To kłamstwo czy dziecięca fantazja?

Kilkulatek nie potrafi odróżnić rzeczywistości od fikcji - dlatego właśnie jego zabawy są tak wspaniałe. Gdy np. odgrywa rolę pirata, faktycznie walczy z wyimaginowanymi przeciwnikami, słyszy szum morza, boi się, by nie wypaść za burtę statku. Nic dziwnego, że opowiadając ci o swoich przeżyciach, mówi także o tych zmyślonych. Dla niego są bowiem prawdziwe – przeżył je! I to są fantazje – dzięki nim dziecko dobrze się bawi.

DLACZEGO DZIECI KŁAMIĄ

Ale nie wszystkie zmyślone opowieści są tak niewinne. Czasem dzieci opowiadają, że były grzeczne – chociaż tak naprawdę pani postawiła je w przedszkolu do kąta. Nie chcą się przyznać, że to one rozlały sok, uderzyły kolegę, podarły książkę. Najczęściej po prostu boją się kary – dlatego kłamią. Wiedzą, że gdy zatają prawdę, nie przyznają się do winy, nie poniosą konsekwencji swojego postępowania.

I tym właśnie różni się kłamstwo od fantazji – to pierwsze jest wynikiem rozmyślnego działania, ma na celu zmianę rzeczywistości, a nie tylko jej ubarwienie. Natomiast dzięki fantazji dziecko dowartościowuje się i leczy kompleksy. Opowiadając o tym, że jest supermanem, czuje się silniejsze, ważniejsze, lepsze!

Dziecko musi wiedzieć, że nie akceptujesz kłamstwa. Ale zastanów się, czy kary, jakie stosujesz wobec niego, są adekwatne do przewinień. Być może ono tak się ich boi, że zaczyna kłamać. A może nie ma do ciebie zaufania? Czy w nieporozumieniach pomiędzy dzieckiem a wychowawczynią z przedszkola stajesz w jego obronie? Być może nie dajesz mu takiego oparcia, jakiego ono potrzebuje.

NIEBEZPIECZNY ŚWIAT FANTAZJI

Walczyć również należy z nadmierną fantazją. Wprawdzie jest ona typowa dla dzieci w wieku przedszkolnym, ale starsze już wiedzą, że zmyślają czy kłamią. Należy więc tłumaczyć, że kłamstwo jest złe i daje tylko krótkotrwałe efekty. Natomiast młodszemu dziecku warto pozwolić opowiadać zmyślone historie, ale za każdym razem należy podkreślać, że nie są one prawdziwe, mówiąc np. „bardzo ładną bajkę opowiedziałeś”, „podoba mi się twoja opowieść, chociaż nie jest prawdziwa.” Nigdy natomiast nie krytykuj dziecka, nie mów, że jest kłamczuchem!

Jeżeli twoja pociecha często kłamie lub fantazjuje, zastanów się, czy nie ma problemów? Może ucieka przed swoimi kłopotami w świat marzeń, chowa się przed rzeczywistością? W takiej sytuacji warto skonsultować się z psychologiem.