, muszą się liczyć z dodatkowymi opłatami. Gminy, jeśli nie mają odpowiedniej liczby placówek, tworzą w szkołach podstawowych oddziały przedszkolne.
PRZYKŁAD
Zerówka w szkole to też przedszkole
Zgodnie z art. 14 ust 1 ustawy o systemie oświaty wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku 3 – 6 lat. Przepis ten wskazuje, że wychowanie przedszkolne może być realizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych. W szkole – zgodnie z par. 5 ust. 6 załącznika nr 2 Ramowy statut publicznej szkoły podstawowej rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. nr 61, poz. 624) – mogą być tworzone oddziały przedszkolne realizujące program wychowania przedszkolnego. Z tych przepisów jednoznacznie wynika, że oddział przedszkolny w szkole podstawowej nie wchodzi w skład struktury szkoły podstawowej.
Artur Radwan